Cá mè (hay còn được gọi là liên ngư, bạch cước liên, phường ngư) là loại cá nước ngọt, có thân dẹp, vảy mỏng trắng, đầu nhọn. Cá có mùi rất tanh, con trưởng thành có thể dài từ 35cm – 50cm, nặng khoảng 2kg – 5kg hoặc hơn tùy loại.
Cá mè thường sống ở các ao, hồ, sông, ngòi, kênh, rạch, đầm lầy. Những nơi có môi trường nước ngọt cá đều có thể sinh trưởng và phát triển. Thậm chí ở một số nơi còn sử dụng hình thức cộng sinh bằng cách trồng lúa và thả cá vào ruộng để sản xuất kinh doanh.
Tại Việt Nam cá mè xuất hiện nhiều nhất ở khu vực đồng bằng sông Hồng, sông Kỳ Cùng và các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long. Chúng phổ biến với 2 loại chính là mè hoa và mè trắng với môi trường sống, thức ăn, tập tính sinh sản giống nhau. Nhưng chúng vẫn có điểm khác, chẳng hạn như khối lượng của mè trắng trung bình từ 0,8kg – 3kg thường nhỏ hơn mè hoa, có con nặng tới hơn 20kg.
"Cá mè xưa có đầy nhưng người dân ít ăn lắm vì nó tanh. Gần đây nó trở thành đặc sản nổi tiếng được ưa chuộng, đặc biệt là mè hoa. Người ta thường mua loại to về hấp bia hoặc nấu canh chua. Thậm chí nó còn xuất hiện trong các nhà hàng khách sạn", chị Minh Châu (30 tuổi, Hưng Yên) - tiểu thương buôn bán cá nước ngọt cho biết.
Hiện, cá mè được rao bán ở các chợ dân sinh hoặc chợ online với giá 70.000 đồng/kg. "Từ đầu tháng 7 âm lịch đến nay, tôi không nhập bán cá mè bởi người quê có quan niệm kiêng ăn cá mè để tránh mang lại rắc rối, đen đủi. Xuất phát bởi từ “mè” trong cá mè hàm ý “mè nheo”, ám chỉ mọi thứ đều khó chịu, nhùng nhằng.
Nhưng cứ qua tháng cô hồn, sang tháng Trung thu là chúng lại được người dân ưa chuộng nhiều. Họ thường mua cá mè chừng 4-5kg về hấp bia, thịt ngọt mà không lo tanh hay xương dăm", người phụ nữ nói.
Từ cá mè có thể chế biến thành nhiều món ăn ngon như:
Canh chua cá mè
Một món ăn vô cùng dân dã và dễ ăn cho mọi nhà. Nó mang hương vị lạ vô cùng thấm đậm vị chua ngòn ngọt và đưa cơm cực kì. Canh chua cá mè không chỉ sẽ làm ấm bụng bạn mà còn hỗ trợ tiêu hóa ổn định và tăng cường sức đề kháng.
Cá mè kho nghệ
Cá mè kho nghệ thôi đã cảm thấy rất hấp dẫn, kho thêm với nghệ sẽ tăng sự độc đáo và bắt mắt. Thành phần có trong nghệ cũng rất tốt cho sức khoẻ nhất là đối với sắc đẹp của chị em.
Cá mè hấp bia
Bằng cách sử dụng bia để hấp cá mè, đây sẽ là cách khử tanh triệt để cho món cá này trở nên thơm nức và hợp khẩu vị đến bất ngờ. Bạn có thể đãi cả nhà hoặc bè bạn với món ăn bổ dưỡng này nhé.
Thịt cá mè vốn có nhiều protid dinh dưỡng và mỡ cá có nhiều acid béo không no bồi bổ năng lượng cho cơ thể con người. Ngoài ra, cá mè còn có canxi, phốt pho, sắt và các loại vitamin B1, B2, A, và acid nicotinic.
Cá mè có tác dụng bổ tủy não, nhuận phế, và ích tỳ vị. Sách thuốc cổ có chú thích thịt cá mè còn có khả năng khai vị, hạ khí, điều hoà ngũ tạng, chống hư huyết mạch, bổ gan, sáng mắt.
Dùng cho các trường hợp tỳ vị hư hàn, ăn kém, đau bụng, đầy bụng. Cá mè có ảnh hưởng rất lớn đến điều trị tình trạng da thô ráp, tróc da và da khô. Ngoài ra, người cao tuổi là đối tượng nên sử dụng cá mè thường xuyên để hạn chế đau đầu, giảm trí nhớ, ho đờm, và hen suyễn.
