Bà Trịnh Quyên đã sụp đổ hoàn toàn khi biết tin Trung Quốc sẽ dỡ bỏ chính sách một con. Đã quá muộn để vợ chồng bà có thêm một đứa con nữa. Vợ chồng bà Trịnh chỉ là một trong hàng triệu các cặp vợ chồng Trung Quốc đã mất đi đứa con duy nhất của mình - đứa con duy nhất mà chính phủ cho phép họ có.
Con trai bà qua đời sau một vụ tai nạn giao thông, để lại nỗi đau buồn vô hạn cho bố mẹ. Chồng bà đau đớn chia sẻ: “Những gia đình chỉ có một con lúc nào cũng như đi trên dây. Một khi bạn mất đi đứa con của mình, tất cả mọi hy vọng đều tan biến”.
Gia đình bà Thôi Vân Lam, 53 tuổi hiện sống tại phía Bắc thành phố Trương Gia Khẩu, cũng trải qua nỗi đau mất đi đứa con duy nhất. Con trai bà chết vì bạo bệnh khi mới 30 tuổi.
Trước đó, vào năm 1985, bà đã buộc phải phá thai, bỏ đi đứa con thứ hai của mình. Bây giờ, hai vợ chồng bà Thôi bơ vơ trong chính đất nước của mình - nơi các ông bố bà mẹ theo truyền thống vẫn luôn trông mong vào việc con cái sẽ chăm sóc mình khi tuổi già sức yếu. Bà nói: “Nếu hồi đó chúng tôi được phép sinh thêm một đứa nữa thì giờ đã không phải khổ sở và cô đơn đến nhường này.”
Chồng bà Thôi cho biết chính quyền thành phố Trương Gia Khẩu chỉ trợ cấp cho hai vợ chồng 680 nhân dân tệ (tương đương 108 đô la Mỹ) mỗi tháng. Số tiền này quá ít ỏi để có thể tồn tại ở một đất nước mà chính sách hỗ trợ an sinh, quyền lợi sức khỏe không cao như Trung Quốc.
Câu chuyện của gia đình bà Thôi là một bi kịch từ chính sách kế hoạch hóa gia đình hà khắc ở Trung Quốc. Ngoài những trường hợp phổ biến như bắt ép nạo phá thai hay buộc phải triệt sản tình cảnh khốn khổ của những gia đình đã mất đi đứa con duy nhất.
Trung Quốc, đất nước đông dân nhất thế giới với dân số 1,4 tỷ người từng tuyên bố rằng “chính sách một con” đã ngăn chặn được 400 triệu ca sinh kể từ năm 1980, giúp tiết kiệm nguồn thực phẩm khan hiếm và giúp nhiều gia đình thoát khỏi cảnh nghèo đói.
Những năm 80, chính quyền Trung Quốc đã phát động tuyên truyền rộng rãi: “Mỗi một gia đình chỉ nên có một đứa con. Đất nước sẽ hỗ trợ chăm sóc những người cao tuổi”. Thực tế, việc bãi bỏ “chính sách một con” chẳng giúp được gì cho những cặp vợ chồng này mà chỉ thêm cứa sâu vào nỗi đau mất đi đứa con duy nhất của họ.