Lửa và khói lan nhanh trên mái của nhà thờ. Ảnh: AFP
Chính quyền Pháp hôm 16/4 tiết lộ nhà thờ Đức Bà đứng trước bờ vực bị thiêu rụi hoàn toàn khoảng 15-30 phút nếu nếu lực lượng cứu hỏa không kịp thời xả thân ngăn chặn. Sự liều mạng của đội cứu hỏa đã ngăn một thảm họa lớn hơn cho công trình mang tính biểu trưng, văn hóa, lịch sử, tôn giáo và kiến trúc của nước Pháp.
Những người lính cứu hỏa đã ở bên trong nhà thờ để tạo bức tường nước ngăn ngọn lửa hung tàn lan ra 2 tháp chuông ở phía tây.
Các quan chức cho biết, phải mất hơn 12 giờ để các nhân viên cứu hỏa dập tắt ngọn lửa hoành hành bên trong nhà thờ mang kiến trúc Gothic nhưng cấu trúc sẽ hoàn toàn hóa tro bụi nếu công tác cứu hộ không được tiến hành kịp thời.
Công tố viên Remy Heitz cho biết chuông báo cháy vang lên lúc 18 giờ 20 ngày 15/4 (giờ địa phương) nhưng không phát hiện lửa. Chuông lại báo vào lúc 18 giờ 43 và lửa bắt đầu lan trên mái.
Thứ trưởng Nội vụ Laurent Nunez ca ngợi hành động của lính cứu hỏa. “Họ cứu được phần chính, nhưng chỉ vừa kịp lúc trong khoảng 15-30 phút”, ông nói.
Nhà thờ và mái nhà 850 năm tuổi đã bị tàn phá. Tháp chuông đôi mang tính biểu tượng vẫn còn nguyên vẹn. Các chuyên gia xây dựng và kiến trúc sư vẫn đang cố gắng xác định mức độ thiệt hại của công trình này. Trong khi đó, nhà chức trách coi vụ cháy là một tai nạn, có thể xuất phát từ việc trùng tu đang được tiến hành trên thánh đường.
Nhờ sự dũng cảm của lính cứu hỏa Paris, họ đã cứu được nhiều bảo vật vô giá bên trong nhà thờ, bao gồm vòng mão gai từng được Chúa Jesus đội trên đầu khi bị đóng đinh và bí tích thánh thể (được coi là thân thể và máu của Chúa Jesus dưới hình thức bánh thánh và rượu, được đựng trong chiếc bình tinh xảo bằng vàng).
Giáo hoàng Alexander III đã đặt viên đá đầu tiên khởi công xây dựng nhà thờ Đức Bà Paris vào năm 1163 và công trình này được hoàn thành vào thế kỷ 13. Ngày nay, với các tòa tháp, ngọn tháp, trụ đá bay và kính màu, nhà thờ Đức Bà được coi là một kỳ công về kiến trúc cũng như biểu tượng tôn giáo và văn hóa của nước Pháp.
Nhà thờ Đức Bà Paris được biết đến với cái tên “forêt” trong tiếng Pháp (nghĩa là “Rừng”) cho thấy khối lượng gỗ dùng để xây dựng nhà thờ nhiều như thế nào. Theo trang web chính thức của nhà thờ Đức Bà Paris, toàn bộ khung của nhà thờ hơn 850 tuổi đều được làm từ gỗ và có tổng cộng 52 cột gỗ. Phần mái của nhà thờ Đức Bà nặng tới 200 tấn được đỡ bởi hệ thống kèo gỗ rất phức tạp. Hệ thống này được tạo bởi nhiều loại gỗ khác nhau, nhưng chủ yếu là gỗ sồi - loại vật liệu rất dễ bắt lửa.
Ước tính có hơn 1.300 cây sồi đã bị đốn hạ để làm phần khung đỡ cho mái nhà dài hơn 100 m. Số gỗ khổng lồ này đủ để lấp đầy 21 ha của đảo Île de la Cité, nơi nhà thờ được xây dựng. Cũng chính vì vậy mà khi ngọn lửa bùng lên, nhà thờ đã “biến thành một hộp diêm khổng lồ”.
Phát biểu vài giờ sau vụ cháy, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cam kết sẽ khởi động một chiến dịch gây quỹ quốc tế để xây dựng lại nhà thờ.
