Giữa bão lửa chiến tranh, gia đình Ivan Rakitic phải rời bỏ quê hương để tìm sự yên bình. Nhưng ở nơi đất khách quê người, họ vẫn luôn khắc khoải nỗi nhớ quê hương. Và chỉ có bóng đá mới có thể giúp những con người tha hương, những cậu bé thế hệ hai sinh ra và lớn lên ở nước ngoài mới cảm thấy gắn kết với nơi đất Mẹ. Chính Ivan Rakitic sẽ kể cho chúng ta nghe về câu chuyện của anh ấy.
Nhưng HLV Slaven Bilic đã thuyết phục anh về khoác áo đội tuyển quê hương.
Giây phút mà bố tôi đưa những chiếc áo ra khỏi hộp, anh trai và tôi biết rằng bọn tôi sẽ chẳng bao giờ cởi chúng ra cả. Tất nhiên, khi chiếc hộp được gửi đến ngôi nhà xinh xắn ở Thụy Sỹ, chúng tôi không biết có gì bên trong. Ngay trên đỉnh hộp là một địa chỉ từ Croatia - đó là vùng đất chúng tôi gọi là nhà nhưng chưa bao giờ đặt chân đến.
Sống trong một thị trấn có nhiều người Croatia ở Thụy Sỹ, chúng tôi may mắn vẫn giữ được tiếng nói quê hương. Nhưng với một cậu bé như tôi, Croatia là điều gì đó vẫn quá xa xôi. Bố mẹ tôi rời khỏi đất nước vào năm 1991 khi chiến tranh nổ ra và chưa từng đưa anh em tôi trở lại. Tôi và em trai Dejan sinh ra ở Thụy Sỹ và Croatia với chúng tôi chỉ là những thước phim trên TV, những tấm hình bố mẹ tôi nâng niu và cả những cuộc gọi thổn thức từ chính quê hương tôi.
Cha của Rakitic luôn nuôi dưỡng tình yêu quê hương Croatia cho những người con của mình.
Thời điểm ấy, tôi không hiểu gì về tình hình ở Balkans. Bố mẹ tôi cũng không nói gì về chiến tranh cả, không muốn nhắc đến luôn. Tôi vẫn nhớ họ từng khóc cạn nước mắt thế nào khi nghe giọng nói của người thân ở Croatia gọi sang. Nói sao nhỉ? Tôi không biết diễn tả thế nào nhưng như kiểu anh em chúng tôi đã may mắn ở xa chiến tranh và không nhìn thấy những gì đang diễn ra. Nhưng bố mẹ tôi vẫn luôn ám ảnh hàng ngày. Rất nhiều họ hàng và bạn bè của họ phải ở lại Croatia, bố mẹ tôi đã vĩnh viễn mất đi nhiều người mà họ yêu mến. Có lần tôi xem tin tức trên TV và nhiều lần phải kiềm chế không thốt lên vì sự tàn bạo của chiến tranh! Sao những điều kinh khủng ấy có thể diễn ra cơ chứ?
Trước khi Croatia tuyên bố độc lập, ĐTQG nước tôi đã chơi bóng rồi. Tôi nghĩ điều đó sẽ cho các bạn thấy bóng đá có ý nghĩ với chúng tôi nhiều thế nào, dù ở bất kỳ quốc gia nào cũng thế. Vậy nên khi cha tôi lấy con dao, mở chiếc hộp và lôi ra hai chiếc áo đấu Croatia cho tôi và em trai, chúng tôi như vỡ òa vậy, như thể chúng tôi là một phần của dân tộc.
Chúng tôi mặc luôn chiếc áo đi ngủ. Sáng hôm sau, tôi mang đến trường luôn. Cả hôm sau nữa. Chúng tôi không muốn cởi chiếc áo này ra, một chiếc áo tuyệt đẹp: những ô kẻ caro trắng-đỏ nhưng không có cái tên nào sau lưng. Tôi muốn 10 cái cơ vì chẳng muốn mặc gì khác cả. Chúng rất đặc biệt với bọn tôi.
Khi tôi bắt đầu sự nghiệp chơi bóng, tôi khoác áo quê hương thứ hai là Thụy Sỹ. Tôi phải thành thật… Tôi nói với mọi người rằng “Tôi là một chàng trai Thụy Sỹ”. Và thường nhận lại ánh nhìn kỳ lạ. “Thụy Sỹ ư? Cái tên Ivan Rakitic mà Thụy Sỹ á?”. Nhưng tôi sinh ra ở Thụy Sỹ, lớn lên ở Thụy Sỹ, học ở Thụy Sỹ và quen biết những người bạn Thụy Sỹ luôn.
Tôi thật sự rất hạnh phúc khi khoác áo Thụy Sỹ trong vòng 5 năm chơi bóng cho các cấp độ trẻ. Nhưng phần to lớn nhất của trái tim tôi lại thuộc về Croatia, luôn luôn.
Rakitictừng thi đấu cho các đội trẻ của Thụy Sỹ và gần như đã khoác áo ĐTQG Thụy Sỹ.
Vài năm sau Croatia im tiếng súng, cha mẹ đưa hai anh em bọn tôi trở về thăm quê cha đất tổ. Mọi người ở Croatia tránh nói về chiến tranh, muốn gạt bỏ tất cả quá khứ sau lưng để tiếp tục sống một cuộc đời khác hơn. Lần đầu ghé thăm quê hương gợi tôi nhớ đến nơi chúng tôi đang sống - Mohlin, Thụy Sỹ. Rất nhiều người Croatia đã di cư đến đây, mở nhà hàng và sống quây quần bên nhau. Năm 1998, khi Croatia thi đấu ở kỳ World Cup đầu tiên, tất cả nhà hàng và căn hộ của người Croatia đều treo quốc kỳ. Mọi người như phát điên lên.
Suốt kỳ World Cup năm ấy, bố cấm chúng tôi nói chuyện khi xem đội Croatia thi đấu. “Nói gì để sau đi, giờ coi bóng thôi nhé”. Bạn có thể hỏi bất kỳ người Croatia xem họ có nhớ trận tứ kết gặp Đức không? Làm sao họ có thể quên chứ? Chúng tôi chỉ mới được công nhận là đội bóng chính thức vào năm 1992 và 6 năm sau, ĐTQG Croatia đã đường hoàng có mặt ở World Cup, đá tứ kết với “ông kẹ” Đức. Bố tôi như mất trí vậy, chưa thấy ai cuồng bóng đá hơn ông ấy. Tôi, đang chơi cho Barcelona, mà phải nói câu đấy thì bạn biết rồi đó. Bố tôi làm công trình ở Thụy Sỹ, rất vạm vỡ. Thời trai trẻ, ông ấy chơi bóng ở vị trí tiền vệ phòng ngự, mang số 4 giống như tôi bây giờ.
Và sau khi Croatia đánh bại Đức? Vâng, bố tôi như đang bay. Cả nhà như sống trong giấc mơ vậy. Bố tôi chơi bóng cấp độ cao ở Bosnia và khi phải dừng sự nghiệp, ông như dồn hết hy vọng vào tôi. Bóng đá và quê nhà Croatia có ý nghĩa to lớn với ông ấy.
Vào cái ngày tôi buộc phải đưa ra quyết định chơi bóng cho Thụy Sỹ hay Croatia, ông ấy đã đi đi lại lại ngoài cửa xem chừng rất lo lắng, nhất là khi tôi nhấc máy gọi HLV Thụy Sỹ. Thú thật tôi đã từng nghĩ chẳng chơi cho đội nào ngoài Thụy Sỹ cả vì tôi đã quá quen với mọi thứ ở đây. Nhưng khoảng 10 năm trước, HLV Slaven Bilic và Chủ tịch liên đoàn bóng đá Croatia đã đến gặp tôi sau khi chứng kiến màn trình diễn của tôi trong màu áo Basel.
Nhưng HLV Slaven Bilic đã thuyết phục anh về khoác áo đội tuyển quê hương.
HLV Slaven Bilic là thần tượng của tôi nhưng vào giây phút gặp gỡ, ông ấy không đặt lên tôi bất kỳ áp lực nào. Ông chỉ vẽ ra các kế hoạch cho đội và muốn tôi là một phần trong dự định ấy “Đến với tôi nào, chàng trai. Về chơi bóng với đất nước của chúng ta. Chúng ta nhất định sẽ chơi thứ bóng đá hay nhất”. “Chỉ cần đi với tôi”, wow, ông ấy đã cho tôi rất nhiều sự tự tin như thể về khoác áo Croatia như là một cuộc dạo chơi vậy.
Tôi có thể nói gì về Slaven nhỉ? Ông là một trong những người quan trọng nhất sự nghiệp bóng đá của tôi, không chỉ với tư cách HLV mà còn là một người thầy cuộc sống. Ông ấy khác thường, dị biệt. Slaven có sức hút kỳ lạ khiến bạn muốn chơi bóng dưới sự chỉ đạo của ông ấy từ ngày này sang tháng nọ. Và bạn sẽ chơi bóng với phong độ cao nhất. Bạn sẽ phải thốt lên “Mẹ kiếp, lão này lo lắng mọi thứ cho mình”.
Nhưng ngay cả khi ngồi có một mình và nhớ lại lời Slaven nói, tôi vẫn không thể đưa ra quyết định dễ dàng. Thụy Sỹ đã cho tôi quá nhiều thứ và buộc tôi suy nghĩ. Mùa giải của tôi với Basel kết thúc và tôi được cho về nhà một thời gian trước khi đến Đức khoác áo Schalke. Việc lựa chọn ĐTQG đã đè nặng lên vai tôi và tôi muốn quyết luôn để còn tập trung thi đấu cho CLB mới.
Tôi ngồi thừ ra đó nghĩ về những người đã đưa tôi đến ngày hôm nay. Và cả những gì trong trái tim tôi. Nghĩ rồi tôi nhấc máy lên và bắt đầu quay số.
Tôi gọi cho HLV Thụy Sỹ trước. Để giải thích lý do tôi chọn khoác áo Croatia. Tôi nói với ông ấy rằng đó không phải quyết định chống lại Thụy Sỹ mà đơn giản tôi làm vì Croatia cần tôi. Sau đó, tôi gọi cho Slaven và nói ngắn gọn. “Con sẽ đi với thầy, trở thành một phần của đất nước”. Và ông ấy đáp lời: “Nhân dân Croatia sẽ rất tự hào nếu cậu về đây. Đừng nghĩ gì cả, hãy tận hưởng bóng đá”.
Rakitic đã không hối tiếc về quyết định này khi mỗi lần thi đấu cho Croatia anh đều có cảm giác vui sướng và xúc động với tình cảm của các CĐV.
Tôi không gọi điện thoại quá lâu nhưng có thể nghe thấy tiếng bước chân bố tôi dồn dập ngoài hành lang. Khi tôi mở cánh cửa phòng, ông chỉ lặng nhìn tôi. Tôi không nói gì về quyết định của mình trước đó nhưng bố tôi khẳng định, dù thế nào thì ông ấy cũng luôn ủng hộ tôi. Bố con tôi ôm chầm lấy nhau và tôi chợt nghĩ sẽ đùa ông ấy một chút.
“Con sẽ ở lại chơi cho Thụy Sỹ” - “Vậy à, tốt. Tốt thôi”, giọng bố tôi thoáng buồn. “Không không. Con sẽ khoác áo quê hương Croatia!”. Nghe thấy thế, hai hàng nước mắt chảy dài trên gò má bố tôi và ông bắt đầu nức nở. Đó là hình ảnh tôi không thể quên mỗi lần ra sân dưới màu áo Croatia. Tôi biết bố tôi khao khát xỏ giầy, đứng ở vị trí tôi bây giờ. Tôi biết nhiều người dân Croatia cũng muốn như tôi. Chơi cho ĐTQG và bảo vệ màu cờ sắc áo. Không từ ngữ nào có thể diễn tả cảm giác ấy.
Người dân Croatia rất đặc biệt. Khi tôi cùng cả đội đứng trước các CĐV quê nhà, tôi cảm giác như không bao giờ muốn kết thúc trận đấu. Tôi muốn chạy đến ôm từng người bọn họ. Tôi muốn chơi bóng mỗi ngày với họ. Tôi muốn đến đây mỗi ngày.
Thật hài hước là giờ đây dù đã “già” hơn thời điểm nhận chiếc hộp “thần kỳ” nhưng tôi vẫn không muốn cởi bỏ chiếc áo đấu. Tất nhiên có áp lực chứ nhưng là loại áp lực tích cực. Tôi muốn cho thế giới thấy Croatia đá hay như nào. Tôi muốn gánh vác công việc của những Slaven hay Davor Suker.
Tình yêu với quê hương Croatia của Rakitic vẫn đang được duy trì và tiếp nối nơi gia đình nhỏ của anh.
Tôi nghĩ chúng tôi đúng thật là đang cho thế giới thấy khả năng. Trận vòng loại gặp Hy Lạp là trận mà chúng tôi chơi hay nhất trong 5 hoặc 6 năm trở lại đây. Tôi chỉ nói với các đồng đội rằng “Hãy cứ như thế nhé”. Luka Modric nhìn tôi và cả hai như kiểu, tại sao chúng tôi không trở về sớm hơn?
Như các bạn đã biết, gia đình riêng của tôi cũng đa sắc tộc. Vợ tôi người Tây Ban Nha, đang nuôi hai con gái tôi ở Barcelona. Bọn trẻ cũng đang có cảm giác giống tôi - sinh sống ở một đất nước khác và luôn hướng về cố quốc. Những cô gái nhỏ của tôi luôn là người hâm mộ nhiệt thành nhất. Thế nên là ngay trước World Cup, tôi đã đặt hàng 2 chiếc áo đấu Croatia cho hai thiên thần của tôi.
Và bạn biết không? Cả hai đứa đều nói rằng chúng không bao giờ muốn cởi ra.
