Có thể nói, với việc bổ sung dữ liệu điểm của lớp 9, kỳ tuyển sinh lớp 10 năm học 2021-2022 tại TP HCM sẽ theo phương án xét tuyển. Vấn đề là cho đến thời điểm này, nhiều ý kiến của phụ huynh, chuyên gia và các nhà giáo đều mong muốn có một phương án xét tuyển sao cho công bằng nhất với tất cả thí sinh (TS).
Xét tuyển theo phương án sở đã đề xuất
Theo Sở Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT) TP HCM, sở đã yêu cầu các trường THCS rà soát, bổ sung điểm trung bình môn cả năm môn ngoại ngữ (ngoại ngữ 1) của lớp 9 cho tất cả TS đã đăng ký dự thi; đối với hệ chuyên, bổ sung điểm trung bình môn cả năm lớp 9 của môn chuyên mà học sinh (HS) đăng ký dự thi. Cập nhật kết quả các giải đạt được (giải các cấp thành phố, quốc gia, quốc tế) của kỳ thi HS giỏi, cuộc thi khoa học kỹ thuật.
Các TS ở tỉnh đăng ký thi chuyên tại Trường THPT chuyên Lê Hồng Phong thì chủ động liên hệ nhà trường để tiến hành cập nhật thông tin. Riêng đối với HS thi tiếng Nhật, tiếng Đức bổ sung điểm trung bình môn cả năm của môn đăng ký thi ngoại ngữ 1.
Cũng theo lãnh đạo Sở GD-ĐT TP HCM, các giải để được tính điểm khuyến khích phải là giải quốc gia, quốc tế do Bộ GD-ĐT hoặc Sở GD-ĐT cử tham gia, tổ chức hoặc phối hợp tổ chức. Các trường phải lựa chọn chính xác nội dung kết quả đạt giải trùng hay không trùng với môn đăng ký thi chuyên.
Có thể nói, với các bước chuẩn bị như trên, kỳ tuyển sinh lớp 10 năm học 2021-2022 tại TP HCM sẽ theo hình thức xét tuyển theo phương án trước đó mà Sở GD-ĐT TP HCM đã đề xuất. Phương án mà sở này đề xuất là xét tuyển toàn bộ hơn 83.000 TS dự tuyển lớp 10, bao gồm cả hệ chuyên. Cụ thể, phương án này như sau: Xét tuyển vào 10 thường: điểm xét tuyển = tổng điểm trung bình môn cả năm lớp 9 của môn văn - toán - ngoại ngữ điểm ưu tiên (nếu có). Xét tuyển vào lớp 10 chuyên: điểm xét tuyển = tổng điểm trung bình môn cả năm lớp 9 của môn văn - toán - ngoại ngữ điểm trung bình môn cả năm lớp 9 của môn đăng ký thi chuyên x 2 điểm khuyến khích (nếu có). Nếu HS có nhiều điểm khuyến khích thì chỉ cộng điểm cao nhất vào điểm xét tuyển. HS không trúng tuyển lớp 10 chuyên sẽ được xét tuyển lớp không chuyên trong trường chuyên căn cứ trên tổng điểm trung bình môn cả năm lớp 9 của môn văn - toán - ngoại ngữ điểm khuyến khích (nếu có).
Thí sinh thiệt thòi vì điểm khuyến khích?
Kỳ tuyển sinh lớp 10 năm nay tại TP HCM có 83.324 TS đăng ký tham dự. Trong đó, có 75.854 TS dự tuyển lớp 10 thường và 6.485 TS vào lớp 10 chuyên, 985 TS dự tuyển lớp 10 tích hợp. Nếu UBND TP HCM đồng ý với đề xuất của Sở GD-ĐT, đây sẽ là kỳ tuyển sinh lớp 10 đặc biệt từ trước đến nay do ảnh hưởng của dịch Covid-19.
Trước phương án xét tuyển mà Sở GD-ĐT TP HCM đề xuất, phản ánh với Báo Người Lao Động, nhiều TS ở khu vực TP Thủ Đức cho biết việc cộng điểm khuyến khích trong phương án xét tuyển của sở sẽ khiến các TS ở những khu vực vùng ven chịu nhiều thiệt thòi, nhất là những TS đăng ký nguyện vọng (NV) 1 vào các trường THPT tốp đầu. Em Nguyễn Huỳnh Minh Thy, HS tại quận 9 (nay là TP Thủ Đức), cho biết em đăng ký NV1 vào Trường THPT Nguyễn Thượng Hiền, nếu thi tuyển, em tự tin sẽ đậu vào trường nhưng nếu tổ chức xét tuyển sẽ thiệt thòi và khả năng được vào trường rất thấp. "Nhiều trường THCS khu vực vùng ven không tổ chức bồi dưỡng HS giỏi vì thiếu giáo viên, HS hầu như không được tham gia các cuộc thi như HS các quận trung tâm. Như vậy, điểm khuyến khích được cộng khi xét tuyển sẽ không có" - em Thy cho biết.
Theo ông Huỳnh Thanh Phú, Hiệu trưởng Trường THPT Nguyễn Du (quận 10), việc xét tuyển cả hệ chuyên là phương án hợp lý nhất lúc này trong bối cảnh đại dịch phức tạp dù xét tuyển cũng chỉ là giải pháp tình thế và chỉ có giá trị tương đối. Ông Phú cho rằng cần tính toán làm sao để phương án xét tuyển được ổn thỏa. Nếu lấy điểm trung bình môn năm lớp 9 của các môn văn, toán, ngoại ngữ và điểm khuyến khích để xét thì độ lệch điểm giữa các trường không cao. Nhưng có một thực tế đang tồn tại đó là HS ở các trường tư thục, điểm số của HS hầu như giỏi, xuất sắc rất hợp pháp.
"Nên chăng chúng ta phải xây dựng thêm tiêu chí phụ để chọn lọc được đúng đối tượng và năng lực thật sự, hoặc chẳng hạn mở thêm chỉ tiêu ở các trường. Việc tăng chỉ tiêu có lợi kép vừa giải quyết cho HS khối tư thục vừa giúp con em gia đình khó khăn có chỗ học vì hiện kinh tế đang gặp khó khăn" - ông Phú nói.
Điểm khuyến khích được cộng khi xét tuyển
Theo Sở GD-ĐT TP HCM, điểm khuyến khích được tính khi tổ chức xét tuyển có quy định cụ thể. Ở hệ 10 chuyên (đối với môn/lĩnh vực đoạt giải kỳ thi HS giỏi, khoa học kỹ thuật trùng với môn dự thi): Các giải quốc tế, quốc gia cộng 2-5 điểm tùy giải. Đối với môn, lĩnh vực đoạt giải kỳ thi HS giỏi, khoa học kỹ thuật cộng 0,5-3 điểm tùy giải. Đối với xét tuyển lớp 10 thường: Điểm ưu tiên theo các quy định như tuyển sinh lớp 10 các năm trước đây.