Malm Gladwell, nhà báo, tác giả và diễn giả người Anh (gốc Canada) từng nổi tiếng với quy tắc 10.000 giờ, trong đó ông cho rằng chìa khóa thành công đối với bất kỳ lĩnh vực nào chỉ đơn giản là hoàn thành một nhiệm vụ cụ thể trong 20 giờ mỗi tuần, liên tục suốt 10 năm.
Tuy nhiên, nhiều nhà nghiên cứu sau này chỉ ra quy tắc 10.000 không hoàn toàn đúng trong mọi trường hợp. Các lĩnh vực khác nhau đòi hỏi thời gian rèn luyện có chủ đích khác nhau để trở nên xuất chúng. Vậy bí quyết thành công của những người được cả thế giới ngưỡng mộ là gì?
Tác giả Michael Simmons của Medium đã dành một năm tìm hiểu về những doanh nhân nổi tiếng như Elon Musk, Oprah Winfrey, Bill Gates, Warren Buffett và Mark Zuckerberg. Tuy không đủ điều kiện để được xếp là một nghiên cứu học thuật, khảo sát của ông đã giúp hé lộ công thức chung của người thành công.
Mặc dù rất bận rộn, đa số nhà lãnh đạo trong số này đã dành ra ít nhất một giờ mỗi ngày (hoặc năm giờ mỗi tuần) trong suốt sự nghiệp cho các hoạt động có thể được phân loại là học tập hoặc rèn luyện có chủ đích. Simmons gọi đó là “quy tắc năm giờ” và chia làm ba nhóm hoạt động: đọc, suy ngẫm và thử nghiệm.
1. Đọc
Theo một bài báo trên HBR, Phil Knight, nhà sáng lập hãng Nike, rất yêu quý thư viện cá nhân, ai muốn bước vào cũng đều phải cởi giày và cúi đầu để thể hiện sự tôn kính.
Trong khi đó, “bà trùm” truyền thông Mỹ Oprah Winfrey tin rằng sách đóng vai trò quan trọng trên chặng đường đến với thành công, giúp bà đạt được tự do cá nhân. Bà đã chia sẻ thói quen đọc sách với thế giới thông qua câu lạc bộ sách của riêng mình.
Hai nhân vật này không hề đơn độc. Nhiều tỷ phú khác trên thế giới cũng giữ thói quen đọc trong nhiều năm:
- Warren Buffett dành năm đến sáu giờ mỗi ngày để đọc năm tờ báo và 500 trang báo cáo doanh nghiệp.
- Bill Gates đọc 50 cuốn sách mỗi năm.
- Mark Zuckerberg cứ hai tuần lại đọc hết ít nhất một cuốn sách.
- Elon Musk đọc hai cuốn sách mỗi ngày từ thời còn bé.
- Mark Cuban dành hơn ba giờ mỗi ngày cho việc đọc.
- Arthur Blank, đồng sáng lập Home Depot, đọc hai giờ mỗi ngày.
- David Rubenstein đọc sáu cuốn sách mỗi tuần.
- Dan Gilbert, tỷ phú tự thân và chủ sở hữu của Cleveland Cavaliers, đọc từ một đến hai giờ mỗi ngày.
2. Suy ngẫm
Quy tắc năm giờ có thể được áp dụng dưới hình thức khác là thời gian suy ngẫm, chiêm nghiệm.
Tim Armstrong, CEO của AOL yêu cầu đội ngũ quản lý cấp cao dành bốn giờ mỗi tuần để suy ngẫm. Jeff Weiner, CEO LinkedIn thu xếp hai giờ mỗi ngày để tự chiêm nghiệm. Brian Scudamore, người sáng lập công ty trị giá 250 triệu đôla - O2E Brands - dành 10 giờ một tuần chỉ để nghĩ.
Khi doanh nhân Reid Hoffman nghĩ chưa thông, ông có thể gọi một trong những người bạn của mình để nhờ tư vấn: Peter Thiel, Max Levchin hoặc Elon Musk. Khi tỷ phú Ray Dalio phạm sai lầm, ông công khai với toàn bộ nhân viên, sau đó sắp xếp họp nhóm để tìm gốc rễ của vấn đề.
Trong khi đó, tỷ phú Sara Blakely có thói quen ghi chép. Trong một cuộc phỏng vấn, bà chia sẻ có hơn 20 cuốn sổ tay để ghi lại những tình huống tồi tệ đã trải qua và nảy ra hướng giải quyết.
3. Thử nghiệm
Trong suốt cuộc đời, Ben Franklin, chính trị gia được ngưỡng mộ bậc nhất trong lịch sử nước Mỹ, luôn dành thời gian để thử nghiệm. Ông vạch kế hoạch cụ thể với những người có cùng chí hướng. Những “ông lớn” công nghệ thời hiện đại cũng đánh giá cao lợi ích của hoạt động này, chẳng hạn Google nổi tiếng cho phép nhân viên dành ra 20% thời gian làm việc để thử nghiệm các dự án mới.
Nhân vật điển hình khi nói đến thử nghiệm là thiên tài Thomas Edison. Những phát minh của ông thường ra đời nhờ xác định mọi giải pháp tiềm năng, sau đó kiểm tra từng giải pháp một cách có hệ thống.
Ông sử dụng phương pháp này và được Nikola Tesla mô tả: “Nếu Edison phải tìm một cây kim trong đống cỏ khô, ông sẽ không dừng lại để phán đoán xem nó có thể nằm ở vị trí nào, thay vào đó bắt tay vào tìm ngay lập tức với sự sốt sắng của một con ong cần mẫn, vạch từng cọng cỏ cho đến khi nhìn thấy nó”.
Sức mạnh của quy tắc năm giờ
Những người áp dụng quy tắc năm giờ có lợi thế rất lớn. Tuy nhiên, nhiều người thường nhầm lẫn rèn luyện có chủ đích với làm việc chăm chỉ. Hầu hết người lao động tập trung vào năng suất và hiệu quả công việc, ít để ý đến tốc độ cải thiện. Trong khi đó, nếu chú trọng áp dụng nguyên tắc năm giờ, bạn sẽ nhanh tiến bộ hơn rất nhiều.
Trong một cuộc phỏng vấn, tỷ phú Marc Andreessen bày tỏ cái nhìn sâu sắc về vấn đề này. Theo ông, nhiều người đã thổi phồng sự liều lĩnh và xông xáo của các cá nhân thành công, đánh giá quá thấp việc lĩnh hội kỹ năng và tìm hiểu kỹ cách thức làm việc trước khi dấn thân vào một lĩnh vực nào đó. Nếu không trang bị đầy đủ kỹ năng, những người khởi nghiệp sẽ nhanh chóng “chết chìm”.
Theo Andreessen, nếu xem xét kỹ câu chuyện của bất kỳ CEO vĩ đại nào trên thế giới, bạn sẽ thấy kiến thức của họ về cách lãnh đạo và điều hành công ty giống như cuốn bách toàn thư, do đã tích lũy từ 5-10 năm trước đó.
Xem học tập có chủ đích như việc tập thể dục
Chúng ta cần vượt qua những lời sáo rỗng như “hãy học tập suốt đời”, suy nghĩ về thời gian học tập mà một người bình thường nên thực hiện mỗi ngày để có sự nghiệp bền vững và thành công.
Tương tự lời khuyên về liều lượng vitamin tối thiểu nạp vào cơ thể, số bước chân mỗi ngày hay cường độ tập thể dục để có cuộc sống lành mạnh về thể chất, chúng ta cần nghiêm khắc đặt ra “liều lượng” tối thiểu của hoạt động học tập có chủ đích để có cuộc sống ổn định về kinh tế.
Tác hại của việc không dành thời gian học tập cũng âm ỉ và dai dẳng như việc không tuân thủ lối sống lành mạnh. Randall Stephenson, CEO của AT&T chia sẻ trên New York Times rằng những người không dành ra ít nhất 5-10 giờ mỗi tuần để học trực tuyến sẽ trở nên lỗi thời với công nghệ.
Như vậy, những người bận rộn nhất và thành công nhất trên thế giới đều tìm được ít nhất một giờ để học mỗi ngày. Bạn hoàn toàn có thể “bắt chước” với ba bước quan trọng:
- Tìm thời gian để đọc và học ngay cả khi bạn thực sự bận rộn và quá tải.
- Kiên định sử dụng thời gian học tập có chủ đích mà không trì hoãn hoặc bị xao lãng.
- Tăng hiệu quả học tập bằng các mẹo đã được chứng minh giúp bạn ghi nhớ và vận dụng kiến thức dễ dàng.