Năm học 2019 – 2020 quả thật là một năm vô cùng đặc biệt, 6 tháng đầu tiên của năm, cả thế giới lẩn quẩn trong vòng quay của đại dịch COVID-19. Vì lẽ đó, ngành giáo dục Việt Nam nói riêng và của thế giới nói chung đã bị ảnh hưởng vô cùng lớn. Thế nhưng không vì thế mà giáo dục thiếu đi những “điểm nóng” đáng chú ý.
Điển hình như hai hình ảnh hoàn toàn trái ngược nhau trong ít ngày gần đây đã tạo nên những tranh cãi vô cùng dữ dội.
Học sinh lần đầu nhận giấy khen đem khoe 'khắp thế gian'
Hình ảnh cậu nam sinh lớp 12A8, trường THPT Lê Duẩn - Lê Quang Xuân Hiếu trong lần đầu tiên nhận được giấy khen học sinh tiên tiến trong suốt ba năm THPT đã đưa tờ giấy khen quý báu này “đi khắp thế gian” đã nhanh chóng thu hút sự quan tâm của cộng đồng mạng.
Hỏi ra thì mới biết, nhiều năm liền, Xuân Hiếu đã khiến mẹ của mình buồn tủi khi đứa con trai liên tục đạt được những thành tích học tập không mấy khả quan.
Cũng chính vì điều đó, trong năm học cuối cùng của thời THPT và cũng là năm cuối cùng được khoác lên mình màu áo trắng học trò, anh chàng đã không ngừng nỗ lực để mang về kết quả thật tốt. Vì lẽ này, việc nhận được giấy khen học sinh tiên tiến được xem như là phần thưởng xứng đáng nhất trong cả một năm học.
Cậu học sinh lẻ loi giữa 'rừng' giấy khen
Ở một chiều hướng khác, hình ảnh cậu bé tiểu học lẻ loi giữa vô vàn các bạn cùng trang lứa đang giơ cao tờ giấy khen đã khiến cho dân mạng đưa ra nhiều ý kiến trái chiều. Và một trong số đó chính là câu hỏi: “Liệu việc trao thưởng giấy khen có thật sự mang lại những điều tích cực?”.
Xét về nguồn gốc xuất phát của hình ảnh học sinh “lạc lõng” này thì có thể dễ dàng nhận xét rằng, người chụp lại bức ảnh này thật sự thiếu đi sự tế nhị. Nếu đó là hành động của những người thầy, người cô, những người đang trực tiếp đảm nhận công việc giáo dục trong trường học thì thật sự càng đáng trách hơn, bởi chính những việc làm thế này sẽ tạo ra sự tổn thương không đáng có cho cậu bé trong bức ảnh. Mặt khác việc làm này cũng sẽ mang lại những hiệu ứng không hay, tạo nên sự kỳ thị giữa học sinh với học sinh trong các năm học sau này…
Những điều chưa nói về 'tấm giấy khen'...
Trả lời câu hỏi “Liệu việc trao thưởng giấy khen có thật sự mang lại những điều tích cực?” hay không thì có thể nhiều nhà chuyên môn, những nhà hoạt động giáo dục lâu năm cũng khó có thể đưa ra câu trả lời chính xác nhất. Tuy nhiên bất cứ một chuyện gì cũng mang đến mặt tích cực và mặt tiêu cực, và vấn đề trao thưởng giấy khen trong nhà trường cũng tương tự.
“Nếu không được lợi ích gì, chắc hẳn nhiều trường đã bỏ hẳn việc trao thưởng giấy khen để tiết kiệm được một khoản ngân sách khá lớn”, một người dùng đã thể hiện quan điểm của mình bên dưới những hình ảnh.
Thật vậy, việc trao thưởng giấy khen, mặc dù là học sinh tiên tiến, giỏi hay xuất sắc thì chí ít cũng thúc đẩy nguồn động lực học tập trong mỗi cô cậu học sinh.
Còn xét ở mặt tiêu cực thì sẽ như thế nào? Câu trả lời chính là cảm xúc của bạn khi đặt vào trường hợp của cậu nam sinh tiểu học “lạc lõng” trong bức ảnh phía trên. Sẽ thật khó để nói được chính xác việc này, tuy nhiên giả sử rằng, nếu không may cậu bạn suy nghĩ lạc hướng, chán nản thì những sự việc xảy ra trong các năm tiếp theo chắc chắn sẽ không mấy gì tốt đẹp, nếu không muốn nói là tương lai của cậu học trò nhỏ này sẽ rẽ sang một hướng khác.
Quay trở lại với hai hình ảnh trái ngược gây xôn xao mạng xã hội ít ngày gần đây, thử đặt ra một câu hỏi, rằng có ai dám chắc chắn tương lai của những cô cậu nhỏ đạt được giấy khen sẽ thật sự thành công? Không ai dám chắc chắn điều này bởi suy cho cùng, giấy khen không phải là “tấm thẻ quyền lực” để đảm bảo cho sự thành công của cuộc đời mỗi người mà nó chỉ là sự ghi nhận cho thành tích một thời điểm nhất định nào đó.
Một điều cần phải nhớ rằng, để có được sự thành công thì cần rất nhiều yếu tố khác nhau mà một phần nhỏ trong trong này là thành tích học tập ở quá khứ. Cái tên danh tiếng trong làng âm nhạc toàn cầu Simon Cowell gần như thất bại trong mọi kỳ thi và rời trường học năm 16 tuổi chỉ với một chứng chỉ giáo dục phổ thông trung học O-level (tương đương với việc tốt nghiệp THCS).
Ông trùm kinh doanh Richard Branson vốn ngay từ nhỏ đã không hứng thú với việc đến trường thì đến năm 16 tuổi đã bỏ học vì nhiều lý do, trong đó có những kết quả không như mong muốn. Theo Telegraph, ông Robert Drayson, Hiệu trưởng cũ của Branson từng phỏng đoán Branson sẽ thành kẻ phạm tội hoặc tỷ phú. Và thật may mắn, Branson đã thực hiện vế sau. Hiện tại, Richard Branson sở hữu tập đoàn Virgin với hơn 200 công ty đặt tại 30 quốc gia và không ai để ý rằng, trong quá khứ, Branson đã nhận được bao nhiêu tờ giấy khen.
Chốt lại, thành công hay không điều nằm ở định hướng cá nhân và quyết định của mỗi người. Yếu tố chính để tạo nên sự thành công nằm ở cách giáo dục một đứa trẻ, việc đi đúng hướng, chọn đúng đường đôi khi đều nằm ở hành động, cách cư xử của người lớn, những người sẽ quyết định trực tiếp đến tương lai của một đứa trẻ.
Dù thế nào đi chăng nữa thì các cô cậu học trò cũng đã nỗ lực hết sức mình, đừng nên đánh giá một người thông qua thành tích học tập ở quá khứ hay những tấm giấy khen “vô thưởng vô phạt” mà hãy nhìn vào chặng đường mà người đó đã và đang đi…