“Sông núi nước Nam vua Nam ở/ Rành rành định phận tại sách trời,” vị tổng thống thứ 44 của Hoa Kỳ đã viện dẫn như vậy và bày tỏ: “Sau nhiều thế kỷ, vận mệnh của Việt Nam bị nhiều nước can thiệp nhưng như một cây tre, tinh thần của người Việt Nam luôn bất khuất.“
Mở đầu cho bài phát biểu ngày 24/5 tại Hà Nội, ông Obama nhắc nhiều tới lịch sử Việt Nam và sợi dây liên kết giữa hai nước trong suốt những năm qua. Ông khẳng định, ông trân trọng lịch sử hàng ngàn năm trồng cây ở mảnh đất của người Việt Nam. Ông trân trọng Hà Nội trên dòng sông Hồng hơn 1.000 năm qua.
Ông cũng đề cập tới tuyên ngôn độc lập mà Chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết có đoạn: “Tất cả mọi người đều sinh ra có quyền bình đẳng. Tạo hóa cho họ những quyền không ai có thể xâm phạm được; trong những quyền ấy, có quyền được sống, quyền tự do và quyền mưu cầu hạnh phúc.”
Những bạn trẻ Việt Nam có mặt tại buổi phát biểu của Tổng thống Obama. (Ảnh: Minh Sơn/Vietnam+)
Nhắc lại những năm tháng chiến tranh, vị tổng thống Hoa Kỳ bày tỏ: “Ta nhận thức được sự thật đau đớn là chiến tranh, dù thế nào đi nữa cũng mang lại sự đau đớn.”
Ông nhắc tới hơn 3 triệu người Việt Nam, cả bộ đội và người dân thường đã ngã xuống trong chiến tranh và ở Mỹ, ông Obama nói rằng, đài tưởng niệm của đất nước ông cũng ghi tên hơn 58.000 người không thể trở về nhà.
Với ông, cuộc chiến đã ngăn Việt Nam và Mỹ thành hai phía và tới hiện tại, hai nước vẫn đang tìm cách hàn gắn. Đó là những hành động mà hai nước đang thúc đẩy chung tay như: gỡ bỏ những bãi mìn, tìm kiếm người mất tích,..
“Trẻ con không thể mất chân vì những bãi mìn như thế,” vị tổng thống da màu đầu tiên của Hoa Kỳ lên tiếng.
Cũng từ đó, ông Obama khẳng định, phía Hoa Kỳ sẽ tiếp tục hỗ trợ Việt Nam trong vấn đề này, đặc biêt là với những đối tượng là trẻ em khuyết tật, và những gia đình phải chịu hậu quả từ chất độc màu da cam.
Thế nhưng, ở một góc độ khác, cũng chính ông Obama cũng cho rằng “những người cựu chiến binh đã cho ta thấy con đường đi. Người dân hai nước trở nên gần gũi hơn.”
“Chúng tôi muốn nói một điều: Ngày nay hai nước trở thành bạn bè, đối tác. Từ kinh nghiệm, tôi tin rằng, đây là bài học của cả thế giới, có xung đột tưởng như không thể kết thúc, quan hệ của chúng ta cho thấy ta có thể tạo nên sự thay đổi, có tương lại tốt đẹp hơn. Hòa bình lúc nào cũng tốt hơn chiến tranh. Tiến bộ của con người, chân giá trị con người cần thúc đẩy chứ không phải chiến tranh,” ông nói.
Đặc biệt, trong phần phát biểu của mình, ông Obama nhấn mạnh: “Ta cũng thấy một điều có tính nguyên tắc là Việt Nam là nước có chủ quyền. Không nước nào có quyền áp đặt ý chí lên Việt Nam. Độc lập chủ quyền cho người dân Việt Nam là do người dân Việt Nam quyết định.”/.
