Sau tất cả, Bill Gates và Steve Jobs có một tình bạn kì lạ và sự tôn trọng không thể đong đếm dành cho nhau.
Bill Gates và Steve Jobs không phải lúc nào cũng là kẻ thù của nhau - Microsoft là nhà sản xuất phần mềm cho chiếc máy tính Apple II PC và Gates thường tới luu Cupertino để xem Apple đang phát triển những gì.
Đầu những năm 80 của thế kỉ trước, Jobs bay tới Washintong để đề xuất Bill Gates phát triển phần mềm Microsoft cho máy tính Apple Macintosh cùng giao diện người dùng đồ hoạ đột phá của mình.
Gates khi đó không thực sự ấn tượng với những gì ông thấy - và thái độ của Jobs.
“Nó là một chuyến thăm dụ dỗ khá kì lạ khi Steve Jobs nói chúng tôi không thực sự cần ông và chúng tôi đang làm những thứ tuyệt vời, và mọi thứ còn chưa được tiết lộ. Ông đang áp dụng chiến thuật bán hàng kiểu Steve Jobs, một kiểu bán hàng như thể là, “Tôi không cần anh nhưng tôi có thể cho anh tham gia,” Bill Gates nhớ lại.
Dù sau đi nữa, Gates cũng xuất hiện cùng Jobs trong một video vào năm 1983. Nó được quay trước thời điểm máy tính Macintosh ra đời. Trong video đó, Gates khen Mac và nói rằng nó “thực sự thu hút sự trí tưởng tượng của người dùng.”
Microsoft và Apple hợp tác tốt đẹp trong vào năm đầu cùng Macintosh. Có những thời điểm Gates có nhiều nhân viên làm việc cùng Mac hơn là Jobs.
Mối quan hệ của hai người bắt đầu chệch bánh khi Microsoft giới thiệu phiên bản Windows đầu tiên vào năm 1985.
Jobs giận dữ cho rằng Gates và Microsoft đã sao chép những gì có trên Macintosh. Thế nhưng Gates không quan tâm - ông biết rằng giao diện người dùng đồ hoạ sẽ là xu hướng mới và Apple không thể giữ độc quyền cho ý tưởng này.
Bên cạnh đó, Gates biết rằng Apple cũng “vay mượn” ý tưởng giao diện đồ hoạ từ Xerox PARC Labs - một viện nghiên cứu mà cả hai đều ngưỡng mộ.
Khi Jobs cáo buộc Gates lấy trộm ý tưởng, ông đã phản pháo lại rằng: “Đúng, Steve, tôi nghĩ có nhiều hơn một cách để nhìn nhận vấn đề. Tôi nghĩ cả hai chúng ta đều có một người hàng xóm giàu có là Xerox và tôi đột nhập vào nhà ông ta để lấy trộm TV nhưng nhận ra rằng anh đã lấy nó từ trước mất rồi.”
Từ đây, tình cảm hau bên ngày càng rạn nứt. “Họ sao chép chúng tôi hoàn toàn, bởi Gates không biết xấu hổ,” Jobs nói.
Gates đáp lời: “Nếu anh ta tin điều đó, anh thực sự đã bước vào thế giới sai lệch thực tế của anh ta rồi.”
Jobs cho rằng Gates quá tập trung vào công việc. “Anh ta đã có thể trở thành một người lớn lao hơn nếu đã từng đi vào một tu viện khi còn trẻ.”
Trong khi đó, Gates nghĩ rằng Jobs là một kẻ “kì lạ” và “sống lỗi.”
Gates dù vậy tôn trọng tài năng thiết kế của Jobs: “Anh ta chẳng biết mấy về công nghệ nhưng có một trực quan đặc biệt cho những thứ hiệu quả.”
Năm 1985, Steve Jobs từ chức khỏi Apple để thành lập công ty máy tính của riêng mình mang tên NeXT. Thế nhưng, thực tế rằng Jobs không còn làm việc cho đối thủ lớn nhất của Microsoft nữa không đồng nghĩa với việc mối quan hệ giữa hai người tốt lên.
Jobs cho rằng nếu NeXT thất bại và Microsoft Windows thắng thì “chúng ta sẽ bước vào kỉ nguyên đen tối của máy tính cho khoảng 20 năm nữa,” ông nói với Playboy vào năm 1985.
Thế nhưng, Windows vẫn chiến thắng. Vào cuối những năm 80 thế kỉ trước, Microsoft rõ ràng đã trở thành một thế lực không thể ngăn cản trên sân chơi PC.
Tua nhanh đến năm 1996 khi Jobs xuất hiện trong một bộ phim tài liệu của PBS có tên “Chiến thắng của những kẻ lập dị,” ông chia sẻ Gates và Microsoft làm những “sản phẩm loại ba.”
Cũng trong bộ phim này, Jobs chia sẻ: “Vấn đề duy nhất với Microsoft là họ chẳng có gu. Họ thực sự vô vị. Và tôi không nói điều này trong một phạm vi nhỏ hẹp, ý tôi là một phạm vi rộng khép, theo cách mà họ chẳng có một ý tưởng ban đầu nào cả, họ không mang được văn hoá vào sản phẩm của mình.”
Vào cuối những năm 90, Apple gặp nhiều khó khăn. Apple CEO khi đó là Gil Amelia đã mua lại NeXT vào năm 1996 và đưa Steve Jobs trở lại Apple. Gates đã cố gắng thuyết phục ông không làm điều đó.
Gates nói với Amelio: “Tôi biết công nghệ của anh ta, chẳng có gì ngoại UNIX hâm nóng lại và sẽ không có cách nào anh có thể khiến chúng chạy được trênc ác thiết bị của mình đâu. Anh không hiểu rằng Jobs không biết gì về công nghệ à? Anh ta chỉ là một người bán hàng giỏi mà thôi. Không thể tin được anh lại quyết định ngu ngốc đến thế… Anh ta không biết gì về kĩ thuật và 99% những gì anh ra nói và nghĩ đều sai. Anh mua công ty rác đó làm gì?”
Năm 1997, Jobs trở thành CEO Apple. Ở sự kiện Macworld đầu tiên của mình, ông tuyên bố nhận một khoản đầu tư từ Microsoft để cứu sống Apple. Hội trường bất ngờ khi Bill Gates xuất hiện trên màn hình lớn.
Gates rất khâm phục Steve Jobs ngay cả khi họ không nhìn thẳng vào mắt nhau. Khi Apple giới thiệu iTunes, Gates đã gửi thư nội bộ cho nhân viên Microsoft nói rằng “khả năng tập trung vào những điều quan trọng, khiến người dùng sử dụng giao diện người dùng chuẩn xác và đưa sản phẩm ra thị trường của Steve Jobs thật tuyệt vời.”
Khi Apple giới thiệu iPod năm 2001, Gates gửi một email khác: “Tôi nghĩ chúng ta cần kế hoạch để chứng tỏ rằng, cho dù Jobs lại đi trước, chúng ta có thể đi nhanh, bắt kịp và làm tốt hơn.”
Thế nhưng Jobs lại tỏ ra thất vọng về Microsoft, nhất là khi Steve Ballmer they Bill Gates làm CEO.
“Họ rõ ràng đang rơi khỏi vị thế thống trị của mình. Họ đang dần thiếu ý nghĩa… Tôi không nghĩ Microsoft thay đổi được gì khi Ballmer là người đứng đầu,” Jobs từng nói.
Gates phát biểu rằng thành công thời kì “hậu iPhone” của Apple đến từ Steve Jobs chứ không phải triết lý “đóng” của Apple.
“Cách tiếp cận tích hợp này phát huy tác dụng khi Steve còn ở vị trí cao nhất. Thế nhưng nó không đồng nghĩa với việc nó vẫn chiến thắng trong tương lai,” Gates nói.
Gates không suy nghĩ quá nhiều về iPad. “Nó không giống như những gì tôi làm với iPhone khi nói rằng, “Lạy Chúa, Microsoft đã không đặt mục tiêu đủ cao rồi.”
Đổi lại, Jobs không nghĩ nhiều về hệ sinh thái Windows. “Tất nhiên, mô hình phân mảnh của Microsoft hiệu quả, nhưng nó không tạo ra sản phẩm tuyệt vời. Nó chỉ tạo ra những thứ dở tệ.”
Jobs cũng không tỏ ra khâm phục khi Gates quyết định rời Microsoft vào năm 2006 để tập trung cho hoạt động thiện nguyện.
“Bill về cơ bản không có trí tưởng tượng và chẳng tạo ra thứ gì, đó là lý do vì sao ông giờ hứng thú với thiện nguyện hơn là công nghệ,” Jobs chia sẻ.
Dù sao đi nữa, hai người đàn ông này vẫn rõ ràng rất tôn trọng nhau. Xuất hiện trên cùng sân khấu trong sự kiện AllThingsD vào năm 2007, Gates nói: “Tôi chấp nhận mất đi nhiều thứ để có được cái gu của Steve.”
Jobs từng chia sẻ, “Tôi ngưỡng mộ công ty anh ấy xây dựng - rất ấn tượng - và tôi thích làm việc với anh ấy. Bill thông minh và hài hước.”
Sau khi Jobs qua đời, Gates chia sẻ, “Tôi tôn trọng Steve, chúng tôi đã có cơ hội làm việc cùng nhau. Chúng tôi thức đẩy lẫn nhau, ngay cả khi là đối thủ. Những gì anh ấy từng nói không qúa khiến tôi bận tâm.”
Dù sao đi nữa, hai người đàn ông tài năng này cũng đã để lại những di sản tuyệt vời: Jobs phát triển Apple thành công ty giá trị nhất thế giới trong khi đó Gates trở thành người đàn ông giàu có nhất hành tinh.
