Theo tích xưa của dân tộc Thái ở Mường Lò, vùng đất này ngày trước là thủ phủ của người Thái. Tương truyền rằng vào những năm đó giặc dữ từ vùng xa đã ào ạt tràn sang hòng khuất phục và bắt người Thái làm nô lệ.
Nàng Han vốn là tiên nữa đã đầu thai giáng trần, trở thành một cô gái xinh đẹp và lãnh đạo nhân dân đánh đuổi kẻ xâm lược hung hãn, giành lại tự do cho mọi người. Chiến thắng xong, nàng Han lại bay về trời.
Động Tiên Nữ là một trong những hang đá nàng Han dùng để chứa lương thực, vũ khí, quân đội….
Động Tiên Nữ nằm tại xã Tú Lệ, Huyện Văn Chấn, Tỉnh Yên Bái. Động dài hơn 1 km. Với vẻ đẹp do thiên nhiên ban tặng, nhũ đá trong động giống như những chùm hoa lúc ẩn lúc hiện, lung linh sắc màu, chắc chắn sẽ khiến bạn cảm thấy thích thú.
Do chưa được khai thác nên động Tiên Nữ vẫn giữ được vẻ đẹp hoang sơ.
Ngoài ra, trong động còn có những hình ảnh biểu trưng cho sự sống của người nguyên thủy trước kia.
Hang động này xuất hiện trong một tích cổ của người Mường.
Do mới được khai thác du lịch nên động Tiên Nữ vẫn giữ được nét đẹp hoang sơ. Trước đây, động Tiên Nữ đã được biết đến từ lâu, thế nhưng do ít người dám mạo hiểm đi vào vì hang sâu, dài ngầm trong lòng đất, vài đoạn có suối chảy, có thể nguy hiểm cho người vào.
Động Tiên Nữ được xem là hang động đẹp nhất vùng Tây Bắc.
Có thể nói đây là một trong những động đẹp nhất ở phía Tây Bắc Việt Nam. Động Tiên Nữ đang là một điểm du lịch hấp dẫn cho những người ham khám phá trên cung đường đi Nghĩa Lộ, Tú Lệ, Mù Căng Chải.
