Trong mấy ngày cuối tháng 1, nhiều tiểu bang, thành phố (bao gồm Illinois, Iowa, Indiana, Wisconsin, Minnesota,…) ở vùng Trung Tây của Mỹ đang phải trải qua điều kiện thời tiết lạnh buốt vô cùng khắc nghiệt khi có nơi nhiệt độ xuống thấp dưới mức -40 độ C.
Vào ngày 29/1, ở thành phố Chicago thuộc tiểu bang Illinois và Minneapolis (Minnesota), nhiệt độ lạnh cảm thấy còn lần lượt xuống mức -46 độ C và -50 độ C. Hiện tại, vào ngày 30/1, nhiều trường học ở khu vực này đã bị đóng cửa, hàng trăm chuyến bay bị trì hoãn hoặc buộc phải hủy bỏ một phần là do hiện tượng thời tiết kỳ dị khiến cho nhiều nơi ở Mỹ đang lạnh hơn cả Nam Cực.
Nguyên nhân chính là do hiện tượng xoáy cực.
Nhiều chuyên gia khí tượng ở Mỹ cho rằng “thủ phạm” gây nên tình trạng thời tiết buốt giá có thể khiến da người bị tê cóng chỉ sau vài giây tiếp xúc với gió lạnh chính là xoáy cực. Vậy xoáy cực thực chất là gì?
Các nhà khí tượng học cho rằng, hiện tượng xoáy cực không phải là mới, nhưng không phải ai cũng hiểu rõ về nó. Mark Chenard, chuyên gia khí tượng tại Cơ quan Thời tiết Quốc gia Mỹ (NWS), cho biết, xoáy cực thực chất là một khối không khí lạnh khổng lồ di chuyển và xoay tròn ở bên trên cả hai cực Bắc và Nam.
Nhiều trường học ở ở Chicago và một số tiểu bang phải đóng cửa, hoạt động giao thông bị ảnh hưởng vì tuyết rơi dày đặc, gió lạnh buốt với nhiệt độ thấp kỷ lục.
Khi luồng không khí này thỉnh thoảng suy yếu thì nó có thể phá vỡ những mô hình thời tiết, mở rộng gió lạnh xuống vùng Trung Tây và bờ Đông của nước Mỹ. Trên thực tế, vào mùa Đông, xoáy cực có thể mở rộng ra bên ngoài Vòng Cực.
Xoáy cực đang gây ra tác động mạnh đến thời tiết lạnh giá ở nhiều tiểu bang tại nước Mỹ. Ảnh: NOAA
Lý giải về diễn biến và tác động “cực đoan” của hiện tượng này, các nhà khoa học cho hay, việc mùa đông ở Mỹ đang lạnh hơn có mối liên hệ với hiện tượng ấm dần lên ở Bắc Cực. Do tốc độ ấm lên nhanh chóng ở Bắc Cực có thể khiến cho luồng gió xoáy bắt đầu mở rộng hơn về phía nam và mang theo không khí lạnh buốt của vùng cực.
Theo dự báo, khu vực này tiếp tục bị ảnh hưởng bởi không khí lạnh với mức nhiệt cực thấp vào hai ngày 30 và 31/1.
Mặc dù Trái Đất đang ấm lên do biến đổi khí hậu, nhưng Bắc Cực đang là khu vực ấm lên với tốc độ nhanh hơn gấp 2 lần so với những nơi còn lại. Nhiệt độ tăng cao ở Bắc Cực đã dẫn đến tình trạng mật độ băng thấp kỷ lục ở đó.
Đây thật sự là thực trạng đáng báo động và có thể kéo theo nhiều hậu quả không hề nhỏ đến hành tinh xanh của chúng ta.
Các chuyên gia dự báo rằng nhiệt độ ở nhiều tiểu bang trong khu vực Trung Tây của Mỹ sẽ có nhiệt độ giảm xuống mức thấp nhất kể từ năm 1994, đặc biệt là trong hai ngày 30 và 31/1với khả năng phá vỡ mức nhiệt thấp kỷ lục ở quốc gia này.
