Trong một phòng hội thảo ở thủ đô Tokyo, nhóm người độc thân ngồi thành cặp ở từng bàn và ngượng ngùng trò chuyện với nhau. Họ trao đổi thông tin cá nhân với hy vọng tìm được người phù hợp để kết hôn. Tất cả họ đều có bố mẹ đi cùng.
Một phụ nữ 38 tuổi giấu tên cho biết chưa có đủ can đảm để tìm kiếm bạn đời và rời xa mẹ, người đi cùng cô tới buổi mai mối này. “Tôi không có nhiều cơ hội tốt để gặp gỡ một ai đó”, cô nói. “Nơi làm việc của tôi có nhiều nữ, ít nam”.
Theo số liệu thống kê của chính phủ Nhật Bản, khoảng 1/4 số người trong độ tuổi 20-49 ở quốc gia Đông Á này độc thân. Nhiều người trong số họ bày tỏ mong muốn kết hôn, nhưng nhiều chuyên gia cho biết quan điểm xã hội bảo thủ và áp lực kinh tế ngày càng tăng khiến việc lập gia đình trở nên khó khăn hơn.
Giáo sư xã hội học Masahiro Yamada tại Đại học Chuo ở Tokyo cho biết những người độc thân sống bám bố mẹ cho tới khi kết hôn ít chịu áp lực lớn trong việc tìm bạn đời.
“Họ cho rằng việc hẹn hò với một người không đáp ứng tiêu chuẩn chỉ là sự lãng phí thời gian và có thể thoải mái đợi một người tốt hơn”, giáo sư Yamada nói về những người mà ông gọi là “người độc thân ăn bám”.
Ảnh cưới của một cặp đồng tính ở Nhật Bản. Ảnh: SCMP.
Ngoài nỗi lo về an ninh tài chính khi lấy vợ lấy chồng, khó khăn về tìm căn nhà phù hợp với thu nhập cũng khiến nhiều người lựa chọn “ở vậy” với bố mẹ, theo ông Yamada.
Một người cha 74 tuổi tham dự buổi mai mối để tìm con dâu phù hợp cho con trai 46 tuổi, chỉ ra một vấn đề khác là sự nhút nhát. “Con trai tôi là dân kinh doanh. Nó rất giỏi đàm phán với khách hàng, nhưng rất nhát gái”, ông nói.
Người cha này cho biết con gái lớn của ông đã lấy chồng, nhưng con gái út, một bác sĩ đang sống ở Mỹ, vẫn độc thân dù đã 34 tuổi. Ông cảm thấy lo cho con gái, bởi nhiều người nói “bác sĩ nữ rất khó có người yêu”.
Shigeki Matsuda, giáo sư xã hội học tại Đại học Chukyo, cho rằng tỷ lệ kết hôn ở Nhật Bản giảm còn là do quan điểm “môn đăng hộ đối”. “Phụ nữ Nhật có xu hướng tìm những người đàn ông có trình độ học vấn và việc làm ổn hơn họ”, Matsuda giải thích.
Buổi mai mối của nhóm người độc thân đã chứng minh xu hướng này, khi nhiều người phụ nữ cùng quan tâm và trao đổi thông tin với người đàn ông có thu nhập cao nhất trong nhóm.
“Trừ khi phụ nữ Nhật Bản thay đổi quan điểm và chịu kết hôn với một người có thu nhập thấp hơn họ, tỷ lệ người không kết hôn cao ở nước này sẽ không thay đổi”, giáo sư Yamada nhận định.
Bên cạnh đó, trong xã hội tham công tiếc việc như Nhật Bản, nhiều người thường gặp đối tượng của họ nơi làm việc. Nhưng khi công việc ngày một bấp bênh, cơ hội của họ sẽ ngày một ít.
Trong nhiều thập kỷ sau Thế chiến II, Nhật Bản đã xây dựng lại nền kinh tế nhờ vào các tập đoàn lớn với những nhân viên tận tâm, cống hiến cả đời cho công việc. Nhưng mô hình này đang dần thay đổi khi số lượng việc làm ổn định giảm xuống. Kể từ đầu thập niên 1990, tỷ lệ nhân viên hợp đồng hoặc thời vụ tăng từ 15% đến gần 40%, theo số liệu thống kê của Bộ Lao động Nhật Bản.
“Mức thu nhập thấp và số lượng công việc bấp bênh tăng, với nguy cơ bị sa thải bất kỳ lúc nào khiến nhiều người không nghĩ tới chuyện kết hôn”, Shuchiro Sekine, đại diện một công đoàn cho người lao động hợp đồng, nói.
Buổi tiệc mai mối được tổ chức ở Tokyo, Nhật Bản hôm 3/11. Ảnh: AFP
Nhiều người đã tìm được đối tượng hẹn hò, nhưng công việc không đảm bảo và thu nhập thấp khiến họ khó có cơ hội tiến đến hôn nhân. Năm 2017, 60% đàn ông làm công ăn lương trong độ tuổi 30-34 lập gia đình, nhưng tỷ lệ lấy được vợ của nam nhân viên hợp đồng trong cùng độ tuổi chỉ là 22%, theo kết quả nghiên cứu của chính phủ được công bố năm nay.
Sekine cho rằng nhóm người độc thân trong buổi mai mối ở Tokyo đều là những người may mắn. “Người có thu nhập thấp thậm chí không dám nghĩ tới việc tham dự”, Sekine nói.
Shoji Wakisaka, người tổ chức buổi mai mối, cho biết đã có một số đôi thành vợ thành chồng sau khi gặp nhau tại đây, dù chưa có con số chính xác. “Trung bình 2% người tham dự tìm thấy đối tượng kết hôn”, Wakisaka ước tính.
Một phụ nữ tham dự buổi mai mối cho rằng đây là nơi tốt để gặp được các đối tượng muốn kết hôn. “Bạn không thể hỏi một người qua đường liệu họ có muốn kết hôn hay không”, mẹ cô chia sẻ.
Noriko Miyagoshi, cố vấn hôn nhân ở buổi mai mối, đề nghị những người tham dự quên đi mối lo về tài chính để nghe theo mách bảo của trái tim.
“Bạn không nên đặt ra quá nhiều tiêu chuẩn”, Miyagoshi nói với người tham dự. “Tôi hy vọng các bạn có thể tìm thấy người mà bạn thực sự cảm thấy hòa hợp”.
