Nhà khoa học Leo Poon, chuyên gia virus học tại Trường y khoa cộng đồng thuộc Đại học Hong Kong, người đầu tiên giải mã corona, cho biết chủng virus này có khả năng lây nhiễm từ động vật sang người. “Tất cả những gì chúng ta biết là loại virus này gây bệnh viêm phổi, điều trị bằng kháng sinh không có tác dụng”, ông nói. “Điều này không gây ngạc nhiên, song dịch SARS có thể giết chết 10% số người nhiễm virus”. Hiện tại còn chưa thể xác định mức độ nguy hiểm của virus corona, song có thể thấy tỷ lệ tử vong do nhiễm virus này thấp hơn MERS và SARS. Theo thông tin từ Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), đây là những điều bạn cần biết về virus corona.
Virus corona là gì?
Theo Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ, đây là một họ virus lớn bao gồm nhiều chủng loại khác nhau, xuất hiện phổ biến ở động vật. Trong một số tình huống đặc thù, chúng có thể truyền từ cơ thể động vật sang người.
Các triệu chứng khi nhiễm virus
Bệnh nhân sẽ xuất hiện triệu chứng bệnh liên quan đến đường hô hấp trên với mức độ từ nhẹ đến trung bình, tương tự như cảm lạnh thông thường, bao gồm sổ mũi, ho, đau họng, có thể là đau đầu và sốt, kéo dài trong một vài ngày. Đối với những người có hệ miễn dịch yếu, người già và trẻ nhỏ, virus có thể gây ra bệnh đường hô hấp dưới nghiêm trọng hơn như viêm phổi hoặc viêm phế quản.
Virus corona có họ hàng với chủng virus gây ra dịch SARS và MERS.
Có một số chủng virus corona đã khiến con người tử vong, ví dụ như virus Hội chứng hô hấp Trung Đông (MERS) xuất hiện tại Trung Đông năm 2012. Loại virus này đã giết chết 3 - 4 người trong số 10 bệnh nhân nhiễm bệnh. Trong khi đó, virus gây hội chứng viêm đường hô hấp cấp (SARS) là một chủng loại corona khác lần đầu bùng phát tại tỉnh Quảng Đông, miền nam Trung Quốc. Loại virus này có thể gây ra các vấn đề về hô hấp, kèm theo tiêu chảy, mệt mỏi, khó thở, suy hô hấp và suy thận. Tỷ lệ tử vong do SARS dao động trong khoảng 0 - 50% tùy trường hợp, trong đó người lớn tuổi có nguy cơ tử vong cao nhất.
Virus corona đang hoành hành tại Vũ Hán được cho là nhẹ hơn SARS và MERS, cũng mất nhiều thời gian hơn để phát triển các triệu chứng. Bệnh nhân sẽ ho nhẹ trong một tuần, sau đó là khó thở, dẫn đến phải nhập viện.
Chúng lây lan thế nào?
Virus có thể lây lan qua tiếp xúc giữa con người với động vật. Các nhà khoa học cho rằng dịch MERS bắt nguồn từ lạc đà, còn SARS bùng phát do cầy hương. Loài vật gây nên bệnh dịch tại Vũ Hán chưa được xác định. Virus lây từ người sang người thông qua tiếp xúc với dịch cơ thể của bệnh nhân.
Tùy thuộc vào mức độ độc hại mà việc ho, hắt hơi hay bắt tay có thể dẫn đến phơi nhiễm. Chúng cũng có thể tiến vào cơ thể người nếu họ động đến vật mà người bệnh đã chạm vào, sau đó đưa tay lên mắt, mũi hay miệng mình. Người chăm bệnh cũng có thể trở thành nạn nhân kế tiếp khi xử lý chất thải của bệnh nhân.
Ai bị ảnh hưởng nặng nhất?
Chủng virus này không có phản ứng với kháng sinh.
Theo thống kê sơ bộ, cả 3 chủng virus corona đều khiến người cao tuổi bị bệnh nghiêm trọng hơn. Cho đến nay, không có bệnh nhi nào xuất hiện trong số các trường hợp nhiễm virus được báo cáo ở Vũ Hán. Độ tuổi nhiễm virus trung bình là từ 40 trở lên.
Phương pháp điều trị
Hiện tại chưa có cách điều trị cụ thể. Hầu hết bệnh nhân đều tự khỏi sau một thời gian ngắn, bác sĩ có thể hỗ trợ bằng cách kê thuốc giảm đau, hạ sốt. Cơ quan y tế khuyến khích người bệnh nên dùng máy tạo độ ẩm hoặc tắm nước nóng để giảm đau họng và ho, đồng thời uống nhiều nước, nghỉ ngơi và ngủ càng nhiều càng tốt.
Tỷ lệ tử vong có đáng lo ngại không?
Dù thấp hơn so với SARS và MERS, song tỷ lệ tử vong của virus corona ở Vũ Hán vẫn ngang ngửa đại dịch cúm Tây Ban Nha năm 1918. Con số này có thể thấp hơn vì số ca bệnh tiềm ẩn còn chưa kịp phát hiện, tuy nhiên người dân vẫn phải đề cao cảnh giác vì chúng lây lan cực nhanh.
Cách phòng tránh virus corona
Hiện chưa có vaccine ngừa virus corona, nhưng các nhà khoa học đang nghiên cứu chế tạo vaccine phòng chủng virus gây bệnh MERS. Người dân có thể giảm thiểu nguy cơ nhiễm bệnh bằng cách hạn chế tiếp xúc với bệnh nhân. Cố gắng tránh chạm vào mắt, mũi, miệng của mình, đồng thời rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước ít nhất 20 giây cũng là biện pháp hữu hiệu.
Người dân Vũ Hán phải đeo khẩu trang khi ra đường.
Nếu bạn nghi ngờ mình nhiễm phải virus corona, hãy chủ động thăm khám kịp thời. Mỗi khi ho hoặc hắt hơi, hãy che miệng mũi lại, khử trùng vật phẩm và bề mặt mà bạn đã chạm vào. Nếu đi du lịch đến Trung Quốc, hãy chú ý dấu hiệu bất thường của cơ thể và tránh đi vào chợ bán động vật sống, vốn bị cho là nơi tập trung ổ virus corona.
Virus corona và thai phụ
Đối với phụ nữ mang thai, virus corona có thể gây nhiều hậu quả nguy hiểm hơn. Có một số trường hợp đứa bé trong bụng thai phụ đã chết non vì mẹ nhiễm dịch MERS. Dịch SARS cũng là tác nhân khiến mẹ bầu sảy thai, gặp biến chứng hay thậm chí tử vong.
Virus corona và thú cưng
Ảnh hưởng của virus corona đến thú cưng còn nghiêm trọng hơn cả người, dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm có thể gây tử vong. Mèo có khả năng nhiễm SARS, nhưng không tỏ rõ triệu chứng, chỉ một số trường hợp bị tiêu chảy nhẹ. Bệnh viêm phúc mạc ở mèo sẽ khiến chúng có triệu chứng cảm cúm, song cũng gây hậu quả nặng nề như suy đa tạng. Tuy nhiên, căn bệnh này không truyền nhiễm, cũng không lây từ vật sang người. Pantonic canine coronavirus có thể gây bệnh cho cả mèo lẫn chó, song những chú chó mới là loài có khả năng bỏ mạng vì chủng virus này.
