Hòn đá tảng cứng hơn kim cương
Nhiều người nói rằng Sir Alex đã quyết định bán Jaap Stam khi cảm thấy không hài lòng với những gì hậu vệ Hà Lan viết trong cuốn tự truyện cá nhân. Nhưng cựu chiến lược gia người Scotland lại có một cách giải thích khác.
“Cậu ấy gặp chấn thương khá nặng và khi trở lại, cả tôi và trợ lý Steve McClaren đều cho rằng cậu ấy không còn giữ được tốc độ như trước. Jaap Stam có một trận đấu tệ hại trên sân Fulham. Đúng lúc đó thì Lazio tới và đưa ra một lời đề nghị hấp dẫn. Tôi đồng ý để cậu ý ra đi. Đó là một sai lầm bởi tôi có lẽ cần phải chờ đợi lâu hơn một chút” - Sir Alex nhớ.
Giống ông thầy cũ, Stam cũng cho rằng cuốn tự truyện không phải là lý do chính dẫn đến cuộc chia tay với M.U. Những chấn thương xuất hiện ở tuổi gần 30 và khoản tiền mà Lazio sẵn sàng trả cho đội chủ sân Old Trafford có thể mới là chất xúc tác dẫn đến sự ra đi của hậu vệ Hà Lan. Dù với nguyên nhân nào, vụ chuyển nhượng Stam sẽ vẫn được nhắc đến như nỗi tiếc nuối lớn của các CĐV M.U.
Khi Stam trở lại Old Trafford trong vai trò HLV của Reading ở một trận đấu thuộc Cúp FA, các CĐV “Quỷ đỏ” đã hát vang tên anh - “Stam, người Hà Lan vĩ đại nhất”. Thật hiếm có cầu thủ nào chỉ khoác áo đội bóng trong 3 năm lại được giành tình cảm đặc biệt như thế. Điều đó đủ nói lên những gì trung vệ đầu trọc thể hiện trong suốt thời gian khoác áo M.U.
Jaap Stam ký hợp đồng với M.U mùa hè 1998, sau kỳ World Cup thành công trên đất Pháp mà Hà Lan lọt vào tới vòng Bán kết. “Quỷ đỏ” sẵn sàng chi ra tới 10,6 triệu bảng cho PSV, mức giá kỷ lục cho một hậu vệ ở giải Ngoại hạng Anh lúc đó, để sở hữu Stam. Sir Alex Ferguson coi đây là sự thay thế xứng đáng cho Steve Bruce, một bản hợp đồng quan trọng để giúp M.U đòi lại ngôi vô địch rơi vào tay Arsenal mùa trước đó.
Stam ra mắt trong trận Siêu Cúp Anh với chính Arsenal. Đó là một màn chào sân không mấy ấn tượng khi M.U thất thủ 0-3. Nhưng sau đó, anh nhanh chóng chinh phục tất cả bằng một phong độ chói sáng. Sự chắc chắn của Jaap Stam được tổng hòa bởi tốc độ, sức mạnh, khả năng chọn vị trí và phong thái của một thủ lĩnh đích thực.
Với Stam là hạt nhân hàng thủ, M.U có một mùa giải khó quên. Họ vô địch giải Ngoại hạng Anh, Cúp FA và hoàn tất cú ăn ba lịch sử bằng chiến thắng trước Bayern ở trận chung kết Champions League trên sân Camp Nou.
Jaap Stam kể lại: “Tôi không thể mong đợi có một mùa giải đầu tiên tốt hơn trên đất Anh Anh; chiến thắng ở Premier League, FA Cup và sau đó là đỉnh cao của tất cả. Tôi nhớ mình đã nhìn vào đồng hồ Camp Nou khi thời gian trận đấu sắp hết. Mọi thứ có vẻ đã sụp đổ nhưng rồi Teddy Sheringham và Ole Gunnar Solskjaer đã ghi bàn trong hai phút đáng nhớ nhất trong sự nghiệp của tôi. Chúng tôi đã có một bữa tiệc ăn mừng tưng bừng vào đêm đó.”
Ngay trong mùa giải đầu tiên chơi cho M.U, Stam đã khẳng định tên tuổi như một trong những hậu vệ xuất sắc nhất thế giới. Peter Schmeichel khẳng định hậu vệ Hà Lan là đối tác tốt nhất mà anh từng chơi cùng, dù đó cũng là mùa giải duy nhất họ chơi cùng nhau (thủ môn Đan Mạch rời M.U sau mùa 1998/99).
Mùa giải tiếp theo, M,U và Jaap Stam đã trở thành nhà vô địch của nước Anh một lần nữa, giành ngôi vô địch với 18 điểm nhiều hơn đội xếp thứ nhì và ghi được tới 97 bàn. Stam là một lần nữa là trụ cột hàng thủ của Sir Alex, một thủ lĩnh không thể thay thế khi Schmeichel đã chuyển đến Sporting Lisbon. Hậu vệ người Hà Lan có thêm chiếc Cúp Liên lục địa vào bộ sưu tập danh hiệu của anh. Stam cũng được vinh danh là hậu vệ xuất sắc nhất châu Âu hai lần liên tiếp vào năm 1999 và 2000.
Mùa giải cuối cùng của Stam cho M.U chứng kiến anh một lần trở thành nhà vô địch Premier League khi đội bóng của Ferguson có lần đăng quang thứ 3 liên tiếp. Lần này khoảng cách là 10 điểm so với Arsenal, trong khi chiến dịch Champions League của M.U kết thúc ở tứ kết trước Bayern.
Stam có một thành tích khó ai bì kịp. Anh vô địch Premier League trong ba mùa giải liên tiếp tại Old Trafford và có tên trong đội hình tiêu biểu trong cả ba mùa đó. Hơn thế nữa, Jaap Stam được coi là hậu vệ tốt nhất trong bóng đá Anh trong những năm chơi bóng ở đây.
Cuộc phiêu lưu tại Serie A
Bán Stam, M.U chiêu mộ lão tướng Laurent Blanc để thay thế. “Quỷ đỏ” suy yếu thấy rõ ở mùa giải tiếp theo khi chỉ đứng thứ 3 ở Premier League. Blanc quá già, trong khi lứa của O’Shea, Brown chưa đủ kinh nghiệm. Phải đến khi M.U chiêu mộ Rio Ferdinand 1 năm sau đó, hàng thủ của “Quỷ đỏ” mới có được thủ lĩnh mới.
Về phía hậu vệ Hà Lan, anh có thêm 5 năm thi đấu đỉnh cao tại Serie A. Với Lazio, Stam có một Cúp Quốc gia dù từng phải chịu án treo giò vì sử dụng chất kích thích. Năm 2004, anh gia nhập AC Milan để trở thành một phần của hàng thủ huyền thoại gồm Nesta, Maldini và Cafu. Stam cũng là một thành viên của Rossoneri tham dự trận chung kết Champions League với Liverpool ở Istanbul 2005.
Anh có lẽ là trường hợp độc nhất vô nhị trong lịch sử khi góp mặt trong hai trận chung kết kịch tính nhất lịch sử giải đấu. Chỉ có một sự khác biệt: ở M.U thì Jaap Stam làngười chiến thắng, còn ở AC Milan anh phải chấp nhận thất bại.
Trong một cuộc phỏng vấn với tạp chí Four Four Two, Stam thừa nhận: “Nếu nói về các trận chung kết Champions League, tôi sẽ nhớ đến trận đấu năm 2005 trước trận đấu năm 1999. Thất bại làm chúng ta khó quên hơn thành công”.
Và các CĐV M.U cũng khó quên Stam. Dù Rio Ferdinand chứng tỏ được tài năng ở M.U, nhưng trong giai đoạn Arsenal có một đội hình bất bại cả mùa và sau đó là 2 năm thành công của Mourinho tại Chelsea, nhiều người vẫn cho rằng nếu “Quỷ đỏ” giữ lại Jaap Stam thì có lẽ họ đã không thất thế đến như vậy.
Nỗi nhớ Jaap Stam chỉ nguôi ngoai phần nào khi Nemanja Vidic cập bến Old Trafford. Hậu vệ Serbia được xem là truyền nhân của tiền bối Hà Lan với phong cách thi đấu tương tự. Những người từng mơ về cặp trung vệ lý tưởng Jaap Stam - Rio Ferdinand được thỏa mãn khi Vidic và Ferdinand tạo nên bộ đôi trung vệ hay nhất châu Âu lúc đó.
Với Rio và Vidic, M.U cũng có được 3 chức vô địch Premier League liên tiếp từ 2006-09 và vô địch Champions League năm 2008. Chỉ có 3 mùa gắn bó với M.U nhưng Jaap Stam luôn có một vị trí vững chắc trong trái tim các CĐV M.U, những người sẽ không thể nào quên những màn trình diễn chói sáng của hậu vệ Hà Lan trong mùa giải lịch sử 1998/99.