Câu chuyện trọng tài ở V.League cũng tương tự như thế sau một sai sót lớn làm ảnh hướng đến kết quả trận đấu.
Bước một, dư luận và người hâm mộ phản biện. Bước hai, Ban trọng tài lên tiếng để lý giải, người có kinh nghiệm như các trọng tài, cựu trọng tài cùng bàn luận. Cuối cùng giải pháp để giúp công tác trọng tài tốt lên.
Về phản biện, dư luận, các CLB và người hâm mộ sẽ chỉ trích và "mổ xẻ". Cuối cùng "hòa cả làng" và không thể thay đổi kết quả. Thời gian sẽ trở thành "liều thuốc" chữa lành nỗi đau mang tên trọng tài cho CLB, người hâm mộ.
Lý lẽ của Ban trọng tài VFF là gì?
Trong suốt mấy năm qua, Trưởng ban trọng tài VFF Dương Văn Hiền nói nhiều nhất về ba vấn đề: Thứ nhất, trọng tài đúng. Thứ hai, trọng tài đã sai và Ban trọng tài sẽ phạt nội bộ. Thứ ba, sai lầm liên tục thì ông Hiền xin lỗi CLB. Vòng tròn này cứ lặp đi lặp lại theo từng mùa giải về công tác trọng tài.
Ngoài ra, Ban trọng tài VFF có những lời lẽ để lý giải nếu gặp sự cố lớn. Ví dụ CLB Nam Định suýt bị rớt hạng vì trợ lý trọng tài "cướp" bàn thắng hợp lệ vào năm 2020, ông Dương Văn Hiền nói:"Không hiểu sao các trọng tài lại hay mắc lỗi với đội Nam Định, cứ như có dớp vậy".
Mới nhất, trường hợp không bắt phạt đền ở trận Hà Nội FC và HAGL tại vòng 12 V.League 2022. Ban trọng tài VFF khẳng định trọng tài đã sai và có góc nhìn tốt lại không thổi phạt đền. Ban trọng tài lý giải: "Anh Lân nói vì hai cầu thủ cùng đi giày trắng mà tình huống lại nhanh quá nên không theo kịp...".
"Hai cầu thủ đi cùng giày màu trắng nên không phát hiện được lỗi giẫm chân. Nghe thật ngớ ngẩn", cựu còi vàng Dương Mạnh Hùng phê phán lời giải thích của Ban trọng tài VFF.
Năm 2019, bóng đá Việt Nam "sốc" với màn bẻ còi của trọng tài Trương Hồng Vũ ở trận Viettel thắng Bình Dương 2-1. Ông Dương Văn Hiền nói:"Vũ cho biết tình huống đó, cậu ấy phạt cầu thủ Bình Dương phạm lỗi, nhưng không hiểu sao lại giơ tay ngược, thành ra đội khách được hưởng đá phạt".
Chỉ tay ngược hướng. Nghe như một trò đùa của bóng đá Việt Nam về chuyên môn trọng tài.
Tất cả để thấy rằng, vấn đề trọng tài sai sót là cần có giải pháp, không phải cứ sai lại lý giải và xin lỗi!
Giải pháp như thế nào?
Năm 2016, trọng tài sai rất nhiều, có sự cố gây sốt truyền thông nước ngoài. Bầu Đức tức giận đòi đuổi ông Nguyễn Văn Mùi để công tác trọng tài tốt lên. Bầu Đức nói: Họp lành làm gì, đuổi ông Mùi là xong.
Câu chuyện "mổ xẻ" cái sai trọng tài kéo dài một tháng. Giải pháp là mở ra cuộc họp giữa VFF, VPF, Ban trọng tài VFF và các CLB. Mục đích để bỏ phiếu về ghế Trưởng ban trọng tài của ông Mùi.
Ai cũng chửi. Ai cũng than vãn. Kết quả bỏ phiếu chỉ có 5/21 phiếu đồng ý sa thải ông Mùi. Thật bi hài cho bóng đá Việt Nam!
Về trọng tài sai, Ban trọng tài có giải pháp là phạt nội bộ, cấm dài hạn, thậm chí cấm vĩnh viễn. Nhưng họ có quyền đưa trọng tài trở lại sau một thời gian đủ để mọi người lãng quên. Vụ trọng tài Trương Hồng Vũ bẻ còi là ví dụ. Chủ tịch VPF nói "cấm vĩnh viễn". Sự thật ông Vũ chỉ xuống hạng Nhất làm nhiệm vụ. Bây giờ trọng tài Vũ đang bắt ở V.League 2022, thậm chí còn cầm còi những trận đấu "nóng" như SLNA - Hải Phòng, Bình Định - HAGL, TPHCM - Bình Định.
Hai giải pháp trên nếu áp dụng vào thực trạng V.League 2022, tính khả thi là cực khó. Điển hình ông Dương Văn Hiền bị nhiều CLB phản ứng, xong mọi việc vẫn y như cũ. Ông Hiền vẫn ngồi vững vàng.
Một chủ tịch CLB V.League đều xuất với Saostar: Nên mời trọng tài ngoại bắt các trận đấu quan trọng.
Chuyện mời trọng tài ngoại không phải giải pháp mới. Và không phải cứ "còi" ngoại sẽ làm tốt.
V.League cần có VAR? Đây là giải pháp đúng nhưng V.League chưa đủ điều kiện để có VAR. Bóng đá Việt Nam chưa có kinh phí để thực hiện, điều kiện cơ sở vật chất của một số đội bóng cũng là rào cản.
Bóng đá Việt Nam cần giải pháp phù hợp với tình thế hiện tại, đó là nâng cao trách nhiệm của Ban trọng tài VFF với V.League và hạng Nhất. Trọng tài sai sót thì cần có thêm trách nhiệm của Trưởng ban trọng tài VFF. Ví dụ trong một mùa bóng xảy ra bao nhiêu lỗi nghiêm trọng thì ông Dương Văn Hiền phải từ chức, thay vì chỉ trả lời báo chí về chuyện thuộc cấp đúng - sai.
Trưởng ban trọng tài VFF phải chịu trách nhiệm để có tinh thần nâng cao chuyên môn cho các trọng tài, và phân công hợp lý trọng tài làm nhiệm vụ theo từng vòng đấu.
