Bao nhiêu năm học toán cùng với khả năng tính tiền siêu nhanh, thế nhưng một lần nữa đứng trước bài toán đăng tải trên tạp chí Pi của giáo sư Ngô Bảo Châu, dân mạng lại hoang mang, lú lẫn. Trong khi trước đó, bài toán 2 cô bạn gái sống ở ký túc xá Đại học Kinh tế Quốc dân và ký túc xá Đại học Sư phạm đã khiến nhiều người chấp nhận thua học sinh lớp 1.
Bài toán của hai bạn đọc Phan Thanh Hồng và Nguyễn Thị Nhung với nội dung như sau:
Mụ dì ghẻ độc ác chuẩn bị cùng hai con gái đi dạ hội do Hoàng tử mời, giao cho Lọ Lem sáu cái chìa khóa và bảo:
- Tao không cấm mày đi, nhưng phải làm cho xong việc này đã. Tao có ba cái tủ, mỗi tủ có hai ngăn. Một tủ thì cả hai ngăn đều đựng hạt dẻ, một tủ hai ngắn đều đựng đỗ đen, tủ còn lại một ngăn đỗ đen, một ngăn hạt dẻ.
Ba cái nhãn ghi tủ nào đựng loại gì đều dán sai chỗ. Tao cho mày sáu chiếc chìa khóa, mỗi chìa mở được 1 ngăn tủ. Mà tao nói trước, loại khóa nhà tao phức tạp lắm, mỗi lần mở một chìa phải mất một giờ.
Mày mở thế nào thì mở, miễn là dán lại nhãn cho đúng: tủ đựng hạt dẻ, tủ đựng đỗ đen, tủ đựng hạt dẻ + đỗ đen. Dán xong thì được đến dạ hội.
Mụ dì ghẻ nói xong, ba mẹ con cười khanh khách, tin chắc Lọ Lem làm xong việc thì dạ hội cũng tan. Ba mẹ con đi rồi, Lọ Lem ngồi khóc. Bỗng Pi (đây là tên đại diện cho tạp chí Pi) hiện lên hỏi:
- Làm sao bạn khóc?
Nghe xong sự việc, Pi bày ngay cho Lọ Lem cách làm để dán đúng nhãn thật nhanh. Nếu là bạn, bạn sẽ khuyên Lọ Lem làm thế nào?
Ngay sau khi đọc được đề, rất nhiều dân mạng cảm thấy hoang mang về “bất lực” trước bài toán. Thậm chí, nhiều người có rằng đọc xong đề đã lú rồi thời gian đâu mà lý giải.
Tài khoản V.K.H viết: “Hạt dẻ và đỗ đen ở lẫn trong các ngăn tủ như vậy, nếu mở bừa một ngăn từ có sau đó mở các ngăn khác. Nếu mụ dì ghẻ mà “chơi khăm” nữa thì thôi Lọ Lem ở nhà đi“.
“Đọc xong đã lú rồi, giờ Lọ Lem cứ thử mở một ngăn tủ xem nếu ngăn đó là đỗ đen mà ngăn dưới cũng đỗ đen thì chọn được 1 ngăn. Trong khi 1 tiếng đồng hồ mở được 1 khóa, dì ghẻ cũng toán học thế này Lọ Lem biết phải làm sao”, tài khoản P.B.Y viết.
Lời giải bài toán: Lọ Lem và dì ghẻ
Vấn đề là ở chỗ Lọ Lem có thông tin tất cả các tủ đang bị dán sai nhãn. Pi bảo Lọ Lem mở một ngăn tùy ý của tủ có dán nhãn “Hạt dẻ + đỗ đen”. Giả sử ngăn đó đựng đỗ đen (trường hợp đựng hạt dẻ được suy luận tương tự).
Khi đó sẽ biết ngay ngăn còn lại trong tủ này cũng là đỗ đen, vì nếu ngược lại thì tủ này được dán nhãn đúng. Như vậy đã tìm được tủ có hai ngăn đều đựng đỗ đen.
Từ đó suy ra được luôn tủ có dán nhãn “Hạt dẻ” là tủ có một ngăn đựng đỗ đen, một ngăn đựng hạt dẻ, vì tủ này không thể có hai ngăn đều đựng đỗ đen, do tủ có hai ngăn đỗ đen đã vừa tìm được rồi. Tủ còn lại hiển nhiên là tủ có hai ngăn đựng toàn hạt dẻ!
Câu trả lời thật rất đơn giản nếu chúng ta tìm ra điểm mấu chốt của vấn đề phải không nào? Chính nhờ lời khuyên của Pi mà nàng Lọ Lem đã có thể tới buổi dạ hội kịp lúc trong sự ngỡ ngàng “mắt tròn mắt dẹt” của mẹ con mụ dì ghẻ.