Với đề bài thiết kế lại bảng tuần hoàn Hóa học sao cho vẫn đúng nhưng dễ nhớ và dễ hiểu hơn, các học sinh đã sáng tạo nên những sản phẩm độc đáo “có một không hai”.
Bài tập Tết của lớp 10C7 Trường THPT Ngô Quyền (Hải Phòng) nhưng dễ chịu và thú vị với các học sinh khi yêu cầu thiết kế lại bảng tuần hoàn theo cách mà các em cho là dễ hiểu nhất.
Chia sẻ với VietNamNet, cô giáo Khiếu Thị Hương Chi, giáo viên chủ nhiệm và cũng là giáo viên dạy môn Hóa học của lớp 10C7 cho hay ở chương trình lớp 10 có chương 2 về Bảng tuần hoàn Hóa học. Sau khi học sinh đã đủ hiểu hết về quy luật biến thiên khi lập ra bảng tuần hoàn hiện dùng, cô Chi đã ra đề bài tập cho học sinh dịp nghỉ Tết là: Thiết kế bảng tuần hoàn sắp xếp các nguyên tố theo cách hợp lý nhất đảm bảo thể hiện được quy luật biến thiên tính chất.
“Mục đích của tôi là để học sinh biết phân tích và thông qua thiết kế sẽ hiểu bản chất và nhớ được lâu hơn”.
Lớp 48 học sinh đã cho ra 48 bảng tuần hoàn và không ai giống ai.
“Hôm qua là hạn nộp và tôi đã nhận được từ mỗi học sinh 1 thiết kế riêng, 48 bảng tất cả. Đầu tuần tới các tác giả sẽ trình bày về ý tưởng của mình”, cô Chi chia sẻ.
“Mỗi nguyên tố được thể hiện với 1 ứng dụng tiêu biểu nhất, cách gấp bảng gọn đẹp, khi học theo từng nhóm theo chu trình chỉ cần mở đúng nhóm đó ra, ưu điểm là chính xác và chỉn chu, gọn đẹp”.
“Bảng tuần hoàn này được thể hiện như 1 biểu tượng của Hoá học hữu cơ là vòng benzen, tô màu nước tuyệt đẹp, màu đậm/nhạt thể hiện tính chất nguyên tố mạnh/yếu, ghi nhớ theo cách hình ảnh có thể mang lại hiệu quả cao”.
“Em học sinh này thích học đàn nên thể hiện bảng tuần hoàn theo hướng đó. Ký hiệu mỗi nguyên tố là 1 nốt nhạc, các nguyên tố cùng 1 nhóm có tính chất giống nhau thì ký hiệu giống nhau, tính kim loại tăng dần trong cùng 1 chu kỳ thì ứng với cao độ tăng dần. Đây là 1 bảng tuần hoàn tương đối thú vị”
Mỗi nguyên tố nằm trên 1 vòng tròn hiển thị số lớp electron của nguyên tố đó, toàn bộ học kỳ 1 lớp 10 thể hiện trên bảng này. Màu sắc mỗi nguyên tố thể hiện mối quan hệ của chúng, cùng màu nghĩa là tính chất tương tự nhau.
Bảng này thể hiển bảng tuần hoàn xu hướng phát triển theo vòng tròn đồng tâm, các nguyên tố phát hiện ra sau này sẽ có nguyên tắc ấy. “Bản này chắc đổ màu chưa kịp, một số màu trên đó là thể hiện màu đặc trưng của nguyên tố đó khi tham gia vào hợp chất, việc này cần kiến thức sâu mới tô màu hết được. Học sinh này mới chỉ biết một số như vậy, cũng thể hiện sự học đúng tiến độ đối với học sinh lớp 10”, cô Chi nói.
Với tư duy hội hoạ kiến trúc, học sinh này làm 2 dạng, dạng tháp trên đổ màu giống nhau là các nguyên tố cùng tính chất. Những biểu đồ tròn ở dưới thể hiện bất cứ chu kỳ nguyên tố nào cũng có quy luật nhất định theo lát màu.
Một cách thể hiện khác là ý tưởng bảng tuần hoàn dạng khối, đó là cách nhìn khác, gợi liên tưởng đến bản đồ và quả địa cầu.
Bảng tuần hoàn hình trái tim
Cô Chi cho biết các học sinh đón nhận và tham gia thách thức này rất nhiệt tình.
“Bảng tuần hoàn trong Hoá học là 1 định luật vĩ đại, khác với ở môn Toán hay Vật lý thì định nghĩa, định lý đều diễn đạt bằng lời thì bảng tuần hoàn thể hiện quá nhiều quy luật trong đó. Vì vậy học sinh cũng háo hức sẽ sáng tạo ra bảng tốt hơn là bảng toàn ô vuông vắn xếp với nhau.
Điều tôi vui nhất là các em hứng khởi với việc này và đặc biệt bất ngờ với sự xoay xở và khả năng sáng tạo của các học trò”, cô Chi nói.
Hình ảnh về các bảng tuần hoàn sau khi được chia sẻ trên mạng xã hội đã thu hút sự chú ý của mọi người. Nhiều người bày tỏ sự thích thú và những lời ngợi khen tới các em học sinh. Cùng đó cũng không quên dành động viên cho sự sáng tạo trong cách truyền đạt của cô giáo mang đến kết quả sáng tạo của học trò.
