Giữa tháng 3/2016, người dân đồng bào các tỉnh Tây Nguyên lại rộn ràng tổ chức lễ hội cùng nhiều nghi thức truyền thống để cầu mong một năm an lành mạnh khỏe, mùa màng tươi tốt tại Buôn Đôn, tỉnh Đắc Lắc. Lễ hội quy tụ rất nhiều chú voi sinh sống ở khu vực Tây Nguyên.
Suốt lễ hội sẽ diễn ra những hoạt động như đua voi, voi đá bóng, voi bơi qua sông… nhằm đề cao tinh thần thượng võ, tài nghệ của những vua săn voi Tây Nguyên. Vào cuối ngày hội, các chủ voi sẽ thực hiện nghi lễ cúng bến nước, tắm cho voi để cầu mong sức khỏe cho con vật của mình.
Tuy nhiên, nhiều chú voi tham gia lễ hội đều trong tình trạng đuôi đã bị nhổ hết lông, chỉ còn trơ lại những sợi lông già cỗi, ngắn ngủn không còn nhổ được.
Người dân và đặc biệt là chủ cửa hàng lưu niệm tại Buôn Đôn cho rằng lông voi trừ tà, dùng xỉa răng thì trị được sâu răng. Mang lông đuôi voi trong người sẽ tránh được những nguy hiểm, âm khí, tai họa dọc đường đi, giúp chủ nhân khỏe mạnh…
Từ những niềm tin hoang đường ấy, mỗi chiếc lông đuôi voi bỗng dưng trở thành mặt hàng có giá đến vài trăm ngàn đồng khiến một số nài, chủ voi đã tự nhổ lông voi nhà bán cho du khách. Nhiều kẻ hám lợi tìm cách nhổ trộm lông đuôi voi, gây ra nhiều vụ đánh nhau. Dù thế nào đi nữa thì sau đó những chiếc đuôi của chú voi cũng trở nên xơ xác, trơ trọi.
Trong vai khách du lịch hỏi mua lông đuôi voi, chúng tôi được một phụ nữ trung niên đứng quầy xởi lởi giới thiệu hàng chục mẫu nhẫn gắn lông đuôi voi. Khi khách tỏ ý nghi ngờ, bà vào trong lấy một chiếc đuôi voi đã khô cứng còn sót một ít lông tua tủa và khẳng định đây là đuôi voi thật, được mua lại từ một con voi trong vùng bị bệnh chết mấy năm trước.
Những chiếc nhẫn gắn lông đuôi voi được chủ cửa hàng “quăng bom” là chứng minh cho lòng chung thủy, như loài voi đã kết đôi sống với nhau thì không bao giờ thay đổi. Mỗi chiếc nhẫn như vậy có giá từ 300.000 - 500.000 đồng. Y Khang, một nài voi cho biết, voi của nhà anh đã bị kẻ xấu trộm hết lông đuôi đã mấy năm nay, đa số đó sẽ được đưa vào bán tại các quầy hàng lưu niệm ở Buôn Đôn bởi nhiều du khách đến đây đều tìm mua những chiếc lông được cho là lông đuôi voi “chính hiệu”.
Hiện nay trên địa bàn huyện Buôn Đôn có hơn 20 con voi phục vụ du lịch, trong đó một số con bị chặt mất đoạn đuôi dài có nhiều lông khiến con vật nuôi truyền thống và là niềm tự hào của những vua săn voi vùng đất Tây Nguyên mất đi vể hùng dũng vốn có. Sau khi bị chặt đuôi, voi có thể bị “sốc” và trở nên hung dữ, dễ tấn con người.
Đuôi của một chú voi bị chặt mất đoạn có nhiều lông vẫn chưa lành, còn trơ xương khi tham gia lễ hội. Trước đó, một vụ án chặt đuôi và nhổ trộm lông đuôi voi đầu tiên ở Đắk Lắk được xét xử năm 2011, cả 4 đối tượng đều bị phạt tù. Tuy nhiên, những thiệt hại mà voi cũng như chủ gánh chịu còn lớn hơn khoản tiền tòa án buộc đối tượng chặt đuôi voi phải bồi thường.
Ngoài tình trạng bị chặt đuôi, nhổ hết lông, đàn voi nhà Tây Nguyên còn đối diện với tình trạng kẻ xấu luôn rình rập cưa ngà voi quý vì chúng được xem như là loại “vàng trắng”. Theo một người dân có voi cho biết, con voi nguyên vẹn bán đi có thể được giá từ 250 đến 300 triệu đồng, nhưng khi bị chặt đuôi thì hạ giá xuống 50 triệu đồng cũng không ai ngó ngàng. Đó là chưa kể những chi phí tốn kém để phục hồi tâm tính, sức khỏe cho voi sau khi bị chặt đuôi.
