“Tôi tuyên bố tách khỏi Mỹ”, Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte phát biểu ngày 20/10.
“Người Mỹ không kiểm soát cuộc sống của chúng tôi. Đủ sự thối nát rồi. Làm thế nào mà họ trở thành nền công nghiệp mạnh nhất trong khi lại nợ Trung Quốc và không chịu trả”, ông nói thêm.
Ông Duterte đang có chuyến thăm Trung Quốc 4 ngày và có các cuộc gặp quan trọng với lãnh đạo Trung Quốc nhằm tăng cường quan hệ giữa hai nước.
Tại Washington, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ John Birky khẳng định Mỹ đánh giá phát biểu của ông Duterte là “gây sự vô cớ với mối quan hệ đồng minh thân thiết” giữa hai nước.
“Chúng tôi cần lời giải thích rõ ràng về lời nói của vị tổng thống (ông Duterte) khi cho rằng Philippines sẽ 'tách' khỏi Mỹ”, phát ngôn viên nhấn mạnh.
Một quan chức cấp cao của Mỹ cho biết đến nay, Philippines vẫn chưa hề có yêu cầu chính thức để sửa đổi quan hệ hợp tác với Washington.
Phát biểu của ông Duterte được đưa ra sau cuộc diện kiến với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại Đại lễ đường Nhân dân ở Bắc Kinh. Cả hai nhà lãnh đạo cam kết sẽ tăng cường niềm tin, củng cố mối quan hệ, giảm thiểu căng thẳng ở khu vực Biển Đông.
Theo Tân Hoa xã, ông Tập Cận Bình gọi hai nước là “láng giềng trên biển” và “không có động cơ gì cho sự thù địch hay đối đầu”.
Trong một tuyên bố, Bộ Ngoại giao Trung Quốc dẫn lời Chủ tịch Tập cho rằng những chủ đề nhạy cảm của cuộc thảo luận “có thể bị hoãn tạm thời” và Tổng thống Duterte gọi đây là “cuộc gặp gỡ lịch sử”.
Trước đó, tổng thống Philippines nhiều lần tuyên bố không muốn quân đội nước này tiếp tục tập trận với Mỹ, muốn thoát khỏi sự phụ thuộc vào Washington, người Mỹ khiến ông thất vọng…
Tổng thống Duterte nhậm chức từ cuối tháng 6, nước lớn đầu tiên mà ông đến thăm là Trung Quốc thay vì Mỹ là đồng minh lâu năm của Manila.
Cuộc chiến chống ma túy mà ông Duterte phát động là một trong những tác nhân khiến Philippines xa rời Mỹ. Các quan chức Mỹ liên tục quan ngại và chỉ trích chiến dịch này, trong khi Trung Quốc tuyên bố ủng hộ và đang giúp Philippines xây dựng một trung tâm cai nghiện.