Văn Môn từ lâu nổi tiếng là vùng ô nhiễm môi trường nước và không khí ở mức kinh khủng bậc nhất nước bởi làng nghề tái chế phế phẩm nhựa, nấu nhôm… tồn tại hơn nửa thập kỷ nay. Xã có tên trong 10 làng ung thư của cả nước do Bộ Tài nguyên Môi trường khảo sát mới đây.
Núi rác thải ước đến hàng chục tấn tập kết giữa làng ung thư.
Thế nhưng, hàng ngày, người dân ở làng ung thư này phải hứng khói bụi từ việc tái chế nhôm, nhựa từ núi rác thải y tế.
Khu vực tập kết rác thải y tế nằm phía sau bãi rác của thôn. Dù là làng nghề với khối lượng rác thải từ đồ tái chế loại ra ở mức khổng lồ, mỗi ngày lên tới hàng tấn rác thải, nhưng bãi rác của làng nghề được xây tạm bợ bởi 4 bức tường gạch chỉ cao chừng 1m. Cửa vào đổ rác rộng khoảng 3m. Tất cả đều không có mái che.
Hàng ngày, người dân làng nghề tự thu gom rác thải của xưởng nhà mình lên xe ba gác, xe tải 1-1,5 tấn đổ tại bãi, tự châm lửa đốt. Khói bụi cứ thế mặc sức đổ lên trời, tạt vào trong làng hay đổ sang các xã lân cận.
Những túi chứa rác thải y tế của bệnh viện vẫn được giữ nguyên cho đến khi tới bãi tập kết.
Phía sau bãi tập kết rác thải tạm bợ này là núi rác thải y tế, ước tính lên tới hàng chục tấn. Hàng trăm bao tải đựng vỏ chai truyền dịch, các lọ thủy tinh đựng thuốc đã sử dụng… chất thành đống cao quá đầu người, lừng lững như những bức tường.
Tiếp tục vào bên trong, không cần các bao tải đựng, rác thải y tế gồm chai lọ, ống dẫn, ống truyền, xi-lanh, kim tiêm… đủ các thể loại được đổ đống cao như núi. Lẫn trong đống chai lọ, kim tiêm khổng lồ này là những bịch ni long chứa rác chuyên dụng của các bệnh viện, bên ngoài vỏ bao ni-lông vẫn còn những dòng chữ và vạch đỏ: “Không đựng chất thải quá vạch này”.
Theo nguồn tin của chúng tôi, núi rác thải này đã có mặt tại làng ung thư Văn Môn 3-4 năm trở lại đây.
Tuy nhiên, lời cảnh báo ấy dường như không có tác dụng: chai lọ thủy tinh, lọ nhựa đủ các loại… vẫn đựng ngập lên tới ngọn, và được buộc chéo hai đầu túi một cách sơ sài. Những đống gạch được đưa tới bãi tập kết, quây thành các ô có diện tích khoảng 2-3m2/ô. Trong các ô này, chai lọ thủy tinh được phân loại theo kích thước to nhỏ khác nhau để chứa trong từng ô.
Sau mấy ngày mưa lớn do ảnh hưởng của cơn bão số 1, nước mưa ngấm đọng ở bãi rác gặp nắng nóng bốc lên, mùi hóa chất, thuốc kháng sinh, thuốc chưa sử dụng hết trong các chai lọ bốc lên tạo thành một dải hơi nước mờ mờ sát mặt đất.
Dù đã mang khẩu trang, nhưng chúng tôi cũng không đủ kiên nhẫn trụ được quá 10 phút để có thể quan sát kỹ những núi rác thải tại hiện trường. Có vài tấm bạt phủ được trùm chểnh mảng lên một phần núi rác thải y tế này. Ước tính, núi rác thải y tế được tập kết trên khu đất vài ngàn m2. Chai thuốc đổ tràn xuống khắp mặt đất, xuống những vũng, ruộng bỏ hoang mà phần còn lại của đống rác thải này tiếp giáp.
Tấm bạt trùm tạm bợ được chủ thu gom phủ che mắt những núi rác thải y tế chờ tái chế.
Bên phải của bãi rác thải y tế khổng lồ này vẫn còn dấu của một khu tập kết khác, dù đã được chuyển đi nhưng vẫn còn sót lại lớp chai lọ thủy tinh, nhựa y tế… dày cả chục cm.
Theo tìm hiểu của VietNamNet, bãi rác thải y tế này đã có mặt vài ba năm trở lại đây. Chủ thu gom cứ khoảng 2-3 ngày lại chở một xe tải trọng 3,5 tấn rác thải y tế về đây tập kết. Mỗi đợt tập kết, có 5-7 lao động nữ được thuê để phân loại, đóng bao tải.
“Chai thủy tinh thì không biết đưa đi đâu, nhưng những rác thải nhựa, dây truyền dịch… được đưa về xưởng tái chế ngay trong làng. Nhựa được tái chế để làm các vật dụng như thìa, muỗng, hộp cơm hộp dùng cho đồ ăn nhanh, áo mưa, túi ni-lông…” - một người dân trong làng khẳng định.
Dự án “Điều tra, tìm kiếm nguồn nước hợp vệ sinh phục vụ cấp nước sinh hoạt cho một số 'làng ung thư' của VN” đã công bố danh sách 10 “làng ung thư” có nguồn ô nhiễm nặng nhất.
Dự án do Bộ TN&MT triển khai thực hiện.
10 “làng ung thư” có nguồn nước ô nhiễm nặng nhất
1. Làng Thống Nhất, xã Đông Lỗ, H.Ứng Hòa, TP Hà Nội.
2. Làng Lũng Vỵ, xã Đông Phương Yên, H.Chương Mỹ, TP Hà Nội.
3. Làng Mẫn Xá, xã Văn Môn, H.Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh.
4. Làng Thổ Vỵ, xã Tế Thắng, H.Nông Cống, tỉnh Thanh Hóa.
5. Làng Yên Lão, xã Hoàng Tây, H.Kim Bảng, tỉnh Hà Nam.
6. Làng Cờ Đỏ, xã Diễn Hải, H.Diễn Châu, tỉnh Nghệ An.
7. Làng An Lộc, xã An Lộc, H.Lộc Hà, tỉnh Hà Tĩnh.
8. Làng Phước Thiện, xã Bình Hải, H.Bình Sơn, tỉnh Quảng Ngãi.
9. Làng Xuân Vinh, xã Hoài Mỹ, H.Hoài Nhơn, tỉnh Bình Định.
10. Làng Mê Pu, xã Mê Pu, H.Đức Linh, tỉnh Bình Thuận.
