Nói đến phố Đinh Lễ, người ta sẽ nghĩ ngay tới những hiệu sách khang trang, đẹp đẽ nằm ở 2 bên đường, nơi luôn tấp nập người qua lại. Vào những dịp cuối tuần có phố đi bộ thì Đinh Lễ đã trở thành một điểm đến không thể bỏ qua mỗi khi tản bước dạo quanh bờ Hồ. Có một điều đặc biệt trong con phố nhỏ nổi tiếng ấy là sự tồn tại của những nhà sách cũ kỹ nằm trên gác 2, ẩn sâu trong khu tập thể số 5 Đinh Lễ.
Dưới bóng cây si cổ thụ, gác 2 có 3 tiệm sách nhỏ là nhà sách Mão, nhà sách Nguyệt Linh và nhà sách Thanh Tú. Những tiệm sách gác 2 này chính là nơi đặt nền móng khai sinh ra phố sách Đinh Lễ bây giờ.
Mặc dù chật chội, cũ kỹ, lộn xộn nhưng có lẽ đây mới chính là thiên đường của sách. Đến đây, bạn có thể tìm mua bất cứ loại sách nào mình muốn từ Phật pháp, triết học cho đến tản văn tình yêu hay thậm chí cả truyện tranh cho trẻ em… Đặc biệt hơn nữa là sách ở đây được triết khấu từ 20% đến 25% so với giá niêm yết, rẻ hơn rất nhiều so với các hiệu sách khác.
Đối với thế hệ 8X, 9X đời đầu sống ở Hà Nội, gác 2 khu tập thể số 5 Đinh Lễ có lẽ đã trở thành nơi lưu giữ những kỷ niệm của tuổi thơ. Ai đã từng chìm ngập trong sách hàng tiếng đồng hồ ở những gian nhà nhỏ yên tĩnh này chắc chắn sẽ chẳng bao giờ quên được.
Chị Thu Hương (Hoàn Kiếm) một khách hàng thân thiết của hiệu sách nhớ lại: “Mình rất mê đọc sách, hồi còn đi học, mỗi lần biết một quyển sách hay nào đấy mình thường ghé nhà sách trên gác 2 này để mua, vì mình biết chắc chắn ở đây sách gì cũng có dù hiếm đến mấy. Nhiều hôm không đủ tiền mua sách, mình vẫn lẻn vào đọc trộm, ông bà chủ nhà sách có nhìn thấy nhưng lại lờ đi để mình đọc tiếp. Sau này ra trường, đi làm, thỉnh thoảng mình vẫn ghé nhà sách vào cuối tuần, không chỉ mua sách cho mình mà còn mua cả sách cho bé con nhà mình nữa”.
“Điều thú vị ở những nhà sách gác 2 có lẽ chính là sự liên kết giữa nhà sách và khách hàng. Có rất nhiều khách hàng đến mua sách từ thời còn đi học rồi sau đó lớn lên, lập gia đình họ lại đưa con cái tới mua sách, hay những người từng đến mua sách sau đó đi đâu xa một thời gian dài trở lại họ vẫn ghé gác 2 mua sách… Chỉ từng đấy thôi là đủ lý do để những nhà sách cũ kỹ này cứ thế tồn tại hàng chục năm qua phải không?” - Lắng nghe những chia sẻ của anh Mạnh, một chủ nhà sách nơi gác 2 này mà thấy niềm hạnh phúc và lý do để cố gắng làm việc đôi khi thật giản đơn.
Không chỉ là nhà sách, trên căn gác nhỏ ấy còn có cả một quán cafe sách với không gian nhỏ xinh phục vụ các khách hàng tới mua sách, đọc sách hay chỉ đơn giản là ngồi nhâm nhi ly cafe để tận hưởng không gian yên tĩnh và đắm chìm trong sách.
Khi những nhà sách lớn mọc lên ở khắp các con phố, nói không xa, ngay dưới mặt đường của phố Đinh Lễ, hàng chục hiệu sách đã được mở ra biến Đinh Lễ trở thành phố sách, ấy vậy mà những hiệu sách gác 2 cũ kỹ vẫn hút khách một cách lạ thường. Không nói tới chuyện cạnh tranh để phát triển, bằng sự mến khách và không xô bồ, những nhà sách cũ kỹ ấy cứ thế tồn tại hàng chục năm qua và chứng kiến sự trưởng thành, sự tiếp nối niềm đam mê với sách của bao thế hệ.
Đơn giản và yên bình, cứ như vậy, những nhà sách kỳ lạ ấy dần dần trở thành một phần không thể thiếu của những người yêu sách, để ta thấy rằng đâu đó trên mảnh đất Hà Thành này vẫn còn những góc nhỏ lưu giữ văn hoá đọc đáng quý của người Việt.