Vape - một loại thuốc lá điện tử, thú chơi của giới trẻ hiện vẫn đang là một chủ đề khiến nhiều người phải tranh cãi.
Những người chơi thì cho rằng đây là một hình thức hút thuốc ít độc hại hơn thuốc lá bình thường, là cách giúp những người nghiện thuốc sống tốt hơn. Số khác, trong đó có nhiều nhà khoa học thì phản biện, rằng hóa chất trong vape có thể gây ra một số tác hại không mong muốn, thậm chí tương đương hoặc hại hơn cả thuốc lá thường, bao gồm cả ung thư.
Tranh cãi giờ vẫn chưa có hồi kết. Nhưng lợi hại thế nào ta tạm bỏ qua đã, chỉ biết những người dùng vape đang phải tự mình hứng chịu một nguy cơ… chẳng liên quan đến khói thuốc.
Đó là câu chuyện của Joseph Cavins - một người dùng vape lâu năm tại California, Mỹ. Một ngày đẹp trời như bao ngày khác, Cavins ngồi tán chuyện với những người bạn. Thế nhưng, thanh vape của anh - thứ đồng hành cùng anh trong 2 năm - đột nhiên phát nổ ngay khi vừa kéo được vài hơi.
Theo lời Cavins mô tả, anh nghe thấy một tiếng nổ cực lớn, còn khuôn mặt có cảm giác như “vừa bị một cây gậy hockey quật trúng”. Máu tuôn xối xả và đau đớn cùng cực, anh vội đánh thức vợ và đi thẳng vào bệnh viện. Anh đã vĩnh viễn mất đi mắt trái vào ngày hôm đó.
Vape - quả bom nổ chậm
Câu chuyện của Cavins không phải là trường hợp duy nhất bị thương do vape nổ. Tại Mỹ, tính riêng trong năm 2015 - 2016, đã có tới 66 trường hợp cuộc sống bị thay đổi hoàn toàn vì vape và e-cig phát nổ.
Như trường hợp Thomas Boes - cây vape của anh phát nổ khi đang lái xe, khiến 3 chiếc răng của anh văng ra ngoài. Hay Kenneth Barbero - người đã buộc phải cắt lưỡi vì vape nổ khi đang hút.
Và đó mới chỉ là những trường hợp được ghi nhận. Ước tính, con số thực tế có thể lên tới hàng trăm người.
Nguyên nhân là gì?
Các ý kiến chuyên gia đều cho rằng nguyên nhân trực tiếp dẫn đến thảm cảnh này là do pin bên trong vape.
Về cơ bản, vape là một thiết bị điện tử, nên bên trong nó phải có pin, và hầu hết đều sử dụng pin lithium - loại pin có trong hầu hết các thiết bị điện tử hiện nay như điện thoại, laptop… Ưu điểm của pin lithium là khả năng trữ năng lượng rất lớn.
Tuy nhiên, pin lithium cũng giống như một quả bom nổ chậm. Theo Venkat Viswanathan, phó giáo sư kỹ thuật cơ khí thuộc ĐH Carnegie Mellon (Mỹ): “Các chất điện phân bên trong pin cũng gần giống với… xăng. Vì thế nếu không may pin bị đoản mạch, nguồn nhiệt sinh ra bên trong có thể khiến các chất này bắt lửa và gây nổ”.
Các trường hợp pin điện thoại hoặc máy tính nổ đã từng được ghi nhận. Chính vì thế, cũng không có gì bất ngờ khi pin của vape cũng vậy. Chỉ cần gặp trục trặc, cục pin trong vape có thể trở thành một quả bom đúng nghĩa.
Thế nhưng, vấn đề của vape lại có phần nghiêm trọng hơn rất nhiều. Ở điện thoại và laptop, nhất là tại những hãng tên tuổi, pin được gia công sản xuất cực kỳ cẩn thận, do đó nguy cơ phát nổ được hạn chế xuống rất thấp.
Còn vape thì sao? Sự thực là nhiều cơ sở bán vape chỉ là bên thứ 3 - tức là nhập từ một nguồn khác. Nguồn sản xuất đó có thể uy tín, nhưng cũng có thể chỉ là những nơi cáu bẩn, rẻ tiền và không đảm bảo quy trình sản xuất. Điều này dẫn đến chuyện pin trong những cây vape này trở nên… nhạy cảm, dễ hỏng và dễ nổ.
Rủi ro nổ vape có thể còn tăng cao hơn nếu cây vape của bạn được sạc quá lâu, hoặc sạc quá nhanh. Đó là khi bạn dùng sạc không đúng chuẩn, với cường độ và hiệu điện thế quá cao. Những cục pin được gia công kỹ lưỡng sẽ có cơ chế hạn chế ảnh hưởng của sạc, nhưng pin rẻ tiền thì không thể. Và thế là nguy cơ “hỏng một đời người” của các vaper lại hiển hiện.
Kết
Tóm lại, vape không bị cấm, nên hút hay không hút là quyền lựa chọn của mỗi người. Tuy vậy, theo những gì chúng ta đã được biết thì hút vape hại nhiều hơn lợi (nếu có).
Trong đó, nguy cơ vape nổ đã được rất nhiều chuyên gia cảnh báo, tốt nhất bạn hãy cân nhắc thật kỹ trước khi dấn thân vào con đường này, chỉ để thoả mãn thú vui nhất thời.
