Cách đây gần 30 năm, sau khi đi bộ đội tại các tỉnh miền Nam, anh Phạm Quốc Thắng (49 tuổi, phường Mễ Trì, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội) biết đến loài chó săn có dải lông mọc ngược trên lưng (thường gọi là xoáy) rất trung thành với chủ. Lang thang khắp Sài Gòn, anh mua được 2 chú chó Phú Quốc rồi mang về Hà Nội.
“Lúc đó, chó Phú Quốc cũng như một số loài chó khác, nuôi chỉ để trông nhà. Thế nhưng, tôi có niềm đam mê cực kỳ lạ với nó. Chúng gan dạ và cũng là giống chó cổ xưa của Việt Nam, sống cách biệt ở đảo Phú Quốc. Loài chó này rất trung thành và có khả năng săn bắt mồi, quan sát tốt, rất tinh anh”, anh Thắng kể.
Để thỏa mãn thú chơi và muốn nhiều người biết về loài chó săn trung thành bậc nhất của Việt Nam, anh Thắng bắt đầu gây dựng trang trại chó Phú Quốc từ năm 2002. Ban đầu, anh bỏ ra gần 700 triệu đầu tư con giống, ra tận đảo Phú Quốc rồi đi khắp miền Nam để tìm về.
Anh Thắng đang tập luyện cách đứng, sải chân của chó để đi thi.
Loài chó này vốn quen sống ở môi trường nóng, ẩm của đảo nên khi đưa về Hà Nội - vùng có khí hậu lạnh - thường hay bị ốm. Vì thế, anh Thắng phải chăm sóc khá vất vả. Ví dụ như việc ăn uống, ngủ nghỉ của chúng phải rất chăm chút.
“Tôi phải mày mò tự học các phương thuốc điều trị khi chúng sinh bênh rồi học sách chăm sóc chúng khi sinh sản, cách chăm sóc chó con… nói chung phải rất đam mê và yêu mới nuôi được”, anh Thắng bộc bạch.
Nhiều người nhìn vào thành công của anh Thắng, cứ nghĩ mọi chuyện đã diễn ra rất thuận lợi. Ít ai biết, để có được thành quả như hiện tại, bản thân anh cũng từng trải qua khá nhiều khó khăn.
Cách đây 2 năm, trang trại chó của anh nhiều con đang khoẻ mạnh lăn đùng ra chết. “Cả đàn chó vài tháng tuổi đang lớn khỏe mạnh bỗng lăn ra chết đồng loạt. Nhìn những con chó của mình chết tôi xót lắm. Năm đó, tính ra tôi thiệt hại gần 2 tỷ đồng”.
Sau lần đó, anh Thắng quyết tâm nâng cao kỹ năng chăm sóc chó Phú Quốc. Anh tìm đọc nhiều tài liệu về chế độ dinh dưỡng, tập luyện rồi thậm chí thức xuyên đêm để sắc thuốc hoặc tìm hiểu các vị thuốc dân gian chữa bệnh cho chúng.
Các con chó đều được anh Thắng đặt tên như Xoài, Bò, con 30. Trong đó, con Xoày là đầu lĩnh của trại khi đi thi đạt nhiều giải cao quý về chó Phú Quốc là và một trong những con chó mà anh rất yêu quý. Cách đây 7 năm, anh mua con Xoài với giá gần 50 triệu đồng khi nó còn là một chú chó con. Sau đó, nhiều người trả giá hơn 120 triệu đồng nhưng anh không bán.
Sau nhiều khó khăn, vất vả, đến nay anh Thắng sở hữu trang trại rộng khoảng 500m2 với hơn 60 con chó xoáy Phú Quốc. Tại đây, anh phân thành 4 khu nuôi gồm: khu sinh sản, khu nuôi chó chuẩn bị xuất, bãi vận động, khu nuôi nhốt.
Anh cho biết, với những con chó Phú Quốc con đạt bảng tiêu chuẩn có giá từ 6-7 triệu/con. Những con xuất sắc hơn, mức giá có thể lên tới vài chục triệu đồng. Với số lượng chó giống hiện đang nuôi dưỡng, mỗi năm trừ chi phí, anh Thắng thu lời hơn 1 tỷ đồng.
Mong muốn phát triển việc kinh doanh nhưng anh Thắng khẳng định mình không đặt mục tiêu lợi nhuận lên hàng đầu. Thay vào đó, anh luôn cố gắng giữ vững những nguyên tắc riêng của mình để đảm bảo, các chú chó sau khi được bán đi sẽ có cuộc sống tốt.
Chẳng hạn, anh cho rằng nhà có trẻ con thì không nên chọn con chó Phú Quốc hung dữ, có bản năng săn mồi mà phải chọn con chó Phú Quốc ngoan hiền. “Tôi nuôi đủ các dòng chó Phú Quốc nên hiểu rất rõ từng con một, nếu khách mà mua để khoe mẽ trong khi môi trường không phù hợp, có trả giá cao tôi cũng không bán”, anh Thắng nói.
Cảnh một chú chó Phú Quốc của anh Thắng sau khi nhận được giải.
Chính vì nguyên tắc này nên có người ăn mặc sang trọng, đi xe bạc tỷ đến tìm mua những chú chó con vài tháng tuổi với giá 50-70 triệu đồng nhưng anh vẫn từ chối vì lo ngại, nếu họ mua chó với mục đích khoe mẽ thì trước sau gì cũng làm hỏng con vật.
Nhiều người nghĩ anh Thắng làm kiêu song kỳ thực, đã từng có đôi vợ chồng người Đức, chỉ một lần đến thăm và nói chuyện, anh tặng luôn một trong những con chó Phú Quốc đẹp nhất trại có giá vài chục triệu đồng. Đến nay, hai bên vẫn gọi điện cho nhau để trao đổi về tình hình chú chó.
Ngoài nguyên tắc kể trên, khi bán hàng, làm marketing, anh Thắng cũng không bao giờ thổi phồng những chú chó của mình. Ví dụ có nhiều người thần thoại hóa xoáy của chó Phú Quốc nhằm tăng thêm giá trị của vật nuôi, họ cho rằng chó hung dữ hay không, nhìn xoáy là biết. Anh Thắng khẳng định, dải lông mọc ngược không ảnh hưởng gì đến bản tính của chó. Khi con chó bị đe dọa hoặc khi săn mồi thì dải lông dựng đứng lên, cộng với bộ răng sắc nhọn và đôi mắt như hai đốm lửa khiến nó dễ dàng khuất phục con mồi.
“Nhiều người nhầm tưởng, thấy con nào có dải lông mọc ngược trên lưng thì bảo là chó Phú Quốc nhưng không phải. Một số dòng như chó Thái Lan cũng có nhưng không tinh nhanh bằng loài chó này“, anh Thắng cho hay.
30 năm gắn bó với chó Phú Quốc, anh Thắng có rất nhiều kỷ niệm với những chú chó mà mình yêu quý. Đúng dịp 30/4/2014, anh Thắng mua một con chó Phú Quốc với mức giá hơn 50 triệu đồng rồi đặt tên con 30. Đây là con chó săn mà anh cực yêu quý và cũng là con thủ lĩnh của đàn.
“Con 30 có bước chạy hãm phanh cực tốt, nhanh chóng đảo đà, chạy khéo léo vây bắt con mồi. Nhớ có lần nó săn được con lợn rừng hơn 100kg và đi thi đạt giải rất cao, đạt giải ba chó đẹp cấp quốc gia, sau đó còn giành nhiều giải thưởng nữa”, anh Thắng chia sẻ.
Theo anh Thắng, con 30 cực kỳ tình cảm. “Nó biết thể hiện tình cảm với mọi người. Tôi nhớ có lần đi săn, nó cùng khoảng 30 con chó khác đuổi theo con mồi, nó không thua bất cứ con nào nhưng lại nhường nhịn con yếu sức hơn mình, nó cắn tất cả các con khác và để cho chú chó yếu sức hơn có cơ hội được săn mồi”, anh Thắng kể.
Con 30 trong lần săn con lợn rừng nặng hơn 100kg.
Thế nhưng, đúng dịp anh Thắng đi công tác ở Nam Định thì nghe tin người nhà báo con 30 đột ngột nằm lăn ra đất. “Nghe tin xong tôi vội đi xe về, tới nơi thì nhìn thấy nó đã nằm đấy. Tôi không thể hiểu vì sao lại thế nên đã mổ để kiểm tra và phát hiện nó bị đứng cơ tim”.
Mất thú cưng, anh Thắng buồn bã và khóc như một đứa trẻ. Nhóm câu lạc bộ chó Phú Quốc Hà Nội do anh thành lập đã đóng trang giao dịch 7 ngày trên facebook để tưởng nhớ nó. Với anh Thắng, đó là con chó thủ lĩnh đáng nhớ đến nỗi, suốt đời cũng không bao giờ quên.
Ngoài con 30, Xoài cũng là con đầu đàn mà anh rất yêu mến. Cách đây 5 năm, anh nuôi nó, thời điểm đó Xoài đang là thủ lĩnh ở trại. Đây là con chó đạt giải vô địch đầu tiên tại Việt Nam và đạt được nhiều giải cao quý trong các cuộc thi chó. Theo anh Thắng, Xoài là chú chó cực thông minh, màu vện lửa, mắt tinh anh, lông sát, bóng. Thời điểm năm 2013 nó đã có giá hơn 100 triệu đồng nhưng anh Thắng không bán mà để nhân giống. Hiện tại, các thế hệ “hậu duệ” là con của Xoài cũng đã thành danh trong một số cuộc thi về chó Phú Quốc.
Hình ảnh con Xoài của anh Thắng.
Anh Thắng phân tích, với nhiều loại chó săn, những con mồi nhanh nhẹn như thỏ thường chạy dích dắc hoặc đột ngột rẽ hướng có thể khiến chó bị quá đà, ngã hoặc sái, gãy chân. Thế nhưng, tuyệt chiêu của loài thỏ hoàn toàn vô dụng với chó Phú Quốc bởi nó có phanh hãm rất tốt, đảo đà, chuyển hướng nhanh chóng và tóm gọn con thỏ.
Để minh chứng, anh Thắng thả vào trong chuồng một con gà. Chỉ vài phút sau, con gà tơi tả và nằm gọn dưới bộ răng sắc nhọn của chó Phú Quốc. Sau đó, con chó Phú Quốc sẽ quặp con gà ra đúng vị trí của chủ đang đứng. Người nuôi chó Phú Quốc lâu năm sẽ dễ nhận thấy sự phân công công việc rõ ràng trong đàn chó khi chúng săn mồi. Con chặn đầu, con chặn hậu, con truy đuổi và con kết thúc.
Từ những con chó giống có “gia phả”, nguồn gen tốt, là chó Phú Quốc thuần chủng với cặp mắt tinh anh, khuôn xương vuông vắn và giành giải cao quý trong các cuộc thi chó Phú Quốc cấp quốc gia, anh Thắng bắt đầu nhân giống để tạo ra những “hậu duệ” tốt, mang được nguồn gen tốt của chó bố mẹ
Nhiều con thành danh trong các giải con giá lên đến hơn 100 triệu đồng.
Để chó giữ được sự nhanh nhẹn vốn có, anh Thắng luôn cố tạo điều kiện cho chúng gần gũi nhất với môi trường tự nhiên. Chuồng được thả đầy những cành cây, khúc gỗ để khi chơi đùa, chó mẹ dạy chó con chạy ngoắt ngoéo, nhảy lên để hình thành bản năng săn mồi và cảnh giới.
“Nhiều người vì mục đích kinh doanh mà sớm tách chó con khỏi chó mẹ, khiến nó không được mẹ truyền thụ cho những miếng cắn, vồ mồi thì con chó sẽ mất dần bản tính tự nhiên là săn đuổi, môi trường nuôi nhốt chật hẹp cũng sẽ ảnh hưởng”, anh Thắng chia sẻ.
Chó Phú Quốc nhanh nhẹn, tinh nhanh và có bản năng săn mồi tốt, không những thế rất trung thành với chủ.
Con chó Phú Quốc này từng đạt được nhiều giải cao.
Bên cạnh đó, dù chơi chó Phú Quốc đã lâu năm nhưng anh Thắng tự nhận mình vẫn chưa hiểu hết được loài chó này. Điều anh trăn trở nhất giờ đây là nhiều người vì mục đích kinh doanh mà cho lai với nhiều loài chó khác khiến những con chó Phú Quốc không còn thuần chủng. “Chó Phú Quốc là loài chó quý của Việt Nam cần được bảo tồn. Không chỉ bảo tồn hình dáng mà còn cả nguồn gen và đặc tính săn mồi hoang dã của nó”, anh Thắng chia sẻ thêm.
