“Không khí lạnh và áp thấp nhiệt đới gây mưa lớn ở Bắc Bộ vào tháng 10 là chưa từng có”
Đợt mưa lũ xảy ra tại khu vực Bắc miền Trung và các tỉnh miền núi phía Bắc những ngày qua đã gây thiệt hại nặng nề về người và tài sản. Theo ông Lê Thanh Hải, Phó Tổng Giám đốc Trung tâm Khí tượng thủy văn Quốc gia, nguyên nhân chính của đợt mưa lớn này là do ảnh hưởng trực tiếp của áp thấp nhiệt đới đổ bộ vào khu vực Nghệ An - Hà Tĩnh, sau đó là kết hợp với quá trình tăng cường yếu của không khí lạnh từ phía Bắc gây ra đới gió Đông ẩm và gây mưa liên tục cho khu vực Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ.
Hình ảnh gần 6.000 con lợn chết do mưa lũ ở Thanh Hóa gây sốc.
Do áp thấp nhiệt đới có khuynh hướng tạo ra sóng khí áp chếch lên phía bắc. Thứ 2 là không khí lạnh từ phía bắc tràn xuống, hai khối khí hậu kết hợp với nhau tạo nên mưa rất lớn từ Thanh Hóa, Hòa Bình, Yên Bái, Lào Cai, Hòa Bình gây thiệt hại nặng nề về người và tài sản”, ông Hải phân tích.
Cũng theo ông Hải, cường độ mưa lớn ở các tỉnh Bắc Trung Bộ tập trung vào ngày 9-10/10, trong khi ở Bắc Bộ xảy ra tập trung từ đêm 10/10 đến đêm 11/10. Đặc biệt lượng mưa lớn nhất cực đoan tập trung ở khu vực Hòa Bình với tổng lượng mưa ở khu vực này đạt 300-400 mm, có nơi xấp xỉ 500 mm. Cá biệt có điểm như: Bát Mọt (Thanh Hoá) gần 600 mm hay Kim Bôi (Hoà Bình) 550 mm, trong khi ở các khu vực khác phổ biến 100-200 mm, có nơi hơn 300 mm.
Hình ảnh cầu Thia, Yên Bái bị sập do mưa lũ gây ra.
Ông Hải nhận định, cơn bão số 11 đang đổ bộ trên biển Đông cũng sẽ ảnh hưởng, nhiều khả năng ảnh hướng đến nước ta. Hy vọng đây không phải cơn bão mạnh, dự báo ban đầu chỉ là cấp 8-9, vào gần bờ yếu thêm.
Đánh giá về đợt mưa lũ gây thiệt hại nặng nề vừa qua, ông Hải cho biết: “Trước đây chưa từng thấy, vô tiền khoáng hậu tức là đã từng xảy ra nhưng chỉ có ở các tỉnh Miền Trung như đợt mưa lũ năm 2010 có thiệt hại nặng nề. Về kết hợp giữa không khí lạnh và áp thấp nhiệt đới ở miền Trung thì hầu như năm nào cũng có nhưng kết hợp dạng này mà giao nhau giữa Miền Trung và Bắc bộ như vừa xảy ra thì rất hiếm gặp, trong lịch sử vào tháng 10 là chưa từng có”.
Có khả năng vẫn còn đợt mưa lớn
Phó TGĐ Trung tâm Khí tượng thủy văn Quốc gia dự báo, có khả năng vẫn còn đợt mưa lớn phía Đông Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ. Đây cũng là đợt mưa kết hợp đợt không khí lạnh và hy vọng đợt mưa sắp tới không lớn như đợt vừa xảy ra. Ngoài ra, cuối tháng 10 dự báo còn có một đợt mưa khác.
Hình ảnh sạt lở đất sau mưa lớn ở Hòa Bình khiến 18 người bị vùi lấp.
Về lượng mưa năm nay, đặc biệt tại khu vực các tỉnh miền núi phía Bắc, ông Hải cho biết, năm 2017, mưa ở các tỉnh đều ghi nhận cao hơn trung bình nhiều năm. Tại các tỉnh miền núi phía Bắc, đầu tháng 8/2017, đã xuất hiện trận lũ lịch sử gây thiệt hại nặng nề về người và của, đặc biệt ở 2 tỉnh Sơn La và Yên Bái.
Ông Hải cho hay, trận lũ lịch sử đầu tháng 8 vừa qua, ông đã trực tiếp có mặt tại huyện Mường La của tỉnh Sơn La để ghi nhận thực tế tình hình. “Theo đánh giá, ở khu vực con suối Nậm Păm ở huyện Mường La có khoảng một triệu m3 đất đá bị dịch chuyển và sạt lở trong trận mưa lũ đó. Nhưng để dịch chuyển được khối lượng đất đá này đòi hỏi phải có khoảng 5 triệu m3 nước. Số nước này không thể có được trong mấy ngày mưa, mà nó phải được tích hàng tháng trước đó” - ông Hải nói.
Vừa qua, mưa lớn xảy ra tại Hòa Bình từ ngày 9-11/10 có nơi đã ghi nhận được trên 500 mm. Nước từ thượng nguồn đổ về hồ thủy điện Hòa Bình rất lớn, do đó, này đã phải mở 8 cửa xả đáy, được đánh giá là đợt xả lũ lớn so với nhiều năm.
Theo số liệu của Ban chỉ đạo Trung ương về phòng, chống thiên tai, tính đến 22h ngày 12/10, thiệt hại về người do trận mưa lũ vừa qua ở khu vực Bắc miền Trung và các tỉnh phía Bắc như sau:
Người chết: 54 người (Sơn La: 6 người, Yên Bái: 6 người, Hòa Bình: 17 người, Thanh Hóa: 14 người, Nghệ An: 9 người, Hà Nội 2 người).
Người mất tích: 39 người (Sơn La: 2 người, Yên Bái: 16 người, Hòa Bình: 15 người, Thanh Hóa: 5 người, Quảng Trị: 1 người).
Người bị thương: 31 người (Sơn La: 3 người, Yên Bái: 7 người, Thái Bình: 6 người, Hòa Bình: 9 người, Thanh Hóa: 5 người, Hà Tĩnh: 1 người).
