Ngày 4/1, Cơ quan ANĐT Công an tỉnh Long An cho biết đã ra quyết định khởi tố vụ án lợi dụng hoạt động tôn giáo, từ thiện để trục lợi xảy ra tại "Tịnh thất Bồng Lai" và sau này được đổi thành "Thiền am bên bờ vũ trụ".
Hiện cơ quan điều tra đang phong tỏa Tịnh thất Bồng Lai để lấy lời khai, đồng thời thu giữ những tài liệu liên quan.
Qua kết quả xác minh ban đầu, năm 2014, bà Cao Thị Cúc (SN 1960, HKTT xã Long Hựu Đông, huyện Cần Đước) mua lại nhà, đất gần 2.000m2 ở ấp Lập Thành, xã Hòa Khánh Tây, huyện Đức Hòa rồi chuyển về đây sinh sống, sau đó sửa chữa lại làm điểm tu tại gia.
Năm 2015, ông Lê Tùng Vân (SN 1932, HKTT phường 10, quận 6, TP.HCM) chuyển về đây sinh sống cùng nhà với bà Cúc từ năm 2015.
Trước đây, ông Vân tạm trú tại xã Phạm Văn Hai, huyện Bình Chánh, TP.HCM và tự phong là Giám đốc trại dưỡng lão và cô nhi Thánh Đức. Đến năm 2007, do hoạt động không đúng theo quy định pháp luật về điều kiện vật chất, vệ sinh môi trường tại cơ sở không bảo đảm, việc chấp hành đăng ký tạm trú và đăng ký nhận nuôi con nuôi không tuân thủ quy định, ngày 25/7/2007, UBND huyện Bình Chánh có quyết định chấm dứt hoạt động đối với cơ sở Thánh Đức.
Đến năm 2015, ông Vân bán hết đất tại địa chỉ trên về tạm trú tại nhà bà Cao Thị Cúc ở ấp Lập Thành, xã Hòa Khánh Tây, huyện Đức Hòa, tỉnh Long An và nhận con nuôi làm từ thiện. Tuy nhiên, thực tế, đa số trẻ sống trong nhà bà Cúc đều có mẹ đi cùng, không phải là trẻ em cơ nhỡ, không nơi nương tựa. Hiện tại, nhà bà Cúc có 18 người đang cư trú, trong đó có 6 trẻ em đều có mẹ ruột cùng tạm trú.
Thời gian qua, nơi đây lợi dụng danh nghĩa nuôi trẻ mồ côi, cơ nhỡ không nơi nương tựa để kêu gọi lòng tốt của mọi người trong và ngoài nước giúp đỡ, trục lợi cá nhân, ảnh hưởng đến an ninh trật tự, dư luận xã hội.
Đặc biệt, nhóm người tại "Tịnh thất Bồng Lai" đã sử dụng nhiều tài khoản mạng xã hội cá nhân khác nhau đăng nhiều video với nội dung không đúng sự thật về diễn biến vụ việc xảy ra tại đây. Bên cạnh đó, trên mạng xã hội xuất hiện nhiều thông tin tố cáo các hoạt động phức tạp của ông Lê Tùng Vân trước đây. Về việc này, cơ quan chức năng ở tỉnh cũng nhận được nhiều thông tin ở nhiều nơi gửi đến phản ánh, tố cáo ông Lê Tùng Vân với nội dung tương tự như trên mạng xã hội.
Ngày 1/1/2020, ông Lê Tùng Vân đã làm lễ đổi tên "Tịnh thất Bồng Lai" thành "Thiền am bên bờ vũ trụ".
Liên quan đến cơ sở trên, Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh Long An đã có văn bản khẳng định: "Tư thất Bồng Lai xã Hòa Khánh Tây không phải là cơ sở tự viện hợp pháp do Ban Trị sự giáo hội phật giáo tỉnh quản lý". Những người đang sống và sinh hoạt tại đó không phải là tu sĩ phật giáo. Do đó, không liên quan đến sự quản lý của giáo hội. Sự việc mang tính chất lợi dụng hình thức tu sĩ phật giáo để lừa gạt lòng tin của tín đồ phật giáo để trục lợi".
Thông tin từ cơ quan chức năng, kết quả xác minh cho thấy số trẻ em, thanh niên sinh sống tại "Tịnh thất Bồng Lai", "Thiền am bên bờ vũ trụ" đa số không phải trẻ em mồ côi, cơ nhỡ.