Ngày 18/12, Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Hà Nội cùng với sự phối hợp của Chương trình Bảo tồn Rùa châu Á (ATP) và tổ chức WCS đã công bố kết quả xác định giới tính rùa Hoàn Kiếm ở hồ Đồng Mô (Hà Nội).
Nhằm thực hiện Kế hoạch Bảo tồn các cá thể giải Sin-hoe (rùa Hoàn Kiếm) tại các hồ Đồng Mô và hồ Xuân Khanh, cơ quan chức năng phối hợp với các chuyên gia bảo tồn đã bắt được một cá thể rùa Hoàn Kiếm ở hồ Đồng Mô. Tổ công tác cùng các chuyên gia trong và ngoài nước đã thống nhất kiểm tra hình thái và lấy mẫu máu, mẫu mô.
Kết quả xác định ban đầu cho thấy cá thể rùa hồ Đồng Mô nặng 86kg, chiều dài mai 99,5cm, rộng mai 75,5cm. Các nhà khoa học cũng dùng máy siêu âm do các chuyên gia của WCS thực hiện để xác định giới tính và cho ra kết quả giống cái.
Trước đó, ngày 22/10 cá thể rùa được nhìn thấy bên cạnh hàng rào lưới và nhóm thực hiện đã nhanh trí quây bắt và được đưa vào bể nuôi tạm thời trên một đảo nhỏ tại hồ. Chỉ trong vòng vài giờ, đội ngũ thú y từ WCS, ATP/IMC, và bác sĩ thú y quốc tế từ trung tâm cứu hộ gấu Four Paws Viet đã có mặt, với thiết bị siêu âm để thu mẫu và xác định giới tính cá thể này.
Với sự khẩn trương và phối hợp chặt chẽ của các nhóm (Tổ bẫy bắt và Tổ chăm sóc và Thú y), vào ngày 23/10/2020, cá thể rùa được kiểm tra sức khỏe, được siêu âm, gắp chip, các loại mẫu đã được thu thập để xác định loài phục vụ cho kế hoạch bảo tồn trong tương lai, và được cân đo với trọng lượng là 86kg và dài 1m.
Cá thể cái này hoàn toàn khỏe mạnh và đã được thả lại xuống hồ vào cùng ngày. Ngày 18/12/2020, tại Hà Nội, kết quả phân tích gen đã khẳng định cá thể rùa này 99,99% là rùa Hoàn Kiếm (Rafetus swinhoei).
Với việc quan sát được cá thể thứ hai nặng khoảng 130kg trên hồ Đồng Mô, tổ bẫy bắt đã tiếp tục hoạt động bẫy bắt từ tháng 11/2020 và thử nghiệm các phương pháp bẫy bắt khác nhau.
Với thời tiết và nhiệt độ giảm, không thích hợp cho việc bẫy bắt rùa từ tháng 12 đến tháng 3/2021. Nếu có thể xác nhận thêm một cá thể đực của loài rùa quý hiếm nhất thế giới này tại hồ Đồng Mô, việc đưa chúng về cùng một khu vực bán hoang dã hoặc nuôi bảo tồn có thể mở ra cơ hội lớn để hồi phục quần thể của loài rùa này ở Việt Nam.