Những ngày qua dư luận vô cùng xôn xao trước vụ việc nghi phạm Bùi Xuân Hồng (61 tuổi, trú tại phường Thịnh Đán, TP Thái Nguyên, tỉnh Thái Nguyên) cầm dao truy sát cả nhà em gái khiến 2 người chết, 1 người bị thương.
Vụ án đang dần hé lộ những góc khuất khiến dư luận quan tâm, nhất là mới đây, hai bức tâm thư của nghi phạm Bùi Xuân Hồng được người thân đăng tải trên mạng xã hội.
Nguyên nhân chính của vụ án xuất phát từ việc nghi phạm Bùi Xuân Hồng cho vợ chồng anh Nguyễn Thành Vương (SN 1981) và vợ là Nguyễn Thị Phương Thảo (SN 1983 - con gái bà Bùi Thị Hà, em gái ruột ông Hồng) vay mượn số tiền 3 tỷ đồng, nhưng đến nay vẫn không trả. Còn bà Hà cũng vay của Hồng số tiền 600 triệu đồng, tổng số nợ lên tới 3,6 tỷ đồng.
Bùi Xuân Hồng tại cơ quan công an.
Trong hai bức tâm thư để lại cho thấy ông Hồng không còn tài sản gì trong khi đó hoàn cảnh gia đình vô cùng khó khăn, bản thân ông Hồng mang nhiều bệnh tật. Theo người con trai, nghi phạm này đang mắc bệnh tiểu đường nặng, bệnh gout, bệnh suy thận cấp 4, xác định không sống được bao nhiêu lâu nữa.
Trong hoàn cảnh khốn cùng ấy, ông Hồng đã nhiều lần hỏi em gái và các cháu đề nghị trả số tiền trên, nhưng tất cả đều khất lần và không trả. Do đó, dẫn đến việc đối tượng này có suy nghĩ tiêu cực, bất cần gây nên vụ án đau lòng trên.
Theo dõi diễn biến vụ án, đọc những dòng tâm sự của nghi phạm trong hai bức tâm thư được viết trước thời điểm xảy ra vụ án, nhiều ý kiến cho rằng, nút thắt của vụ án khiến người anh truy sát cả nhà em gái xuất phát từ việc vợ chồng cháu rể nợ tới 3 tỷ đồng nhưng không trả. Trong khi vợ chồng cháu rể dù nợ nần vẫn có cuộc sống đủ đầy, sung túc thì người bác cũng là người cho mượn tiền phải sống trong cảnh cùng cực, khốn cùng.
Bức tâm thư dạng nhật ký ông Hồng để lại nói về những uất ức khi đòi tiền nợ không trả.
Sự việc dù đến nay đã một tuần trôi qua nhưng ai ai cũng quan tâm. Bên cạnh việc lên án hành vi giết người của nghi phạm thì không ít người cũng tỏ ra “thương cảm” cho nghi phạm Bùi Xuân Hồng. Cũng chỉ vì đòi nợ số tiền lớn không được nghi phạm chán nản cho rằng mình lừa dẫn đến án mạng trong chính gia đình.
Về vụ việc này, trung tá Đào Trung Hiếu - Chuyên gia phân tích tâm lý tội phạm học (Bộ Công an) nêu rõ: “Trong hoàn cảnh nào thì hành vi giết người đều bị lên án. Không thể vì bất cứ lí do gì để biện minh cho hành vi giết người. Vụ án trên là giết người với động cơ mâu thuẫn thù tức”.
Trung tá Hiếu cho rằng, qua theo dõi vụ án thấy rõ việc mâu thuẫn thù tức phát sinh từ chuyện cho vay tiền và sau đó đòi nhưng không trả nên tạo ra sự ức chế. Bản thân người cho vay lâm vào tình trạng khó khăn về tài chính còn người vay do điều kiện khách quan không trả được.
Trung tá Đào Trung Hiếu - Chuyên gia phân tích tâm lý tội phạm học (Bộ Công an).
“Trong xã hội hiện nay, nhiều người có tâm lý vay được tiền rồi lại có ý định chiếm đoạt. Việc này là nguồn cơn tạo ra những bức xúc tâm lý cộng vào con người mà về mặt nhân cách, đạo đức bên trong đã có sự lệch lạc nên dễ gây ra án mạng.
Sự lệch lạc về đạo đức này lại không hiện ra bằng mắt thường để mọi người có thể nhìn thấy. Quá trình lệch lạc nhân cách được tích tụ và chuyển hoá dần diễn ra qua ngày, qua tháng.
Một người già đã có cả quá trình cống hiến nhưng về những năm tháng cuối đời, gặp phải các hiện tượng xã hội tiêu cực do hoàn cảnh sống có vấn đề không được như ý làm cho người ta dần thay đổi nhận thức. Có thể trước đây họ là những con người lương thiện nhưng qua quá trình sống nảy sinh những sự lệch lạc về suy nghĩ, nhận thức, nhu cầu, định hướng giá trị…” chuyên gia tội phạm học nhận định.
Anh Vương - nạn nhân may mắn sống sót trong vụ án đang được điều trị tại bệnh viện.
Theo chuyên gia tâm lý tội phạm Đào Trung Hiếu, nếu như cơ quan điều tra chứng minh được người vay tiền của Bùi Xuân Hồng mà bộc lộ ý định chiếm đoạt tài sản (tức là vay hợp pháp nhưng lại không trả nhằm chiếm đoạt số tài sản) thì hành vi trên có dấu hiệu của tội “Chiếm đoạt tài sản”.
“Nếu cơ quan công an chứng minh được hành vi chiếm đoạt tài sản trong vụ án thì việc Hồng gây án có dấu hiệu phạm tội trong trạng thái tinh thần bị kích động. Đây có thể là 1 tình tiết giảm nhẹ rất quan trọng đối với Bùi Xuân Hồng.
Chuyên gia cho rằng dù trong hoàn cảnh nào thì hành vi giết người đều bị lên án.
Không thể biện minh được hành vi giết người này bằng bắt kì lý do gì kể cả pháp luật và đạo lý. Công cụ pháp lý chỉ có toà án mới được phép quyết định số phận của 1 con người nào đó dựa trên hành vi phạm tội chứ không thể quyết định số phận con người bằng hành vi giết hại…”, trung tá Hiếu nhấn mạnh.
Trung tá Hiếu cũng nhận định mâu thuẫn trong con người Bùi Xuân Hồng được tích tụ lâu dài qua ngày, qua tháng. Với đặc điểm của Bùi Xuân Hồng là người có tuổi, trải nghiệm nhiều trong cuộc sống thì hành vi giết người không phải là bộc phát nhất thời, manh động nữa mà đã có sự tính toán. Tức là sự thù hận, ức chế về tâm lý lên đến đỉnh điểm.
Từ câu chuyện trên đặt ra hàng loạt những câu chuyện khác như việc ngăn chặn từ xa, hoà giải của các thiết chế xã hội tại cơ sở. Bởi những cuộc tranh cãi liên quan đến tiền không phải ngày 1 ngày 2 mà trước đó nó đã có nhựng sự va chạm.
“Vấn đề ở đây đặt ra câu chuyện các ban hoà giải, tổ dân phố có biết được những mâu thuẫn này không và đã làm gì để ngăn chặn thảm hoạ xảy ra. Rất nhiều vụ án đã xảy ra do sự tắc trách của chính quyền địa phương”, trung tá Hiếu chia sẻ thêm.
Khoảng 18 giờ ngày 14/9, Bùi Xuân Hồng đi xe đạp sang nhà bà Bùi Thị Hà (bà Hà là em gái ruột ông Hồng, SN 1959, trú tại phường Chùa Hang, TP Thái Nguyên) để tìm gặp anh Nguyễn Thành Vương (anh Vương là con rể của bà Hồng, SN 1981 trú tại phường Chùa Hang) để đòi nợ số tiền 3 tỉ đồng.
Khi đi, ông Hồng mang theo 1 con dao nhọn loại dao bầu có cán gỗ, 1 con dao bấm, 1 khẩu súng bên trong có 3 viên đạn, 1 chai nhựa dung tích 1,5 lít đựng xăng.
Tại nhà bà Hà, Hồng đã gặp anh Vương. Xảy ra xô xát, Hồng dùng dao bấm đâm 2 nhát vào ngực anh Vương làm anh ngã ra đất. Lúc này, có ông Nguyễn Văn Thành (SN 1954, là chồng của bà Hà) lao vào đẩy Hồng ngã xuống đất, bà Hà cùng con gái là chị Nguyễn Thị Phương Thảo (SN 1983) chạy đến giữ tay Hồng. Trong lúc vật lộn, Hồng đã rút được tay đang cầm dao ra và đâm liên tiếp vào người ông Thành, bà Hà.
Sau đó, hàng xóm đến can ngăn, tước dao, đưa ông Hồng ra ngoài và đưa ông Thành, bà Hà, anh Vương đi cấp cứu tại Trung tâm y tế huyện Đồng Hỷ, tỉnh Thái Nguyên. Tuy nhiên, vết thương quá nặng đã làm bà Hà tử vong trước khi đưa vào Trung tâm y tế huyện Đồng Hỷ.
Ông Nguyễn Văn Thành, anh Nguyễn Thành Vương bị đa chấn thương với nhiều vết thương ở đầu, ngực, vùng bụng, tay. Hiện nạn nhân còn lại trong vụ án là anh Vương đang được cấp cứu tại Bệnh viện Trung ương tỉnh Thái Nguyên. Được biết, Bùi Xuân Hồng là cựu phó giám đốc Công ty Cổ phần Xi măng La Hiên và đã về hưu được vài năm nay.
Ngày 16/9, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Thái Nguyên đã ra Quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can và tạm giam 4 tháng đối với Bùi Xuân Hồng về hành vi “Giết người”.
