Căn biệt thự Pháp sang trọng gần trăm năm tuổi của đại gia phố cổ nức tiếng một thời
Nằm sâu trong ngõ 44 Hàng Bè, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội là căn biệt thự Pháp cổ có tổng diện tích 800m2. Căn biệt thự này được xây dựng và hoàn thành vào năm 1926, bởi vợ chồng thương gia Trương Trọng Vọng và Nguyễn Thị Sửu giàu có nức tiếng phố cổ Hà Nội đầu thế kỷ 20.
Trải qua gần 100 năm tồn tại, căn biệt thự này vẫn giữ được kiến trúc hoa văn nguyên bản và vẫn rất sang trọng, thoáng mát mùa hè, ấm áp vào mùa đông. Trong đó, một số đồ đạc như: bàn ghế, sập gụ, tủ, quạt, bát… vẫn được các thế hệ con cháu gìn giữ như báu vật vô giá trong nhà đình.
Căn biệt thự cổ nằm sâu trong ngõ 44 phố Hàng Bè.
Bà Trương Thị Mô (SN 1924), con gái thứ 2 của vợ chồng thương gia Trương Trọng Vọng và Nguyễn Thị Sửu hiện đang là chủ căn biệt thự này. Đây là một trong số ít công trình xây dựng theo lối kiến trúc Pháp cổ còn được bảo tồn gần như nguyên vẹn cho đến ngày nay.
Đến nay bà Mô đã gần 100 tuổi. Sức khoẻ bà đã yếu không còn minh mẫn như trước. Hiện bà Mô được con cháu thay nhau chăm sóc. Sau năm 1950, cụ Vọng và 5 người con đi tản cư nơi khác và để lại ngôi nhà này cho bà Mô trông coi.
Trải qua gần trăm năm tuổi ngôi nhà vẫn giữ được những kiến trúc nguyên vẹn.
Toàn bộ công trình được thiết kế bởi một kiến trúc sư nổi tiếng người Pháp.
Bà Lê Thanh Thủy (SN 1955), con gái bà Mô cho biết, thời còn trẻ, bà hay được nghe mẹ kể về những kỷ niệm đẹp thời thơ ấu gắn liền với lịch sử hình thành căn biệt thự cổ Hàng Bè. Nhiều câu chuyện trong đó cụ được cha mẹ hoặc những người làm công trong nhà kể lại.
Căn biệt thự được xây dựng bởi cụ Trương Trọng Vọng, bố đẻ cụ Mô. Những năm 20 của thế kỷ trước, ông là một doanh nhân thầu khoán (chủ thầu xây dựng) giàu nức tiếng ở Hà Nội. Cụ Vọng là người gốc Văn Điển (Thanh Trì, ngoại thành Hà Nội). Sau nhiều năm lăn lộn ngoài thương trường, chính cụ Vọng chủ động mua đất tại phố Hàng Bè để đưa đại gia đình từ quê lên thành phố sinh sống, vừa tiện cho công việc kinh doanh, vừa tạo điều kiện cho các con học tập tại các trường học của Pháp.
Bà Lê Thanh Thuỷ cùng các thế hệ hiện đang sinh sống trong ngôi nhà.
Ảnh chụp vợ chồng bà Mô thời trẻ. Đây là một trong số ít những cặp vợ chồng vừa có tài vừa có sắc nhất Hà thành xưa.
Tự hào khi giới thiệu lịch sử căn biệt thự cổ tại Hàng Bè, bà Thủy tiết lộ, toàn bộ công trình được thiết kế bởi một kiến trúc sư nổi tiếng người Pháp, đi kèm là đội nhân công xây dựng lên tới gần 100 người từ các tỉnh thành gần Hà Nội. Căn biệt thự được xây miệt mài trong 1 năm mới hoàn thiện.
Hầu hết nội thất trong căn biệt thự đều được nhập khẩu từ châu Âu hoặc Hồng Kông. Theo lời bà Thủy, để hoàn thiện công trình, các cụ xưa đã phải gom gỗ quý, chủ yếu là gỗ lim cổ thụ ròng rã nhiều tháng trời. Vào thời điểm cách đây 80 năm, giá trị của một bộ bàn ghế – tủ phấn, giường ngủ nhập khẩu có thể bằng một ngôi nhà cỡ nhỏ.
Căn biệt thự được xây với các phòng riêng biệt và hệ thống giếng trời, sân vườn được bố trí hài hòa. Điểm nhấn trong căn biệt thự này chính là 4 cột đá nguyên khối, được chạm khắc tinh xảo các họa tiết “Đào – Cúc – Trúc – Mai” với ý nghĩa mang lại may mắn, thịnh vượng, giàu sang và sự ấm no cho gia chủ.
Từng xuất hiện trên nhiều bộ phim nổi tiếng
Dù được xây dựng cách đây cả trăm năm nhưng thiết kế của căn biệt thự đã khá hiện đại, các phòng đã được thiết kế nhà vệ sinh khép kín, nhà tắm riêng, phòng của chủ có thêm quạt trần, sập gụ, tủ, giường bằng gỗ lim sang trọng… Căn biệt thự có cả phòng ngủ cho từng thành viên trong gia đình, phòng dành cho khách, phòng ăn, phòng cho người ở.
“Tất cả các phòng được thiết kế kết nối với nhau, tạo thành một thể thống nhất. Theo lời các cụ kể lại, việc thiết kế này nhằm tạo ra sự kết nối với gia đình, để mọi người yêu thương và tương trợ lẫn nhau”, bà Thuỷ nói.
Tủ gỗ, giường đã tồn tại từ sau khi xây dựng ngôi nhà.
Bà Thuỷ cho hay, rất nhiều nghệ sĩ, ca sĩ cũng lựa chọn căn biệt thự làm địa điểm để quay MV ca nhạc. Gia đình bà luôn tạo điều kiện cho các đoàn khách, làm phim… đến tham quan, lấy bối cảnh diễn xuất vì cũng mong muốn giới thiệu kiến trúc độc đáo của căn nhà cho mọi người. Dù cũng hơi bất tiện, nhưng cả đại gia đình bà Thuỷ đều vui, tự hào khi thấy công trình của mình được xuất hiện trước công chúng.
Căn biệt thự từng xuất hiện trong nhiều bộ phim Việt Nam như: Hà Nội mùa đông năm 46, Tuổi thanh xuân, Mùa lá rụng trong vườn, Khép mắt chờ ngày mai, Hương ngọc lan, Hoa xương rồng…
Căn biệt thự từng làm bối cảnh cho các đoàn làm phim, quay MV ca nhạc.
Lối lên hành lang vẫn còn nguyên vẹn như mới.
Điểm nhấn trong căn biệt thự này chính là 4 cột đá nguyên khối, được chạm khắc tinh xảo.
Bà Thuỷ cười bảo, thời xưa mẹ mình cũng là tiểu thư khuê các. Như các anh chị em trong nhà, cụ Mô luôn được cha mẹ yêu thương, cưng chiều. Chỉ cần nói muốn đi chơi là cha mẹ cụ sẽ gọi lái xe chở các con đi. Mỗi dịp sinh nhật, cha mẹ cụ thường mua những món quà đắt tiền, nhập ngoại để tặng các con.
Trải qua nhiều biến động của lịch sử, hiện gia đình bà Mô chỉ quản lý phần diện tích hơn 200m2. Phần diện tích này vẫn được gia đình giữ nguyên hiện trạng ban đầu. Hiện các thế hệ trong gia đình vẫn sinh sống cùng nhau, hằng ngày vẫn sử dụng diện tích chung trong gia đình để cùng nhặt rau, đi chợ, nấu ăn… rất vui vẻ.
Nơi đây đã chứng kiến rất nhiều kỷ niệm, những dấu mốc thăng trầm của cả gia đình, nên với các thành viên đó là điều vô giá. Nhiều người từng ngỏ ý mua lại căn biệt thự với giá cao. Tuy nhiên, bà Thuỷ cho biết, tất cả con cháu không bao giờ có ý định sẽ sang nhượng. Mọi người sẽ cùng nhau gìn giữ xem đây như báu vật tồn tại theo thời gian…
