Bộ trưởng Văn hóa Thể thao và Du lịch Nguyễn Ngọc Thiện vừa ký văn bản giải trình một số vấn đề đại biểu Quốc hội và cử tri quan tâm, chất vấn.
Về thực trạng đạo đức xã hội và văn hóa ứng xử hiện nay, Bộ Văn hóa nhận định, một số giá trị đạo đức truyền thống, lối sống văn hóa tốt đẹp của dân tộc đang có biểu hiện mai một; các giá trị đạo đức mới chưa được quan tâm đúng mức; hệ giá trị chuẩn về đạo đức, con người thời kỳ mới chưa được hình thành.
Bộ Văn hoá cho rằng, giá trị đạo đức truyền thống đang xuống cấp. Ảnh minh hoạ: PD.
“Đạo đức nghề nghiệp sa sút cả trong những lĩnh vực được xã hội tôn vinh. Lối sống ích kỷ, thực dụng, hưởng lạc, vô cảm có chiều hướng lan rộng. Thói dối trá, đạo đức giả, gian lận trong học hành, bằng cấp; các thủ đoạn chạy chức, chạy quyền, chạy danh, chạy lợi, chạy tội, làm ăn phi pháp, bất chính còn phổ biến”, Bộ Văn hóa nêu.
Cũng theo Bộ Văn hóa, tình trạng bạo lực gia đình, nhất là với người cao tuổi, trẻ em vẫn xảy ra nhiều vụ nghiêm trọng. Các vụ ly hôn ở vợ chồng trẻ gia tăng; mối quan hệ giữa các thành viên trong gia đình thiếu gắn kết, bền chặt.
Lý giải thực trạng trên, Bộ Văn hóa cho rằng, do tác động từ mặt trái của nền kinh tế vận hành theo cơ chế thị trường và những bất cập về thể chế, cơ chế, những yếu kém trong lĩnh vực giáo dục, thực thi pháp luật, điều hành kinh tế, quản lý xã hội…
Để ngăn chặn sự xuống cấp đạo đức xã hội và văn hóa ứng xử, theo Bộ Văn hóa cần đẩy mạnh xây dựng đạo đức, lối sống mới. “Khi môi trường văn hóa lành mạnh, đời sống văn hóa phong phú thì con người ít có nguy cơ sa vào các tệ nạn xã hội hay tha hóa, xuống cấp về đạo đức, lối sống”, Bộ Văn hóa nhận định.
Ngoài ra, Bộ Văn hóa cho rằng cần đề cao vai trò giáo dục đạo đức của văn học nghệ thuật, hướng con người tới chân, thiện, mỹ. Cần có nhiều bộ phim, tác phẩm, vở diễn, chương trình nghệ thuật có chất lượng, góp phần bồi bổ tâm hồn, xây dựng nhân cách, đấu tranh với những biểu hiện xuống cấp đạo đức.
Một bộ phận cán bộ lo thu vén cá nhân, gia đình, họ tộc
Cũng theo giải trình của Bộ Văn hóa, một bộ phận cán bộ, đảng viên có biểu hiện phai nhạt lý tưởng, lợi dụng vị trí lãnh đạo và quyền lực để mưu lợi cá nhân, lo thu vén cho cá nhân, gia đình, họ tộc, coi nhẹ lợi ích tập thể, cộng đồng. Họ chạy theo lợi ích vật chất trước mắt, coi nhẹ những giá trị tinh thần cao đẹp, dẫn đến vi phạm tư cách đảng viên, trách nhiệm công dân, làm giảm niềm tin của quần chúng vào sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của Nhà nước.
Đạo đức truyền thống giàu giá trị nhân văn, yêu thương, giúp đỡ, đùm bọc con người trong hoạn nạn, khó khăn đang bị chi phối bởi những mặt trái của nền kinh tế thị trường. Tính cộng đồng dân cư “tối lửa tắt đèn có nhau”, “bán anh em xa, mua láng giềng gần’’ bị rạn nứt.
Bộ này cho rằng hiện hiện tượng vô cảm, bàng quang, thờ ơ trước nỗi đau do gặp hoạn nạn của con người trong cộng đồng đang gây nên bức xúc của xã hội.
