Theo số liệu thực hiện của Tổ chức Phòng chống tự tử Hoa Kỳ thì 4,6 % dân số từng có hành vi chấm dứt cuộc sống của mình. Con số này tăng lên khoảng 10 - 20% ở nhóm người đồng tính, song tính và 41% ở nhóm người chuyển giới. Kết quả này có nghĩa là cứ 10 người chuyển giới thì có 4 người đã từng có hành vi tự tử. Đây là một con số đáng báo động và gây sửng sốt cho xã hội.
Tại Việt Nam, các số liệu nghiên cứu của Trung tâm nghiên cứu và ứng dụng sức khoẻ nam giới và cộng đồng (Center for Applied Research on Men and Community Health - CARMAH) cũng đã nêu lên thực trạng tương tự. Tỷ lệ nguy cơ cao bị trầm cảm ghi nhận được là 46% trên nhóm người tham gia nghiên cứu. Trầm cảm được xem là một trong các nguyên nhân hàng đầu dẫn đến ý định và hành vi tự tử, do vậy, chỉ số này cũng có tính báo động cao về nguy cơ tự tử trong nhóm chuyển giới.
Vậy. tại sao người thuộc cộng đồng LGBT lại có tỉ lệ tự tử cao như thế?
“Tôi chỉ có thể yên nghỉ khi một ngày nào đó những người chuyển giới không còn bị đối xử như tôi nữa. Họ cần được đối xử như con người, được có cảm xúc và quyền của một con người” - Leelah Alcorn
Bạo hành từ gia đình, bạn bè,…
Khả năng tự tử gia tăng cao trong nhóm người chuyển giới, đồng tính từng bị bạo hành về thân thể (bị đánh đập, tra tấn) hay bạo hành về tình dục ( xâm hại, sàm sỡ hay cưỡng bức). Nguy cơ tự tử càng tăng khi số lần bạo hành càng tăng.
Ở Việt Nam, tình trạng bạo hành ở người thuộc cộng đồng LGBT nói chung, người chuyển giới nói riêng vẫn còn phổ biến. Các hình thức bạo hành rất đa dạng như: thân thể, tình dục, kinh tế, tinh thần. Trong đó, phổ biến nhất là bạo hành từ gia đình như đánh đập, cách ly, cô lập với xã hội hay không cung cấp các chi phí sinh hoạt cho họ.Ngoài ra, đứng thứ hai về hình thức bạo hành đến từ những người bạn tình của người tuộc LGBT.
Sự xa lánh từ bạn bè và người thân
Người song tính, chuyển giới, đồng tính thường bị bạn bè xa lánh hay gia đình không chấp nhận, hoặc thiếu những sự hỗ trợ từ xã hội (như từ đồng nghiệp, dịch vụ công ích, tổ chức xã hội…) có xu hướng làm gia tăng ý định và hành vi tự sát. Ngược lại, theo một nghiên cứu mới đây, những người nhận được sự hỗ trợ cần thiết từ người thân, bạn bè hoặc xã hội thì nguy cơ tự sát sẽ giảm lên đến 82%.
Một nghiên cứu khác cho thấy, những bạn chuyển giới trẻ tuổi không được gia đình chấp nhận về giới tính thật của mình có khuynh hướng tự tử cao gấp 13 lần so với nhóm được gia đình chấp nhận.
Sự kỳ thị và phân biệt đối xử
Tại Hoa Kỳ, qua so sánh giữa các bang có và không có những quy định nhằm bảo vệ quyền của người chuyển giới, người ta nhận thấy có sự khác biệt về nguy cơ tự sát. Theo đó, ở các bang không có các quy định luật pháp ủng hộ và bảo vệ người chuyển giới, nguy cơ tự sát cao hơn các bang còn lại. Các nghiên cứu khác cũng cho kết quả tương tự, những người thuộc LGBT từng bị kỳ thị và phân biệt đối xử có tỉ lệ tự tử cao hơn, nguy cơ này cũng có liên quan đến mức độ của sự kỳ thị.
Theo nghiên cứu của CARMAH, 47,5% nhóm chuyển giới tham gia nghiên cứu cho biết họ nhiều lần bị chọc ghẹo vì giới tính của mình. Khoảng 40% số này từng bị từ chối nhận vào làm việc. Các con số phản ánh phần nào tình hình kỳ thị và phân biệt đối xử với người chuyển giới ở Việt Nam.
Tự kỳ thị
Tự kỳ thị bản thân ở người thuộc cộng đồng LGBT xảy ra khi họ tiếp nhận rất nhiều những thông tin, thông điệp mang hàm ý tiêu cực về mình từ cộng đồng bên ngoài. Nó gây aanrh hương đến suy nghĩ, tâm lý, hành động của họ. Đây chính là nguyên nhân dẫn đến nguy cơ tăng tỉ lệ tự sát ở LGBT. Trong xã hội, ta có thể dễ dàng bắt gặp những câu nói dè biểu, công kích, chế nhạo hoặc những quan điểm lệch lạc, định kiến cổ hủ dành cho họ.
Ngoài ra, không hài lòng về ngoại hình cũng là một dạng tự kỳ thị có ảnh hưởng lớn lên đa số người chuyển giới trong cộng đồng LGBT.
Người thuộc cộng đồng LGBT nói chung và người thuộc nhóm người chuyển giới nói riêng có nguy cơ tự tử cao hơn so với người dị tính. Những áp lực của xã hội, gia đình, bạn bè đặt lên họ sẽ khiến nguy cơ này càng tăng cao. Cách giải quyết triệt để cho vấn đề này là thay đổi nhận thức của mọi người vè LGBT. Chỉ khi hoàn toàn được chấp nhận, cộng đồng LGBT mới có thể có được đời sống hạnh phúc, điều mà bất kỳ ai trên đời này đều cần có và có quyền mưu cầu cho mình.
(Nguồn: HuffingtonPost, CARMAH)