Để đáp ứng nhu cầu giải trí, thưởng thức các sản phẩm sáng tạo của khán giả, nhiều dự án phim ảnh đã được ra mắt trong năm 2022. Nhìn vào những tựa phim điện ảnh lẫn truyền hình Việt ra mắt năm nay, dễ nhận thấy các dự án có chất lượng không đồng đều. Có tác phẩm gây được tiếng vang nhất định, có dự án mất hút hoặc gây thất vọng chỉ sau một thời gian ngắn trình làng.
“Khi nào phim Việt mới hay trở lại?” - câu hỏi được khán giả đặt ra nhiều nhất lúc này khi chính bản thân họ cũng không cảm thấy hài lòng với các bộ phim mà mình được thưởng thức trong 1 năm qua.
Điện ảnh Việt 2022: Thua lỗ, ‘lép vế’ trước phim ngoại
Theo chủ trương của chính phủ, điện ảnh là lĩnh vực được kỳ vọng sẽ là “đầu tàu” trong phát triển kinh tế nước nhà đến năm 2030. Tuy nhiên, 2022 được xem là năm thất thủ toàn tập của điện ảnh Việt khi hầu hết các dự án ra rạp đều đối mặt với tình trạng lỗ vốn, không thì cũng gây tranh cãi về nội dung hoặc diễn xuất.
Một thực tế đáng buồn là phim nội địa chịu cảnh lép vế trước phim nước ngoài trong suốt 1 năm ròng, chủ yếu đến từ các "ông lớn" như Mỹ, Hàn Quốc, Thái Lan,... Theo thống kê của đơn vị quan sát phòng vé độc lập, có hơn 20 tựa phim Việt đạt doanh thu dưới 10 tỷ đồng ra rạp trong năm 2022.
Cụ thể, phim điện ảnh Cù Lao Xác Sống, Virus Cuồng Loạn gây thất vọng với tạo hình zombie giả trân, thậm chí còn bị ví như tác phẩm phá hỏng hình tượng thây ma vốn có. Rốt cuộc, hai bộ phim này lần lượt thu về 12 tỷ và khoảng 200 triệu đồng cùng vô số lời chê bai của khán giả.
Huyền Thoại Vua Đinh gây thất vọng về cách làm phim hời hợt, chưa mãn nhãn về phần nhìn rồi khiến nhà sản xuất khóc ròng khi chỉ thu về gần 50 triệu rồi “bay màu” khỏi rạp. Kẻ Thứ Ba của Lý Nhã Kỳ và Han Jae Suk lỗ nặng khi thu về hơn 900 triệu so với số vốn 33 tỷ đồng. 578: Phát Đạn Của Kẻ Điên gây tranh cãi dữ dội khi được cử đi tranh giải tại Oscar cũng chỉ đạt mốc 3.5 tỷ doanh thu, trong khi kinh phí đầu tư được nhà sản xuất đưa ra lên đến 60 tỷ.
Ngoài ra, vẫn có một số dự án đạt doanh thu khá cao như Em Và Trịnh (khoảng 100 tỷ), Nghề Siêu Dễ (70 tỷ), Bẫy Ngọt Ngào (75 tỷ), Chìa Khóa Trăm Tỷ (66 tỷ), Chuyện Ma Gần Nhà (63 tỷ), Dân Chơi Không Sợ Con Rơi (45 tỷ),... Tuy nhiên, nhiều chuyên gia cho rằng các bộ phim kể trên khá thuần về mặt thương mại, chất lượng hình ảnh ở mức khá nhưng vẫn gây tranh cãi về mặt nội dung.
Riêng hai dự án vẫn đang trụ tại rạp là Đảo Độc Đắc: Tử Mẫu Thiên Linh Cái và Thanh Sói cũng đang ghi nhận sự hụt hơi trước sức ép từ "bom tấn" Avatar 2. Phim của Ngô Thanh Vân hay Sam - Tiểu Vy đều chưa quá ấn tượng về nội dung, dù diễn xuất của dàn diễn viên ở mức ổn.
Trong số vài chục dự án điện ảnh ra rạp năm 2022, vẫn có các tựa phim được đánh giá cao về mặt nội dung nhưng tiếc là doanh thu bán vé không tương xứng với chất lượng vốn có của nó. Phim Đêm Tối Rực Rỡ của đạo diễn Aaron Toronto giành chiến thắng vang dội tại Lễ trao giải Cánh diều 2022, thu về hơn 21 tỷ đồng. Phim Maika: Cô Bé Đến Từ Hành Tinh Khác của đạo diễn Hàm Trần chỉ đạt 4.6 tỷ đồng doanh thu dù được đánh giá cao.
Bên cạnh đó, bức tranh điện ảnh Việt đầy mảng màu u tối năm 2022 cũng có những điểm sáng đáng khích lệ. Ngoài hiện tượng phim độc lập - Đêm Tối Rực Rỡ, phim Tro Tàn Rực Rỡ của đạo diễn Bùi Thạc Chuyên (ra rạp đầu tháng 12/2022) đã vinh dự tham gia tranh giải tại LHP Tokyo cũng như đạt giải thưởng cao tại Pháp. Đây được xem là bước tiến mới của điện ảnh Việt trong năm 2022, tạo tiền đề cho những dự án khác về sau.
Truyền hình Việt 2022: Cảnh nóng tràn lan, chất lượng ngày càng đi xuống
Không ảm đạm như điện ảnh, truyền hình Việt năm 2022 có nhiều dự án đáng chú ý, gây được tiếng vang lớn và trở thành món ăn tinh thần không thể thiếu của khán giả xem đài. Những bộ phim gây tiếng vang lớn trong năm 2022 có thể kể đến như Thương Ngày Nắng Về phần 2, Duyên Kiếp, Rồi 30 Năm Sau, Gara Hạnh Phúc,... Trong số đó, có những cái tên đã thành công trong việc tạo nên xu hướng trên mạng xã hội như cậu Hai Lương (Bạch Công Khanh) phim Duyên Kiếp, Phó’s lãnh đạo (Duy Hưng) phim Gara Hạnh Phúc,...
Theo diễn viên Ngọc Huyền (vai Vân) trong Gara Hạnh Phúc, khi đi mua sắm, cô từng gặp một khán giả nói chuyện với mình bằng ngôn ngữ của Trung “trâu” trong phim. Đặc biệt, trên các diễn đàn, người dùng mạng xã hội cũng thuộc làu những câu nói của Trung “trâu” và áp dụng luôn vào cuộc sống.
Việc nội dung phim được cộng đồng đón nhận và lan tỏa ra cuộc sống thường nhật có thể xem là một thành công nhất định của phim truyền hình Việt lên sóng năm 2022. Đặc biệt, Huyền Lizzie (Thương Ngày Nắng Về) và Thanh Sơn (11 Tháng 5 Ngày) vừa nhận giải Nam/Nữ diễn viên ấn tượng tại VTV Awards 2022.
Trước đó, Thanh Sơn và Khả Ngân cũng thắng giải Cánh Diều 2022 với 11 Tháng 5 Ngày. Đây được xem là sự ghi nhận của khán giả và giới chuyên môn dành cho các dự án truyền hình Việt.
Tuy nhiên, truyền hình Việt không giữ được phong độ và trở nên hụt hơi ở giai đoạn nửa cuối năm 2022. Nếu trước đây, khán giả phải đau đầu để chọn ra nên xem Thương Ngày Nắng Về phần 2 hay Duyên Kiếp, thì hiện tại, họ lại than trời vì phim giờ Vàng… chiếu mãi chưa hết mở bài.
Thời gian gần đây, khán giả hay truyền tai nhau câu nói: "Bao giờ phim giờ vàng mới hay trở lại?" để áp dụng cho trải nghiệm xem phim Chồng Cũ, Vợ Cũ, Người Yêu Cũ, Thông Gia Ngõ Hẹp hay Hành Trình Công Lý. Theo khán giả, các tựa phim kể trên có phần kịch bản được xây dựng chưa hấp dẫn, không hợp gu đại chúng, thậm chí có dự án còn lãng phí dàn cast thực lực.
Đối với Hành Trình Công Lý, phim được đánh giá có nội dung lan man, đi được nửa đường vẫn chưa hết mở bài, cách xây dựng tính cách nhân vật dễ gây ức chế. Kèm theo đó, trên mạng xã hội xuất hiện nhiều bình luận tiêu cực của khán giả, có người còn đòi phim sớm kết thúc để được xem dự án khác chất lượng hơn.
Dẫu biết không so sánh - không đau thương, nhưng nếu đặt Thương Ngày Nắng Về 2, Duyên Kiếp lên bàn cân với Hành Trình Công Lý hay Thông Gia Ngõ Hẹp, cán cân chất lượng và “nhiệt độ” của các bộ phim này đang chênh lệch khá rõ rệt.
Bên cạnh đó, màn ảnh nhỏ cuối năm đang xuất hiện loạt dự án truyền hình đầy triển vọng. Phim Mẹ Rơm do Thái Hòa đóng chính thường xuyên đứng đầu rating cả nước, vượt qua Nghiệp Sinh Tử của Thanh Trúc. Đừng Làm Mẹ Cáu nhận được sự kỳ vọng lớn ngay sau khi tung những thước phim giới thiệu đầu tiên, đây cũng là phim đánh dấu sự trở lại của Quỳnh Kool sau khi gây ấn tượng với vai diễn cô thợ sửa xe trong Gara Hạnh Phúc.
Thời hoàng kim của phim Việt: Qua rồi tìm lại được không?
Bàn về nguyên nhân dẫn đến sự tụt dốc về phong độ của màn ảnh Việt 2022, chất lượng là yếu tố đầu tiên được nhắc đến dù ở địa hạt truyền hình hay điện ảnh. Bởi muốn thu hút người xem, phim phải hay, phải hấp dẫn cũng như đủ sức cạnh tranh với các đối thủ trong và ngoài nước.
Với mảng điện ảnh, nhiều chuyên gia cho rằng năm 2022 là thời điểm “xả kho” các dự án kém chất lượng sau thời gian dài “đắp chiếu” do ảnh hưởng của dịch Covid-19. Vì vậy, doanh thu phim tất nhiên sẽ tỉ lệ thuận với chất lượng mà sản phẩm mang lại.
Bên cạnh đó, năm 2022, phim điện ảnh Việt chịu sự cạnh tranh lớn từ các bom tấn nước ngoài và trở nên “lép vế” khi cạnh tranh trực diện. Phim Bỗng Dưng Trúng Số (150 tỷ), Ngược Dòng Thời Gian Để Yêu Anh (80 tỷ), Black Adam (80 tỷ), Đặc Vụ Xuyên Quốc Gia (gần 27 tỷ), Thám Tử Lừng Danh Conan: Nàng Dâu Halloween (khoảng 58 tỷ),... Các dự án phim nước ngoài đạt doanh thu “khủng” kể trên đa phần được đánh giá cao về kịch bản, mang đến câu chuyện gần gũi và nắm bắt tốt thị hiếu của khách hàng quốc tế.
Một nguyên nhân khác khiến phim Việt 2022 mất điểm trong lòng khán giả là sự yếu kém về mặt nội dung, có phim khiến khán giả ngán ngẩm vì kịch bản đầy lỗi trong khi thông điệp được cài cắm thì không rõ ràng. Ngoài ra, điểm chung giữa các dự án điện ảnh Việt là thiếu đầu tư về phần hình ảnh, âm thanh, ánh sáng cũng như chưa áp dụng những cách làm phim mới như các quốc gia khác.
Riêng về mảng truyền hình, sự cạnh tranh về mặt “nhiệt độ”, rating phim đến từ các đối thủ nội địa là chủ yếu. Năm 2022, khán giả nhiều lần muốn bỏ xem phim truyền hình Việt do một số nguyên nhân như kịch bản lan man, nội dung chưa hấp dẫn, không phù hợp với nhu cầu của đại đa số khán giả.
Bên cạnh đó, với sự tiến bộ không ngừng của khoa học công nghệ, khán giả giờ đây đã có nhiều cơ hội hơn để tiếp cận với loạt dự án truyền hình nước ngoài thông qua các nền tảng chiếu. Vì thế, họ dễ dàng tìm thấy các nội dung phù hợp với sở thích của mình. Cùng với sự ra mắt của nhiều dự án chất lượng về cả nội dung và hình thức, khán giả càng trở nên khó tính hơn khi lựa chọn sản phẩm giải trí. Và nếu phải bỏ ra cùng một số tiền để xem một bộ phim, tất nhiên khán giả sẽ có xu hướng lựa chọn tác phẩm có chất lượng nhỉnh hơn.
“Thấy phim Việt là không xem”, câu nói đau lòng được khán giả thốt lên mỗi khi nghe có một dự án điện ảnh Việt sắp ra mắt. Thậm chí, đây về lâu dài đã trở thành một định kiến gắn với phim Việt mà đôi lúc chẳng cần quan tâm đến dàn cast, nội dung kịch bản, công chúng cũng thốt lên được. Tình trạng này không nên kéo dài bởi nó sẽ góp phần nới rộng khoảng cách giữa phim Việt và phim nước ngoài, việc lấy lại niềm tin của khán giả đối với các dự án nội địa ngày càng khó hơn.
Nhìn vào thực trạng phim Việt năm 2022, có thể khẳng định thời hoàng kim của điện ảnh lẫn truyền hình nước nhà vẫn chưa quay trở lại. Tuy nhiên, không thể phủ nhận nền phim ảnh Việt năm qua vẫn có những điểm sáng đáng chú ý.
Cụ thể, nhiều nhà làm phim dám thử sức với các thể loại mới, ví dụ như trường hợp của Cù Lao Xác Sống, Hạnh Phúc Máu,.. dù biết rủi ro có thể nhận về là rất lớn. Kèm theo đó, nhiều gương mặt đạo diễn, nhà sản xuất, diễn viên mới bước đầu gây được tiếng vang, hứa hẹn sẽ có màn thể hiện bùng nổ hơn trong các dự án tiếp theo.
Xem thêm tại: Hôn nhân trên màn ảnh ngày càng bị 'hắc hóa': Nhiều người vợ tốt, lắm ông chồng tồi
