Năm cán bộ được Trung tâm Phim tài liệu và phóng sự, Đài Truyền hình Việt Nam được cử đi công tác gồm đạo diễn Tạ Quỳnh Tư, quay phim và biên tập diên chia thành 2 nhóm. Một nhóm vào tác nghiệp tại các bệnh viện dã chiến, thực hiện phóng sự, nhóm còn lại đến khu K1 - bệnh viện Hùng Vương. Toàn bộ quá trình thực hiện 2 bộ phim tài liệu Ranh giới và Ngày con chào đời diễn ra trong vỏn vẹn 21 ngày giữa tâm dịch Sài Gòn.
Gia đình không ngăn cản khi biết chúng tôi được giao nhiệm vụ vào tâm dịch
Là một trong những cán bộ chủ chốt được giao nhiệm vụ tham gia chuyến công tác lần này, đạo diễn Tạ Quỳnh Tư không chuẩn bị gì nhiều ngoài những vật dụng cần thiết trang phục, đồ bảo hộ, thiết bị tác nghiệp và những lời động viên của gia đình, bạn bè, đồng nghiệp. Anh cùng quay phim Viết Phong sẽ vào khu K1 - bệnh viện Hùng Vương, nơi được chuyển đổi thành khu điều trị cho các sản phụ bị nhiễm COVID-19 lớn nhất thành phố với quy mô 120 giường.
Từ lâu, đạo diễn Tạ Quỳnh Tư đã được biết đến với những thước phim tài liệu xúc động không lời. Thế nhưng lần này, anh đau đáu một nỗi lo không biết vào đó sẽ làm gì, lựa chọn nhân vật như thế nào khi đứng trước hàng ngàn, hàng vạn câu chuyện, số phận con người giữa tâm dịch.
Trước lúc xách balo lên và đi, điều anh cùng 4 đồng nghiệp nhận được nhiều nhất chắc hẳn không phải vật chất, mà là sự động viên, ủng hộ về mặt tinh thần của người thân, bạn bè, đồng nghiệp và cơ quan. Anh chia sẻ với PV VTV:"Không có ai trong gia đình ngăn cản hay gàn khi biết tôi được giao nhiệm vụ vào tâm dịch. Họ là nền tảng vững chắc, luôn ủng hộ tôi rất nhiều và trong chuyến đi lần này, từ bố mẹ, vợ và các con đều một lòng ủng hộ. Họ cũng không bắt tôi lấy lý do này hay lý do khác để thoái thác nhiệm vụ".
Nỗi lo lắng, quan tâm của người nhà hóa thành lời động viên, 5 con người ra đi với hi vọng tìm được những thước phim đắt giá với cái nhìn sâu sắc, ý nghĩa nhất của trận chiến chống dịch COVID-19. Vào đến Sài Gòn, đạo diễn Tạ Quyfnh Tư đã lựa chọn đề tài đầu tiên là người thai phụ bị nhiễm COVID-19.
"Lý do tôi chọn đề tài này vì nghĩ cuộc sống giống như một vòng tròn luân hồi, dịch bệnh đã cướp đi rất nhiều sinh mạng nhưng bên cạnh đấy vẫn có những em bé được chào đời. Người bình thường mắc COVID-19 đã rất khổ sở rồi thì không hiểu các thai phụ mắc COVID-19 sẽ vật vã như thế nào. Chính sự tò mò này đã khiến tôi quyết tâm theo đuổi" - Đạo diễn chia sẻ.
Đạo diễn Tạ Quỳnh Tư là một trong những vị đạo diễn trẻ nổi bật của Đài truyền hình Việt Nam. Đến với công việc đạo diễn từ năm 2011, Tạ Quỳnh Tư (Phòng Quay phim – Đạo diễn, Ban Truyền hình Đối ngoại) đã có một “gia tài” khá đáng nể với 2 giải Bạc cho hai phim Cây đời và Kè chắn sóng thuộc thể loại Phim tài liệu, tại Liên hoan Truyền hình Toàn quốc (LHTHTQ) năm 2011.
2 năm sau đó, 2013, tại LHTHTQ lần thứ 33, đạo diễn Tạ Quỳnh Tư lại vinh dự nhận giải Vàng ở thể loại Phim Tài liệu cho bộ phim Lời nhắn. Ngoài ra, Tạ Quỳnh Tư còn được biết đến với những bộ phim tài liệu không lời gây xúc động, ám ảnh người xem trên sóng VTV như Nẻo đường hội ngộ, Đường về,...
Xem thêm: VTV Đặc biệt 'Ranh giới': Thước phim về cuộc chiến chống Covid-19 khiến cả triệu người rơi nước mắt
Sau khi đến khu K1 - Bệnh viện Hùng Vương, ekip được BGĐ bệnh viện đồn ý cho quay phim, bắt đầu chuẩn bị thiết bị. Đội phóng sự được các bác sĩ, y tác hướng dẫn mặc và thay đồ bảo hộ đúng cách, tránh lây nhiễm một cách tốt nhất.
Tại đây, đạo diễn Tạ QuỳnhTư đã được chứng kiến cảnh cách bác sĩ cố gắng giữ từng hơi thở cho bệnh nhân nhiễm COVID-19: "Khi ấy, tôi thấy ranh giới giữa sự sống và cái chết mong manh quá. Chính vì vậy, tôi quyết định đặt tên phim là Ranh giới và dự định nói về ranh giới sự sống, cái chết, rồi sự ra đời của các em bé ở trong này".
21 ngày miệt mài - 7,8 tiếng không ăn không ngủ, nhịn luôn cả vệ sinh
Một khi đã chọn lựa được đề tài là lúc cả ekip bắt tay vào làm việc. Theo lời đạo diễn Tạ Quỳnh Tư, bác sĩ là người cho anh động lực, niềm tin và cái nhìn khác về họ. Các bác sĩ chữa trị bằng cái tâm, bằng tấm lòng, bất chấp những khó khăn và nguy hiểm tính mạng, dường như giữa họ và bệnh nhân chẳng có bất kỳ ranh giới nào. Mỗi nhân vật từ nữ hộ sinh đến y tá, bác sĩ đều mang đến những câu chuyện ý nghĩa, sâu sắc, đáng để khắc ghi trong lòng.
Chính vì điều đó mà cả ekip đã phải cật lực làm việc, chắt lọc những gì tinh túy nhất trong những thước phim ngắn ngủi. Anh Tư chia sẻ:"Tôi nhớ có lần mình ở trong bệnh viện đã khoảng 7,8 tiếng, không ăn không uống và cả không đi vệ sinh. Tôi theo một ca nặng từ sáng và tiên lượng của bác sĩ từ giờ đến đêm sẽ phải cấp cứu. Khi có nhu cầu giải quyết cá nhân thì tôi xác định xuống và sau đó thay bộ đồ cá nhân khác để vào tiếp. Trước lúc đi tôi có hỏi bác sĩ tiên lượng trường hợp như thế này thì bao giờ cấp cứu, bác sĩ đoán chắc là vài tiếng nữa.
Chính vì nghĩ còn vài tiếng nữa nên tôi đi ra, nghĩ giải quyết xong mọi thứ, thay bộ đồ khác chỉ mất chừng khoảng 20-30 phút. Nhưng khổ nỗi vừa ra được đến nơi, thay xong bộ bảo hộ, quần áo còn đang khử khuẩn thì chuông báo động kêu lên, sản phụ đó phải cấp cứu. Lúc này tôi đành bất lực vì có thay bộ mới cũng không kịp thời gian, chưa kể không kịp khử khuẩn mọi thứ nên rất dễ bị nhiễm bệnh. Tiếc là tôi đã bỏ lỡ một câu chuyện đáng thương như thế.
Càng về cuối, tôi càng muốn có thêm hình ảnh nhưng cũng nhận được nhiều lời khuyên không nên quay nữa. Tôi cũng nghĩ nhân vô thập toàn, mọi thứ đều khó tròn trịa được nên tôi dừng lại". Những thước phim của Ranh giới và Ngày con chào đời đã được tạo nên như thế.
Chưa kể, vì điều kiện ghi hình hạn chế, ekip đã gặp không ít khó khăn khi tác nghiệp. Đạo diễn cho biết vì sự cố tiếng ồn, toàn bộ cảnh quay trong 2 ngày đầu đều không thể sử dụng:"Mic thì không thể đeo được cho bất kỳ ai vì họ mặc đồ bảo hộ và người ta cũng quá bận. Khi vào phòng điều trị thì có quá nhiều âm thanh khác. Tiếng máy thở, monitor, đo nhịp tim quá lớn ảnh hưởng rất nhiều trong việc thu tiếng của nhân vật. Cuối cùng sau khi gọi điện hỏi bạn bè, chúng tôi cũng tìm ra phương án, dù thực sự chất lượng thì không được như ý muốn.
Cùng với đó là việc bảo hộ cho các thiết bị ghi hình. Ban đầu, chúng tôi lấy màng bọc thực phẩm thức ăn bằng giấy bóng cuốn vào máy quay, nhưng xong thì không dùng nổi vì khi quấn không thể lấy nét cũng không thể zoom out zoom in được nên đành bỏ ra. Cuối cùng mỗi lần tác nghiệp xong thì phải khử khuẩn với khử cồn ướt hết máy. Máy được 3 hôm thì bị kẹt bị đơ, bị chập không nhận lệnh và chúng tôi chấp chận phương án lúc ấy là có thể hỏng máy và phải mượn máy khác".
Thế rồi cuối cùng, nhờ sự giúp đỡ của những y bác sĩ và nhân viên có mặt, cả ekip vẫn vượt qua được mọi khó khăn. Thành quả mang lại là những thước phim chân thật, sống động nhất về cuộc chiến chống dịch giữa tâm bão Sài Gòn.
Không lo nhiễm bệnh, chỉ lo không thể hoàn thành bộ phim
Là những người được đặc cách xuất hiện trong bệnh viện dã chiến để làm nhiệm vụ, công tác phòng chống COVID-19 của ekip cũng không được lơ là. Được biết, cứ 3-5 ngày, cả ekip phải test PCR 1 lần. Đạo diễn cho biết lần thó.t tim khi nằm trong danh sách 3 người có nguy cơ nhiễm bệnh nhất:"Lúc đó, tôi không lo lắng nhiễm bệnh mà chỉ lo không thể hoàn thành phim, nếu quay chưa xong thì đành phải vào khu cách ly và đành thay đổi phim đi theo hướng khác. Hôm sau xét nghiệm lại thì tôi nhận kết quả âm tính, nhưng đáng tiếc hai người còn lại trong nhóm thì dương tính".
Anh tâm sự:"Lúc biết có nguy cơ nhiễm bệnh tôi khá bình thản vì ngay từ đầu xác nhận có thể bị nhiễm. Tôi suy nghĩ không quá nặng nề, mặc dù chứng kiến bệnh nhân bị nhiễm COVID-19 khổ như thế nào nhưng tôi lại nghĩ mình không sao, có lẽ bởi tâm lý đã tiêm Vaccine, ý thức tập luyện, tập thở, nên không nặng nề đặt vấn đề nhiễm hay không.
Nếu có nhiễm phải đi cách ly thì tôi cũng có tư liệu để làm hậu kỳ phim. Điều này cũng khó giải thích lắm nhưng nhìn thấy các bác sỹ cũng bị nhiễm, rồi điều trị khỏi lại quay về làm việc nên tôi thấy mọi thứ trở nên cũng bình thường".
Hành trình 21 ngày không dài cũng không ngắn, đủ để cả ekip chứng kiến mọi "sinh, ly, tử, biệt" mà đại dịch thế kỷ đã đem lại cho nhân loại. Hoàn thành chuyến công tác trở về, họ lại phải tiến hành kiểm tra, cách ly, đảm bảo an toàn trước khi được gặp gỡ, đoàn tụ với gia đình, người thân.
Đạo diễn Tạ Quỳnh Tư tâm sự với PV VTV sau chuyến công tác:"Có quá nhiều thứ đọng lại, tôi có cái nhìn khác hơn, sâu hơn về cuộc sống. Với đội ngũ y tế bác sĩ, tôi cảm phục, yêu quý họ hơn, có động lực, nghị lực hơn và quyết tâm lao động, làm việc. Tôi trân trọng cuộc sống mình đang có".
Anh cho biết thông điệp của những thước phim lần này chính là sự vượt khó, tình yêu, sự hi sinh quên mình của các bác sỹ dành cho thai phụ, của các thai phụ dành cho con và đằng sau đấy là cả gia đình, cộng đồng, xã hội, đất nước đang chống chọi với đại dịch khủng kh.iếp COVID-19. Mong sao một ngày dịch bệnh qua đi và mọi người trở lại cuộc sống bình thường.
Sau khi chương trình VTV đặc biệt: Ranh giới được đăng tải, hơn 50 phút phim dù ngắn ngủi nhưng đã đủ khiến hàng triệu trái tim khán giả Việt phải ngậm ngùi rơi nước mắt. Ở nơi tiền tuyến chống dịch, có những đội ngũ y bác sĩ vẫn không ngừng nỗ lực, làm việc miệt mài ngày đêm để giành giật sự sống cho từng sinh mạng. Họ, những con người bình thường vẫn từng giờ, từng phút làm làm nên những điều phi thường nhất.
Qua những thước phim đó, khán giả cũng phần nào thấy được nỗi ám ảnh kinh hoàng mà đại dịch COVID-19 đã mang đến cho con người tại Việt Nam. Trong hoàn cảnh ngặt nghèo đó, cũng ta vẫn không chịu đầu hàng số phận, quyết tâm chiến đấu đến cùng để giành lấy sự sống. Và ở nơi tuyệt cảnh đó, vẫn có những sinh linh nhỏ bé chào đời.
Được biết, sau VTV đặc biệt: Ranh giới ra mắt, một ấn phẩm khác trong chuyến đi công tác của đạo diễn Tạ Quỳnh Tư là Ngày con chào đời cũng sẽ sớm được phát sóng trên VTV vào ngày 22/9 tới.
