Hôm trước, tôi có ngồi nói chuyện với cô em họ đang học phổ thông về một số diễn viên châu Á. Duyên cớ gì đó, tôi vô tình nhắc đến Châu Du Dân. Cô em vốn cuồng ngôn tình, mê phim Trung có tiếng quay lại ngơ ngác nhìn tôi hỏi: “Ơ, Châu Du Dân nào cơ ạ?”. Tôi giật mình vội vàng giải thích: “Em không biết Châu Du Dân à? Thế có biết F4 không, có nhớ Vườn sao băng không?”. Con bé vốn dĩ có thể kể vanh vách về Ngô Diệc Phàm, Dương Dương, Lộc Hàm bỗng dưng lắp bắp: “Là… là ai ạ”. Trong một tích tắc, tôi chợt nhận ra vào thời mà Vườn sao băng, Cơn lốc tình yêu, Hoàng tử ếch… đang làm mưa làm gió toàn châu Á, cô em họ thuộc thế hệ 2K của tôi có lẽ đang ăn dặm hoặc mới tập đi. Điều đó có nghĩa là bà chị thế hệ 9X đời đầu như tôi đã “có tuổi” lắm rồi, và cái thời trông ngóng tan học để chạy về nhà xem phim thần tượng Đài Loan có lẽ cũng đã trôi về một miền ký ức rất xa xôi…
Phát ngôn này có vẻ khá chủ quan, nhưng hãy tin tôi. Bạn có chắc mình chưa từng nghe đến những cái tên như Châu Du Dân, Dương Thừa Lâm, Vương Tâm Lăng, Minh Đạo? Bạn có dám nói rằng mình từng chưa xem bất cứ trích đoạn hoặc nhạc phim của Vườn sao băng, Cơn lốc tình yêu, Hoàng tử ếch, Thơ ngây, Định mệnh? Bạn chưa từng mong muốn mua một cuốn họa báo nào đó chỉ để cắt ra tấm hình của diễn viên mình yêu thích, rồi dán lên góc tủ, bìa vở? Hoặc bạn chưa từng có một đứa bạn cùng bàn, cùng lớp nào đó ra rả cả tiết học để nói về những tập phim được chiếu tối hôm trước? Không tạo thành trào lưu ầm ĩ, rầm rộ, nhưng trong suốt một thập kỷ, phim thần tượng Đài Loan đã để lại dấu ấn tươi đẹp và đáng nhớ trong vùng trời ký ức của nhiều 8X, 9X Việt.
Kể về khởi thủy của dòng phim thần tượng Đài Loan, không thể không nhắc tới Vườn sao băng lên sóng năm 2001, với sự góp mặt của bộ tứ trai đẹp F4: Châu Du Dân, Ngôn Thừa Húc, Chu Hiếu Thiên, Ngô Kiến Hào cùng “nàng cỏ” Từ Hy Viên. Xoay quanh chuyện tình Lọ Lem - hoàng tử không quá xa lạ nhưng Vườn sao băng nhanh chóng trở thành “bom tấn” đúng nghĩa trên màn ảnh nhỏ. Câu chuyện tình yêu ngọt ngào lãng mạn giữa cô nàng Sam Thái nhà nghèo nhưng mạnh mẽ, nghĩa khí với hai chàng công tử: Đạo Minh Tự giàu có kiêu ngạo và Hoa Trạch Loại ấm áp thâm trầm đã khiến cho trái tim hàng triệu thiếu nữ châu Á loạn nhịp.
Sau sự thành công vượt ngoài sức tưởng tượng của Vườn sao băng, mô-tip hoàng tử và lọ lem dần trở nên phổ biến trên màn ảnh xứ Đài và được ưa chuộng trong suốt gần 10 năm tiếp theo. Các bộ phim có mẫu số chung là một chàng trai hoàn hảo từ đầu đến chân hội tụ các đặc điểm: đẹp trai, tài giỏi, giàu có và lạnh lùng nhưng lại “đổ rầm” trước một cô gái bình thường, có phần ngốc nghếch và… dở hơi nhưng mang trái tim lương thiện. Chính những tựa phim này đã chắp cánh ước mơ cho bao thế hệ thiếu nữ rằng, mình thật ra là một nàng Lọ lem đang chờ hoàng tử bạch mã của đời mình. Và hầu như ai cũng ngờ ngợ rằng một phần cuộc đời mình được phản ánh trong phim. Và trào lưu phim thần tượng Đài Loan càng thành công là nhờ vậy.
Một điểm đặc biệt của phim thần tượng xứ Đài đó là sự ghép cặp quá ngọt ngào giữa hai diễn viên nam nữ chính. Thành công của những lứa phim thần tượng đầu tiên đã lăng xê cho tên tuổi của hàng loạt ngôi sao trẻ xứ Đài như F4, Từ Hy Viên, Minh Đạo, Trần Kiều Ân, Hạ Quân Tường, Dương Thừa Lâm, Vương Tâm Lăng… Sự hợp tác liên tục khiến họ có kinh nghiệm tung hứng với nhau, giúp diễn xuất chân thực và tình cảm như thật. Nhiều người xem phim xong thậm chí còn cầu mong idol tác hợp về một nhà để con dân trăm họ được vừa lòng thỏa ý.
Không chỉ là những bộ phim đơn thuần, phim thần tượng Đài Loan thời ấy còn là “kim chỉ nam” trong phong cách thời trang, ăn mặc, đầu tóc hay thậm chí là cách tỏ tình, hò hẹn của các cô cậu học trò tuổi ô mai. Thời ấy, con trai thì để tóc dài lãng tử như các anh F4 thì chắc chắn sẽ đẹp. Con gái thì nhớ cắt tóc mái ngang như Dương Thừa Lâm, hoặc cắt đầu sư tử như Vương Tâm Lăng nhé. Ăn mặc cũng đơn giản thôi. Con trai mặc sơ mi hở hai cúc ngực hoặc áo phông kẻ ngang mặc với quần kaki thụng, con gái thì cứ áo sơ-mi đi kèm chân váy xếp li hoặc đầm hoa dịu dàng tươi tắn. Rồi những câu thoại phim được chép ra giấy, học thuộc lòng hoặc nắn nót ghi vào lưu bút. Thế đấy, bạn đã nhận ra tuổi thơ, tuổi trẻ của mình mang dấu ấn sâu đậm của làng phim xứ Đài hay chưa?
Thời hoàng kim của phim thần tượng Đài Loan được ghi nhận là khoảng thời gian từ 2003 đến đầu năm 2008. Theo thống kê, mỗi năm có đến hàng chục tựa phim ra mắt và được công chúng đón nhận cực kỳ nồng nhiệt. Những cái tên tiêu biểu phải kể đến như Chuyện tình biển xanh (2003), Hoa hồng tình yêu (2003), Biệt thự táo đỏ (2003), Những ngã rẽ cuộc đời (2004), Cơn lốc tình yêu (2004), Thiên thần tuyết (2004), Hoàng tử ếch (2005), Thơ ngây (2005), Định mệnh - Ác ma bên người (2005), Hoa dạng thiếu niên thiếu nữ (2006), Tình cờ (2006), Phép màu (2006), Vị ngọt Machiato (2007), Sợi dây chuyền định mệnh (2007), Anh dã 3+1 (2007), Định mệnh anh yêu em (2008)… Nhưng sau đó, dòng phim này có sự chững lại đáng tiếc và dần mất dấu trong thói quen xem phim của khán giả trẻ.
Không khó để giải thích về sự thoái trào này. Đầu tiên đó là do mô-típ hoàng tử - Lọ lem được tận dụng trong gần 10 năm không còn tạo được hứng thú cho khán giả. Giống như một món ăn dù ngon đến mấy nhưng cứ dùng hoài rồi cũng đến khi thấy ngán. Bên cạnh đó, việc tập trung lăng-xê một số diễn viên nhất định cũng bộc lộ những điểm yếu khiến những tựa phim về sau thiếu đi nhân tố mới. Và chẳng diễn viên nào có thể nhí nhảnh, đáng yêu hoặc lạnh lùng lãng tử từ năm 25 tuổi đến năm 35 tuổi. Khi họ quyết định chuyển hướng sự nghiệp thì màn ảnh cũng để lại những khoảng trống lớn.
Trong thời gian này, các nhà làm phim Hàn Quốc và Đại lục cũng có những cải tiến đáng kể khiến khán giả có thêm nhiều lựa chọn. Xứ Kim chi khiến khán giả ngây ngất với những câu chuyện tình độc đáo và trẻ trung thì Trung Quốc lại ghi dấu bằng dòng phim cổ trang được đầu tư kỹ lưỡng. Phim Đài Loan giống như một người bạn thời thơ ấu, gắn bó bao nhiêu năm, đã cùng nhau khôn lớn, và giờ là lúc trưởng thành, thôi thì vẫy tay tạm biệt, mỗi người rẽ một ngả riêng
Cho đến nay, sau gần 10 năm “nghỉ lấy sức”, phim Đài Loan vẫn chưa có cú bứt phá để lấy lại vị thế của mình trên màn ảnh nhỏ như xưa. Năm 2011, bộ phim Cô gái năm ấy chúng ta cùng theo đuổi tạo được tiếng vang trên màn ảnh rộng, những tưởng sẽ là bước đà tốt cho phim truyền hình xứ Đài, nhưng đến nay niềm hy vọng ấy vẫn chưa trọn vẹn. Nhưng có lẽ chính sự không trọn vẹn trong hiện tại lại làm những điều trọn vẹn trong quá khứ thêm phần ý nghĩa. Những ký ức về một dòng phim gắn bó với cả một thế hệ dù đã chìm xa vào miền ký ức nhưng vẫn tỏa ra thứ ánh sáng riêng, lấp lánh, kỳ ảo và nhuốm màu hoài niệm thời gian. Và cho đến giờ, nhắc đến mấy từ “phim thần tượng Đài Loan”, các 8X, 9X chúng ta lại chỉ biết mỉm cười, nhìn xa xăm và nói khẽ: “Ừ nhỉ, ngày xưa chỉ chờ tan học để chạy về nhà bật TV xem phim Đài Loan. Ừ nhỉ, ngày xưa…”.
