Ngành công nghệ Trung Quốc đang rất cần tìm những người như Shen Yue với những yêu cầu hết sức đơn giản: ngoại hình thu hút, biết cách chăm sóc các lập trình viên và biết mát-xa thư giãn. Shen được gọi là “một người tạo động lực” tại Trung Quốc. Những cô gái như Shen được thuê để trò chuyện và giải tỏa căng thẳng cho dân lập trình. Công việc của Shen đang rất phát triển trong một xã hội mà các lập trình viên nam lúc nào cũng được xem là những “gã khờ” không có đời sống xã hội phong phú.
“Họ thực sự cần ai đó để thỉnh thoảng trò chuyện và sắp xếp công việc để giải tỏa căng thẳng,” Shen, một cô gái 25 tuổi có bằng xây dựng dân dụng tại một trường đại học ở Bắc Kinh, chia sẻ.
Phụ nữ Trung Quốc đang thực hiện được nhiều bước tiến nơi công sở. Bằng chứng là việc quốc gia này là nơi có nhiều tỷ phú tự thân là nữ nhất trên thế giới trong khi đó ở nhiều dự án start-up, phái đẹp cũng nắm nhiều vị trí quan trọng. Tuy nhiên, phân biệt giới tính vẫn là một vấn đề rõ ràng. Nhiều tin tuyển dụng vẫn nêu rõ “ưu tiên nam”. Dù vậy, với nghệ “tạo động lực” như nói đến bên trên, nữ giới lại là người có lợi thế hơn, the New York Times.
Shen Yue, một cô gái 25 tuổi có bằng xây dựng dân dụng, mát-xa cho một nhân viên nam tại Chainfin.com. Cô làm việc như một người “tạo động lực” tại đây.
Ở lĩnh vực công nghệ Trung Quốc, nam giới nắm giữ nhiều vị trí cấp cao. Trong số 11 thành viên hội đồng của Alibaba, gã khổng lồ thương mại điện tử, chỉ có duy nhất một đại diện của phái đẹp. Tại Baidu, trong số 5 thành viên hội đồng không sự hiện diện của nữ giới. Thực tế tương tự cũng ghi nhận ở công ty mạng xã hội/ trò chơi Tencent. Để so sánh, Twitter đang có 3/9 người trong hội đồng cấp cao là nữ giới. Trong khi đó, 2 trong số 9 giám đốc tại Facebook là đại diện phái đẹp.
Thực tế, ở thời điểm hiện tại không rõ có bao nhiêu công ty công nghệ đang tuyển dụng “người tạo động lực” tại Trung Quốc. Tuy nhiên, theo Baidu Baipin, một website tìm kiếm việc làm, chỉ có 7 công ty đang tìm kiếm ứng viên cho vị trí này và chủ yếu là các dự án nhỏ. Trước đây con số này lớn hơn. Alibaba cũng từng tìm kiếm những “người tạo động lực” với “ngoại hình ưa nhìn rõ rệt” vào năm 2015 nhưng sau đó tin tuyển dụng này bị xóa vì nhận được nhiều chỉ trích.
Shen bắt đầu làm việc tại Chainfin.com, một công ty tài chính tiêu dùng, vào tháng 10. Từ chối chia sẻ về mức lương của mình, tuy nhiên New York Times dẫn lời một nhân viên tuyển dụng cho biết Shen nhận được 950 USD mỗi tháng. Cô tới Bắc Kinh làm việc từ Bắc Long Giang. Shen có tóc dài và làn da trắng. Tại nơi công sở, cô luôn giữ một nụ cười thường trực với đông nghiệp. Họ gọi cô là Yueyue, có nghĩa là Niềm vui.
Shen chuẩn bị đi làm khi bạn trai còn ngủ. Công việc của cô chủ yếu là ngồi tại bàn lễ tân, tổ chức hoạt động xã hội, mua đồ ăn vặt và trò chuyện với lập trình viên.
Tại Chainfin.ccom, công việc của Shen là tổ chức các hoạt động giao lưu, xã hội, mua đồ ăn vặt và trò chuyện với các lập trình viên. Cô có thể sẽ gọi một lập trình viên vào phòng họp, bắt đầu câu chuyện bằng, “Anh có phải làm thêm giờ không?” và sẵn sàng lắng nghe các rắc rối được chia sẻ sau đó.
“Tôi cảm thấy thứ sự mới lạ,” Shen nói, “bởi tôi chưa từng làm một công việc tương tự như thế này trước đây.”
Thứ Sáu vừa rồi, Shen gặp Guo Zhenjie, một nhân viên 28 tuổi, có một chiếc giường gặp đặt cạnh bàn làm việc. Shen hỏi anh liệu thắt lưng của anh có còn đau không khi phải làm việc nhiều giờ liền. Guo nói có bởi anh phải làm việc tới 10 hoặc 11 giờ đêm vài đêm trở lại đây. “Công ty muốn tôi mát-xa cho anh, nhưng thì kĩ năng của tôi không quá tốt,” Shen nói với Guo. Cả hai bật cười và Shen bắt đầu mát-xa cho lập trình viên này.
Làm tóc và trang điểm mỗi sáng là điều Shen cần làm trước khi tới công sở. “Phụ nữ cần độc lập và được tôn trọng, tôi nghĩ thế là đủ,” Shen nói.
Với nhiều start-up, có những người “tạo động lực” như Shen là một trong những yếu tố thu hút các lập trình viên nam, một nghề đang khát nhân sự trong bối cảnh sân chơi công nghệ phát triển tại Trung Quốc.
Feng Zhiyi, 31 tuổi, hiện làm việc tại phòng nghiên cứu và phát triển của Chainfin.com, chia sẻ anh từng cảm thấy ghen tị khi hình ảnh những người “tạo động lực” nữ chăm sóc các nhân viên nam xuất hiện trên Internet. “Và giờ thì công ty tôi cũng có,” anh nói. Feng chia sẻ thêm Shen giúp cải thiện môi trường làm việc bằng cách tổ chức tiệc sinh nhật và các trò chơi giúp giới lập trình viên năng động hơn.
Feng nói anh cởi mở với ý tưởng một “người tạo động lực” là nam giới nhưng vẫn còn hoài nghi. “Hai người đàn ông nói chuyện với nhau, nó như thể bạn hẹn hò với một người đàn ông vậy,” Feng nói với New York Times. “Như thế thì hơi lạ.”
Bà Zhang, chuyên viên tuyển dụng, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc một người “tạo động lực” phải có ngoại hình tốt. Bà nói ứng viên cần có “năm đặc điểm khuôn mặt trong một trật tự ưa nhìn” và trò chuyện nhẹ nhàng, hay cười, biết trang điểm nhẹ và cao hơn 1,57 mét.
Shen chia sẻ với một nhân viên nam trong phòng họp về công việc và cuộc sống.
Xu Jiaolong, một lập trình viên nữ của Chainfin.com, từng được Shen mát-xa, cảm thấy công việc của cô chẳng có gì không ổn. Cô coi công việc của Shen là “một phần của thị trường lao động” nhưng với một nụ cười, cô nói công ty cũng nên có những người “tạo động lực” là nam giới để tạo động lực cho phái đẹp.
Giới công nghệ Trung Quốc đang bắt đầu để ý đến những công việc như của Shen. Wang Jie, 40 tuổi, người đứng đầu ứng dụng học tiếng Anh Shanbay.com, đã lên tiếng phản đối ý tưởng này. Thế nhưng, ông Wang cũng đang thấy nhiều thay đổi trong thái độ của nhiều người. “Nhiều lập trình viên nam nói nếu có phụ nữ hấp dẫn, tôi sẽ hạnh phúc khi đi làm hơn. Vậy vấn đề ở đây là gì? Và một số nhân viên nữ nói: “Là một người phụ nữ, tôi không nghĩ nó là một vấn đề,” ông Wang chia sẻ.
