Chang Wen Lai thực sự rất quyết tâm.
Chỉ trong vòng 5 năm, doanh nhân 32 tuổi đã xây dựng được một công ty chuyển phát, giao nhận quốc tế trị giá nhiều triệu đô-la. Mỗi ngày, doanh nghiệp của anh xử lý một triệu đơn hàng cho khách hàng là những công ty bán lẻ hàng đầu Đông Nam Á.
Những người sáng lập Ninja Van (từ trái qua phải): Boxian Tan, Chang Wen Lai và Shaun Chong. (Ảnh: Ninja Van)
Song mọi thứ không phải lúc nào cũng trải đầy hoa hồng cho CEO Ninja Van. Thực tế, Lai đã phải rất dũng cảm để từ bỏ công việc trong những công ty lớn, đồng thời chịu thất bại trong ngành thời trang, trước khi cùng những người đồng sáng lập, Boxian Tan và Shaun Chong, hiện thực hoá được giấc mơ khởi nghiệp.
“Đây là một hành trình dài”, Lai nói với CNBC.
Khởi nghiệp
Mọi thứ bắt đầu vào năm 2015. Lai thôi việc ở Barclays khi anh nhìn thấy sự phát triển của thương mại điện tử ở Singapore. Cùng hai người bạn là Tan và Chong, Lai ra mắt một dòng thời trang trực tuyến cho nam.
“Mỗi lần có một khách hàng chúng tôi như thể thốt lên “wow, quá dễ để có một khách hàng, không cửa hàng, chẳng cần gì hết””, Lai nói.
Thế nhưng những nhà sáng lập trẻ nhanh chóng nhận ra vấn đề: bán hàng chỉ là bước đầu tiên.
“Khó khăn chỉ đến khi chúng tôi thực hiện giao hàng”, Lai chia sẻ. Ban đầu, anh dùng một đơn vị giao nhận địa phương để đảm nhận việc này. “Tôi nghĩ toàn bộ ngành logistics lúc bấy giờ chưa sẵn sàng cho thương mại điện tử”.
Vì thế, Lai quyết định sẽ làm một điều gì đó.
“Tôi nghĩ “việc này sẽ khó như thế nào nhỉ?” Hãy mua một loạt xe tải, đảm bảo giao hàng đúng hạn. Tôi đơn giản nói rằng vì sao chúng ta không mở một công ty logistics để giải quyết vấn đề”, CEO Ninja Van nhớ lại.
Thời điểm đó, anh thậm chí còn tự tin rằng mọi thứ sẽ dễ dàng và “trong một năm chúng ta sẽ xong việc và tìm việc khác để làm”.
Đội ngũ của Ninja Van tại một nhà kho của công ty ở Singapore. (Ảnh: Ninja Van)
Lăn bánh
Nhiều tuần sau đó, bộ ba đã bắt tay vào hành động. Họ gom góp tất cả số tiền tiết kiệm để mua một chiếc xe cũ đồng thời từ bỏ công việc của mình ở các công ty lớn. Họ thành lập một công ty giao nhận định hướng công nghệ.
Ban đầu, họ vận hành Ninja Van song song cùng thương hiệu thời trang của mình với định hướng hai mảng kinh doanh sẽ bổ trợ cho nhanh.
Song một năm sau đó, họ đi đến kết luận sẽ đóng cửa mảng thời trang để hoàn toàn tập trung cho Ninja Van.
“Chúng tôi quyết định sẽ tập trung vào mảng có thể tăng quy mô - không chỉ ở Singapore, mà là toàn khu vực”, Lai nhấn mạnh.
Cơ hội tăng trưởng
Mặc dù ở thời điểm đó mọi thứ chưa thực sự rõ ràng, Lai đang tiếp cận với cơ hội lớn.
Trở lại năm 2014, Đông Nam Á là một trong những thị trường TMĐT tăng trưởng nhanh nhất thế giới, nhờ tốc độ tiếp cận Internet cao và tầng lớn trung lưu phát triển. Song nói về khả năng giao nhận, Đông Nam Á tụt lại phía sau.
Theo World Bank, các quốc gia Đông Nam Á, trừ Singapore, xếp hạng rất thấp về hạ tầng logistics vì địa hình địa lí phức tạp và quy hoạch chưa tốt.
Lai thừa nhận nhóm không thành lập Ninja Van vì nhìn thấy một xu hướng lớn. Họ tiếp cận vấn đề theo hướng “chúng tôi là nhà bán TMĐT, chúng tôi biết điểm đau đớn của mình và sẽ giải quyết nó”, thay vì “đây là một xu hướng lớn, TMĐT sẽ phát triển theo cách chưa từng ai nghĩ đến”.
Những kiện hàng đầu tiên của Ninja Van được chuyển đi bằng một chiếc xe đã qua sử dụng. (Ảnh: Ninja Van)
Mở rộng nhanh chóng
Những người sáng lập Ninja Van nhận ra mình không phải những người duy nhất đang tìm giải pháp giao nhận hiện đại.
Nhiều tháng sau khi ra mắt dịch vụ ở Singapore, Ninja Van mở rộng sang Malaysia và Indonesia vào năm 2015. Tới thời điểm năm 2016, Ninja Van có mặt ở Việt Nam, Philippines và Thái Lan.
Ninja Van hiện tại khẳng định đã có độ phủ 100% ở các thị trường trên và đang lên kế hoạch vận hành ở Brunei vào cuối năm nay.
Năm 2014, Ninja Van trở thành công ty logistics đầu tiên ở Singapore cung cấp khả năng cập nhật theo dõi theo thời gian thực. Nó sau đó khai thác nhiều thuật toán công nghệ để tối ưu định tuyến và tiết kiệm nhiên liệu.
“Người dùng càng ít phải suy nghĩ thì càng có nhiều thời gian hơn để tăng quy mô và triển khai đồng bộ”, Lai nhận định.
Đối mặt với cạnh tranh
Ninja Van nhìn nhận những sáng tạo như nói tên là tiên quyết để phát triển khách hàng trong bối cảnh cạnh tranh nóng lên.
Ninja Van là một trong rất nhiều những công ty giao nhận, có cả GoGoVan, Lalamove và Logivan, ra mắt tại Châu Á trong vài năm trở lại đây - không ai trong số này cho thấy dấu hiệu chững lại.
Thực tế, thị trường logisics Đông Nam Á được kì vọng sẽ tăng trưởng với tốc độ hơn 5% mỗi năm trong năm năm tiếp theo, để chạm mốc 55,7 tỉ USD vào năm 2025.
Dù vậy, CEO Ninja Van tự tin có thể tạo sự khác biệt.
Bằng cách trực tiếp thuê 20.000 tài xế, khác với cách dùng các tài xế tự do của các đối thủ, Lai muốn phát triển Ninja Van theo hướng bền vững.
“Hàng hoá được phục vụ tốt nhất bở những người biết rằng họ được quan tâm, có kinh nghiệm và bởi những người tận dụng công nghệ”, Lai tiết lộ thêm.
Tăng trưởng bền vững
Trong khi đội ngũ sáng lập của Ninja Van tiếp tục phát triển công ty, có lợi nhuận là mục tiêu quan trọng. Lai tiết lộ Ninja Van đã có lãi ở một số thị trường và ở một số thị trường còn lại, họ tiệm cận mức này.
Kuo-Yi Lim đến từ Monk's Hill Ventures, một trong những nhà đầu tư sớm vào Ninja Van, nói với CNBC rằng lợi nhuận là một mục tiêu họ đặt ra cho Ninja Van từ những ngày đầu.
“Tăng trưởng doanh thu và thực hiện một cách bền vững” là những gì Kuo-Yi Lim nhấn mạnh.
Tháng 4 năm ngoái, Ninja Van đạt được một thoả thuận với Grab, trong đó cho phép người dùng tiếp cận với Ninja Van thông qua ứng dụng của “ông lớn” gọi xe.
Năm 2018, Ninja Van nhận được đầu tư “khủng” tới 87 triệu USD trong vòng Series C. Thời điểm đó, tổng số vốn gọi của Ninja Van được cho là 300 triệu USD và đưa startup vào danh sách “kì lân” tiếp theo của Đông Nam Á.
Dù vậy, Lai nói anh muốn đảm bảo hành trình của mình chậm và bền vững.
“Chúng tôi không phát triển bằng mọi giá, chúng tôi phát triển một cách có trách nhiệm”, anh nói. “Với tôi mọi thứ phải rõ ràng: Tập trung vào con người, tập trung vào khách hàng và phát triển dịch vụ cho họ. Làm hết điều này, bạn sẽ có lãi”.
