Làng quê Việt Nam có một loại rau dại mọc dưới ao, mương... trở thành đặc sản được ưa chuộng. Đó là rau nhút (hay còn gọi là rau rút).
Chúng có tên tiếng Anh là water mimosa, thuộc loại cây thân thảo xốp, sống ở dưới nước, mọc bò lên mặt nước. Thân cây có những mô khí màu trắng, bên trong xốp, trông giống như chiếc phao giúp chúng nổi được trên mặt nước.
Thân cây rau nhút khi sống dưới nước có thể phát triển từ 90 - 150 cm, trong khi sống ở môi trường trên cạn chỉ được khoảng 15 cm. Ngoài ra, thân cây còn được che phủ bởi những chiếc lá hình lông chim kép nhỏ, có độ nhạy cảm rất cao gần giống như lá trinh nữ.
"Rau nhút có ở một số tỉnh miền Bắc và miền Tây. Chúng mọc ở ao hồ, đầm lầy, chỗ nào có nước hoặc các vùng ẩm thấp rau đều mọc tua tủa. Mình nhớ xưa nó mọc dưới ao nhiều quá, người dân trong làng đều phải hái vứt bỏ để bè cá, bè rau muống hoặc rau cần phát triển.
Thi thoảng, mình có thấy mẹ hái về luộc chấm với nước mắm cốt. Mình ăn thấy vị là lạ, không giống các loại rau quê khác", chị Ngọc Anh (28 tuổi, quê Hưng Yên) cho hay.
Vài năm trở lại đây, loại rau dại này trở thành đặc sản ở thành phố. Lúc này nó mang lại giá trị kinh tế nên nhiều hộ dân mở rộng mô hình trồng để bán ra thị trường.
Chị Ngọc Anh cho biết, hiện loại rau đặc sản này được bày bán ở chợ. Tiểu thương thường đã nhặt sạch sẽ, chị em mua về chỉ cần ngắt thành từng đoạn nhỏ. Sau đó chị em có thể đem chúng đi nấu được nhiều món ngon như: cua chua rau nhút, nấu canh với khoai sọ, thịt gà, tôm, thịt nạc, ăn lẩu, thậm chí còn có thể ăn sống.
"So với các loại rau thông thường, rau rút có giá đắt hơn. Ở các siêu thị hay cửa hàng rau sạch, đặc sản này được đóng gói đẹp đẽ, bán với giá khoảng 100.000 đồng/kg. Đây là rau sạch, có hương vị lạ nên rất được ưa chuộng", chị Ngọc Anh nói.
Ở miền Tây, nhiều nhà trồng rau nhút ở ao, ở ruộng để bán. Rau cho thu hoạch quanh năm. Sau khi trồng khoảng 45 ngày là đã có thể thu hái, cứ 7 ngày là đến lứa tiếp theo. Thời gian thu hoạch có thể kéo dài khoảng 6 tháng, tùy theo địa lý, khí hậu, cách chăm sóc… ở mỗi nơi. Tuy nhiên, để đạt được năng suất tốt nhất, cứ 3 tháng người trồng cần tiến hành trồng mới diện tích, để giữ mật độ rau không dày đặc, tạo diện tích phù hợp để cây mới phát triển.
Theo các tài liệu, trong đặc sản rau nhút, hàm lượng các chất vitamin và khoáng chất, protein khá cao. Rau mua về cất trữ nơi thoáng mát, không nên để tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời. Nên để trong ngăn mát tủ lạnh sẽ bảo quản được lâu hơn.
