Nhắc đến rau sam, người Việt thế hệ 7X- 8X ở các miền quê đều biết. Đó là loại rau có thân mềm mọng nước giống hoa mười giờ, bò sát mặt đất với thân màu hơi hồng hoặc đỏ. Lá mọc đối thành cụm tại các đốt thân hoặc ngay đầu ngọn.
Cây rau sam có nguồn gốc từ Ấn Độ và Trung Đông. Chúng được trồng nhiều ở Pháp, Nhật, Trung Quốc để sử dụng làm món ăn hằng ngày. Ở nước ta, rau sam mọc dại ở cả 3 miền, cứ mùa mưa đến là lên tươi tốt.
"Xưa, rau sam gắn với những bữa cơm dân dã của nhiều gia đình ở quê. Chỉ cần sau cơn mưa rào là rau mọc xanh tốt, non mơn mởn, nếu không ăn kịp thì các gia đình còn hái cho lợn ăn. Vì thế không ai mang rau sam ra mua bán ở chợ, cũng chẳng có ai mua loại rau này", chị Hồng Ánh (29 tuổi, Hưng Yên) cho hay.
Vài năm trở lại đây, thứ rau dại này bỗng thành đặc sản ở thành phố, đặc biệt vào những ngày hè oi nóng. Hiện tại chúng được bán tại các chợ truyền thống hay trong siêu thị với giá dao động khoảng từ 70.000 – 110.00 đồng/kg.
Rau sam có vị chua nhẹ, ngọt thanh, hơi nhớt nên không phải ai cũng thích nó. Ngoài luộc, nấu canh, xào tỏi, rau sam còn có thể làm món nộm/gỏi, ăn như rau sống.
"Thời có mình rau sam vẫn mọc dại đầy nhưng mẹ ít hái đem về ăn. Mẹ bảo đây là rau nhà nghèo, thuở nhỏ ăn mãi nên giờ phát ngán.
Hôm nào mình thèm thì mẹ mới hái về nấu canh. Mình thích vị chua thanh, nấu canh với thịt băm hay canh tôm vào mùa hè vừa mát vừa ngon.
Giờ ở Hà Nội, mình không phải lúc nào cũng mua được. Mình có quen một cô bán rau nên dặn trước, lúc nào có rau sam ở quê gửi lên cô sẽ gọi cho mình xem có lấy hay không", chị Ánh nói.
Sở dĩ chị Ánh thích ăn rau sam một phần vì hương vị tuổi thơ, một phần do là loà mọc tự nhiên, không phun hóa chất lại lạ miệng và giải nhiệt mùa hè.
Ngoài mua rau tươi, chị em cũng có thể mua hạt giống rau sam ở các địa điểm bán hạt giống với giá dao động khoảng từ 12.000 - 15.000/gói. Rau sam có thời gian sinh trưởng vô cùng ngắn, chỉ sau 30 ngày trồng là đã có thể thu hoạch ngọn sam xanh mướt đầu tiên. Nên quan sát cây thường xuyên để thu hái đúng lúc.
