Từ tháng 6 đến tháng 9 âm lịch hàng năm, ở vùng biển miền Trung có một loài cá tên lạ xuất hiện. Đó là cá de, gần giống cá cơm, da cá màu xanh đậm nhưng xương mềm, thịt ngọt hơn. Đặc biệt thịt của chúng rất lành, hàm lượng đạm cao, chứa nhiều canxi, vitamin...
Chị Ánh Hồng (30 tuổi, quê Hà Tĩnh) cho biết, món mắm chế biến từ cá de
gắn bó với những bữa cơm của người dân nghèo miền Trung hồi xa xưa. "Mắm cá de vốn không được yêu thích như mắm cá cơm. Người ta nói nhiều tới nước mắm cá cơm chứ chưa bao giờ nghe nước mắm cá nục, càng không nghe nước mắm cá de bao giờ cả. Song đó lại là món ăn rất đỗi thân quen của dân nghèo quê mình", chị Hồng nói.
Vài năm trở lại đây, loại cá này bỗng trở thành đặc sản được nhiều người lùng mua. Người ta mua vì đây là loại cá nhỏ giàu đạm, bổ dưỡng và lành tính.
"Mùa cá de có từ tháng 4 đến tháng 7 hằng năm với giá khá rẻ, khoảng 50.000 đồng/kg ở các chợ ven biển quê mình. Còn trên các chợ online hoặc trang thương mại điện tử, mình thấy tiểu thương rao bán với giá cao hơn, chừng 90.000 đồng/kg tươi hoặc 110.000 đồng/kg khô. Song ai muốn mua phải đặt trước", chị Hồng cho hay.
Cá de ngọt thịt, xương mềm nên được dùng để chế biến nhiều món ngon như cá de kho tiêu, cá de chiên bột, cá de hấp, cá de làm mắm… Nhưng ngon nhất vẫn là cá de nấu canh với bầu, thích hợp cho việc giải nhiệt vào những ngày nắng nóng.
"Đối với nhiều người, cá de kho đem lại hương vị khó quên nhất. Người ta
chỉ cần rửa qua nước sạch, để ráo, thêm chút nước mắm, chút muối, ớt, tiêu, vài chút đường phèn và dầu phụng, ướp mươi phút rồi bắc lên bếp liu riu “lửa” cho con cá khô cong, thấm tháp là đã có món cá de kho ngon lành, thơm phức" người phụ nữ cho hay.
