Hủ tiếu Mỹ Tho không chỉ là món ăn đặc trưng của ẩm thực Tiền Giang mà còn là đặc sản đậm đà chất Nam Bộ. Ai đã từng ăn, dù chỉ một lần món ăn này cũng sẽ lưu luyến mãi hương vị thân quen gần gũi, gợi nhắc về quê hương sông nước với những kỷ niệm thuở nhỏ, nhất là với những ai đã từng tri âm, tri kỷ với đất Mỹ Tho nói riêng và người dân phương Nam nói chung.
Ba miền đất nước nổi danh với những đặc sản khác nhau. Nếu miền Bắc có phở, bún bò Huế lừng danh miền Trung thì hủ tiếu Mỹ Tho là đại diện xuất sắc nhất của ẩm thực Nam Bộ trong vô vàn món ngon khác của vùng sông nước.
Mỗi lần có dịp về miền Tây và dừng chân tại Tiền Giang, dù đi theo tour du lịch miền Tây hay tực túc thì ai ai cũng thường để dành bụng để đến Mỹ Tho ăn hủ tiếu.
Có thể nói hủ tiếu là một món ăn quen thuộc nhất với người miền Tây Nam Bộ. Món ăn này vừa thơm ngon lại tiện lợi và vô cùng thích hợp cho nhiều bữa trong ngày.
Nhất là ở chính vùng đất khai sinh ra món ăn này - ở Mỹ Tho món hủ tiếu trở thành món ăn nhà nhà người người yêu thích. Không chỉ được lòng người dân địa phương mà du khách phương xa đến du lịch Tiền Giang, sau khi đã ghé thăm những địa điểm tham quan nổi tiếng như chùa Vĩnh Tràng, cồn Thới Sơn, trại rắn Đồng Tâm,... cũng đều chọn hủ tiếu Mỹ Tho để thưởng thức.
Hủ tiếu vốn là một món ăn có xuất xứ từ đất nước Campuchia. Khi đến Việt Nam, trải qua thời gian dài và nhiều biến cố, món ăn này đã được cải biến để phù hợp với ẩm thực Việt và dần trở thành một món ăn phổ biến.
So với hủ tiếu Nam Vang thì hủ tiếu Mỹ Tho ngày xưa có khác nhau về nguyên liệu làm nên sợi hủ tiếu cùng với gia vị. Dù vậy, nhiều người cho rằng hai món ăn này về cơ bản là như nhau, vì có chung nguồn gốc là món ăn của người Khmer.
Đặc trưng đầu tiên và dễ nhận biết nhất của hủ tiếu Mỹ Tho là sợi hủ tiếu dùng để nấu món ăn này. Phần nguyên liệu này sẽ nhỏ, khô, dai dai và có dư vị hơi chua. Đây chính là nét đặc trưng khiến món hủ tiếu Nam Bộ này không thể lẫn với hủ tiếu ở bất kỳ nơi nào khác.
Bởi vì hủ tiếu ở Chợ Lớn thường có bản to và mềm, thậm chí hơi nhão, còn hủ tiếu ở Mỹ Tho và hủ tiếu Nam Vang say này thì có cọng nhỏ nhắn, dai hơn. Nhiều người truyền tai nhau rằng hủ tiếu ngon nhất phải làm bằng gạo Gò Cát, là giống lúa đặc sản được thu hoạch ở xã Mỹ Phong, ngoại thành Mỹ Tho. Bởi vì loại bánh hủ tiếu khô này khi nấu sẽ trụng sơ nước sôi, tươm thêm mỡ hành phi sẽ khiến cọng bánh trong bóng và bắt mắt, kích thích vị giác thực khách.
Sợi hủ tiếu nức tiếng làm nên đặc trưng cho món ăn của người Mỹ Tho nhưng thể hiện chất lượng ngon dở của món này lại là bí kíp gia truyền thuộc về người nấu nước lèo. Thành phần quan trọng này được ninh từ thịt tủy xương ống rồi cho thêm mực khô, tôm chấy mỡ mà thành. Nhưng như thế chưa đủ mà còn phải có thêm vài thứ gia vị “bí truyền” khác mới tạo thành một nồi nước lèo hủ tiếu thơm ngây ngất với vị ngọt lịm đặc trưng làm say lòng người.
Có thể nói việc chọn hạt gạo làm ra sợi bánh hủ tiếu và nối nước lèo với bí quyết pha chế độc đáo chính là điều làm nên hương vị riêng của món hủ tiếu nổi tiếng của Mỹ Tho.
Tuy nhiên, món ăn không thể hoàn thiện nếu thiếu những nguyên liệu đi kèm mà giới trẻ ngày nay còn gọi là topping như thịt heo xắt mỏng, xương heo hay giò tùy theo sở thích của người ăn, phèo heo, tôm khô chấy, tép mỡ, gan heo, ngò tây, hành lá, cải thảo,...
Tùy theo phong cách của quán hủ tiếu Mỹ Tho mà những nguyên liệu này có thể thay đổi và thêm thắt. Một số quán theo phong cách người Hoa lại thích bán kèm theo bánh mì hay hoành thánh ăn kèm với hủ tiếu, những quán khác lại thích dùng thịt heo xá xíu cắt lát mỏng hơn là thịt luộc bình thường.
Không chỉ có món ăn kèm đa dạng mà cách trình bày món hủ tiếu miền Nam này cũng bắt mắt với nhiều màu sắc, ẩn chứa sự hòa quyện nhau của nhiều hương vị.
Một tô hủ tiếu Mỹ Tho đúng điệu sẽ chỉ được múc khoảng 1/3 vá to thịt nạc bằm đã được ướp sẵn rất vừa miệng vào một cái tô đã có hủ tiếu rụng mềm sẵn. Sau đó, người bán cho thêm một vá nước lèo vừa sôi sùng sục đã nấu hầm rục từ xương heo, khô mực, tôm khô đổ vào tô.
Tô hủ tiếu sẽ được phủ kín thịt heo luộc hay xá xíu xắt mỏng, giò heo, xương heo, phèo heo, tôm khô chấy sẵn, tép mỡ, gan heo, trứng cút, hành phi cùng các loại rau xắt nhỏ như ngò tây, hành lá, cải thảo. Nhưng như thế vẫn chưa hoàn thiện được món ăn mà còn cần một bước cuối cùng thuộc về phần của thực khách. Đó là nêm nếm thêm gia vị và rau ớt đang bày trên bàn ăn.
Thật vậy, chỉ cần bước vào bất cứ quán bán hủ tiếu nào ở Mỹ Tho, thực khách cũng sẽ thấy rất nhiều lọ như nước mắm, nước tương, tương ớt, tương đen, đĩa chanh, một phần giá sống, chén ớt hiểm bày cùng ớt sừng trâu xắt xéo màu xanh, vàng, đỏ và cả một lọ tỏi. Riêng phần rau ăn kèm món hủ tiếu thường có cải, ngò gai và quế.
