Những năm gần đây, ngành công nghiệp âm nhạc tại Việt Nam có sự phát triển vượt bậc về hoạch định hoạt động của nghệ sĩ cũng như chất lượng thành phẩm khi đánh giá dựa trên mặt bằng chung. Những sản phẩm mang tính hội nhập cho thấy nghệ sĩ Việt Nam đã rất chịu khó tìm tòi và học hỏi những xu thế đang vận hành âm nhạc thế giới, tuy nhiên đâu đó, vẫn tồn tại những câu chuyện gây hoang mang về việc tận dụng sự học hỏi để tạo thành một chiêu bài PR.
Chỉ trong ít tháng gần đây, câu chuyện đạo nhái bỗng trồi lên với tần suất khá dày đặc tại Vpop, tuy nhiên điểm gây hoang mang chính là nhưng nghi vấn này được nổ ra khá bài bản, gần như là một kế hoạch thuộc chiến lược PR của cả ekip nghệ sĩ.
Nhiều đến mức... bình thường hoá?
Nếu như thời điểm Sơn Tùng bị lên án dữ dội trước những nghi án Chắc ai đó sẽ về, Cơn mưa ngang qua,... là "đạo phẩm" thì giờ đây, vấn nạn này hầu như không còn được người ta để tâm quá nhiều. Bằng chứng là ca khúc mới nhất của Sơn Tùng "There's No One At All" từ thời điểm chưa cho đến ra mắt đã liên tục bị soi những chi tiết gây liên tưởng đến BIGBANG và G-Dragon. Tuy nhiên, thái độ của khán giả cho những nghi ngờ lần này lại khá thờ ơ: "Chán chẳng buồn nói", vì vốn dĩ câu chuyện nam ca sĩ gốc Thái Bình bị tố đạo nhái đã là chuyện cơm bữa, chuyện thường ngày ở huyện nhưng anh ta vẫn cứ tung nhạc đều đều mà không hề ảnh hưởng gì thì khán giả để tâm chi cho khổ sở?
Tình cũ Sơn Tùng là Thiều Bảo Trâm cũng là cái tên khá "máu mặt" trong câu chuyện nghi vấn đạo nhái. Từ Love Roise cho đến Sau lưng anh có ai kìa, Thiều Bảo Trâm cũng bị soi loạt chi tiết có khả năng là vay mượn từ loạt ca sĩ đình đám của Kpop. Tuy nhiên, do trước giờ Thiều Bảo Trâm là cái tên khá nhạt nhoà, nên những nghi vấn này cũng nhanh chóng trôi vào quên lãng.
Một case dữ dội không kém Sơn Tùng chính là Phí Phương Anh. Từng được xem là "Chi Pu thứ 2" vì chiến lược debut quá nhiều điểm tương đồng, song, Phí Phương Anh lại gây mất thiện cảm gấp đôi vì quá nhiều lần vướng vào nghi vấn đạo nhái.
Từ sản phẩm debut cho đến ca khúc mới nhất là Buồn làm sao buông, rất nhiều lần ekip của cô bị cho là ăn cắp chất xám của các nghệ sĩ khác. Tuy nhiên, nhạc sĩ cầm trịch là RIN9 đã lên tiếng cho biết, những nghi vấn về đạo nhạc chỉ là do sự trùng hợp trong cùng vòng hoà thanh. Thế là một lần nữa, ekip Phí Phương Anh thoát tội, tuy nhiên ấn tượng "sâu sắc" trong lòng khán giả thì vẫn cứ đứng yên tại chỗ.
Đây chỉ là 3 trong số nhiều trường hợp bị nghi ngờ đạo nhái tại Vpop, tuy nhiên đã đủ cho thấy sự lỏng lẻo trong việc giám sát tác quyền âm nhạc. Bên cạnh đó, vấn đề khác nghiêm trọng không kém chính là ý thức của người nghệ sĩ trong việc thực hiện các sản phẩm âm nhạc của mình.
Bản thân Sơn Tùng và cả ekip của anh chắc chắn rõ nhất những cáo buộc về đạo nhái. Nhưng đến sản phẩm lần này, điều đó lại được tiếp diễn dưới thái độ bất cần của giọng ca Lạc trôi nên cũng không thể trách nhiều người nhận định nam ca sĩ đang cố tình.
Phí Phương Anh hay Thiều Bảo Trâm cũng không ngoại lệ, việc thực hiện một sản phẩm âm nhạc cần quá trình rất lâu. Thế nên những lí lẽ như chưa từng nghe, chưa từng biết hoàn toàn không thuyết phục về mặt tính chất nghề nghiệp của họ.
Nguồn cơn phải chăng từ sự dễ dãi của khán giả?
Như đã biết, việc nghệ sĩ nhiễm scandal là điều tối kỵ ở các quốc gia như Hàn Quốc, Trung Quốc. Tại đây, khán giả nắm hơn 80% quyền "sinh sát" đối với nghệ sĩ nên những tên tuổi dù lớn đến đâu nếu dính lùm xùm và bị khán giả quay lưng thì tuyệt nhiên không còn đường trở lại showbiz.
Thế nhưng tại Việt Nam, tâm lý thích hóng drama của khán giả vô hình lại là nền móng cho sự "lộng hành" của một số nghệ sĩ. Việc tận dụng drama, chiêu trò để sinh tồn trong showbiz có lẽ là điều mà một bộ phận khán giả đã nhận thấy.
Chưa kể, việc tồn tại một bộ phận lớn khán giả với tâm lý "không quan tâm đời tư, nhạc hay thì nghe" cũng khiến cho vấn nạn đạo nhái ngày càng tràn lan đến mức lạm dụng đáng báo động. Chưa kể, câu chuyện bản quyền âm nhạc tại Việt Nam vẫn chưa có các chế tài đủ cứng rắn để "răng đe" nên những cáo buộc đạo nhạc cứ thế diễn ra triền miên.
Không chỉ khán giả, mà người làm nghệ thuật cũng nên có sự ý thức về các sản phẩm do mình tạo ra. Đừng vì muốn sản phẩm của mình được chú ý lại chọn đi theo con đường PR không mấy sạch sẽ. Những ca sĩ Gen Z đang lên như: Mỹ Anh, Wren Evans, Pháo,... là minh chứng rõ nhất cho việc dùng âm nhạc chân chính để đi lên và dần tạo được chỗ đứng cho mình tại Vpop.
Quay lại với câu chuyện của Sơn Tùng, Thiều Bảo Trâm, Phí Phương Anh hay bất kỳ ca sĩ nào từng không dưới một lần dính nghi án đạo nhạc có lẽ cần nhìn nhận lại bản thân cũng như định hướng lâu dài trong âm nhạc. Không cần viết vô tình hay cố ý, nhưng một khi sản phẩm không sạch đã cho thấy sự thiếu nghiêm túc với chính đứa con tinh thần của mình cũng như vơi dần sự tôn trọng nơi khán giả.
