Sự cố vỡ đập ở Lào ít tác động đến đồng bằng sông Cửu Long
Chiều 25/7, Ban Chỉ đạo Trung ương về Phòng chống thiên tai tổ chức cuộc họp khẩn liên quan đến vụ việc vỡ đập thuỷ điện Xe Pian-Xe Namnoy ở tỉnh Attapeu, đông nam Lào và những tác động tới Việt Nam để đưa ra những giải pháp ứng phó.
Nhận định về việc vỡ đập thủy điện ở Lào ảnh hưởng tới Việt Nam, ông Nguyễn Văn Hải, Phó Cục trưởng Cục ứng phó và khắc phục hậu quả thiên tai cho biết, ngay sau khi nhận thông tin sự cố ở Lào, các cơ quan đã tính toán đưa ra nhận định ban đầu là sự cố vỡ đập ở Lào ít tác động đến đồng bằng sông Cửu Long. Mực nước dâng ở khu vực này khoảng 5-10cm. Theo tính toán sau 4-5 ngày lượng nước từ đập vỡ ở Lào sẽ về đến các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long.
“Sự cố cỡ đập ở Lào là bài học lớn cho Việt Nam, chúng ta cần tổng rà soát đánh giá các hồ chứa thuỷ điện thuỷ lợi trước mùa mưa lũ. Thứ 2, tính toán quan trắc để có thông tin chính xác về lượng mưa, lượng nước. Ban chỉ đạo trung ương phòng chống thiên tai sẽ cùng các địa phương tiếp tục rà soát một lần nữa toàn bộ hệ thống hồ chứa thuỷ điện, thuỷ lợi để đánh giá kỹ lưỡng an toàn hồ chứa, đập thuỷ điện để có giải pháp ứng phó kịp thời”, ông Hải cho biết.
Ông Nguyễn Xuân Cường, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam, Trưởng ban chỉ đạo Trung ương về phòng chống thiên tai.
Tại cuộc họp, ông Nguyễn Xuân Cường, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam, Trưởng ban chỉ đạo Trung ương về phòng chống thiên tai cho biết, chưa đầy 7 tháng năm 2018, một số nước trên thế giới như Nhật Bản, Trung Quốc, Thái Lan, Lào… đã chứng kiến những diễn biết hết sức khốc liệt của thiên tai. Điều đó cho thấy, thiên tai hết sức dồn dập và cực đoan.
Theo ông Cường, sau các đợt nắng nóng, diễn biến tiếp theo của thời tiết là mưa lớn. Tới giờ phút này cả 3 miền Bắc, Trung, Nam ở nước ta đều có mưa lớn về tổng thể. Đồng bằng Sông Cửu Long liên tục những năm nay không chỉ mưa lớn mà còn mưa nhiều.
Bên cạnh đó, theo thống kê được ông Cường đưa ra, trong 7 tháng đầu năm 2018, với 14 dạng hình thiên tai biểu hiện dị thường của khí hậu đã gây thiệt hại 110 người, tổng giá trị vật chất ước tính là 3.000 tỷ đồng.
“Dự kiến nay mai nếu không cẩn thận rất nguy hiểm. Tất cả tầng lớp mặt đất và rừng núi nước ta đã bão hòa nhất là sau 2 đợt mưa vừa qua. Chỗ nào lượng mưa 150mm - 200mm đều nguy hiểm chết người”.
Hơn 2.000 hồ trong đó có nhiều hồ tổn thương liên tục
Bộ trưởng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam nhấn mạnh, 3 năm qua tổn thương đến lớp thực bì (thực vật tầng thấp) chưa bao giờ nghiêm trọng như hiện nay. Trong hai ngày 23, 24/7, nếu đi dọc Lai Châu sang QL4B, tổn thương hết sức ghê gớm, trong suốt 11km đường sạt lở bao phủ mặt đường, không có chỗ cho xe ô tô đi.
Hậu quả nữa là nhiều thiết kế hạ tầng của chúng ta quá tải. Hơn 2.000 hồ trong đó có nhiều hồ tổn thương liên tục. Chưa bao giờ đê phía Bắc và các tỉnh Bắc Trung Bộ bị tổn thương nghiêm trọng như vậy, kể cả đê trực thuộc Trung ương từ cấp 3 tới cấp đặc biệt, kể cả cấp 4,5 đều ẩn họa khôn lường.
“Điều đó cho thấy thiết kế hạ tầng đã quá sức chịu đựng mà 3 năm qua bồi tức thêm. Cùng với đó, hậu quả thiên tai mà gần đây nhất là 2 đợt mưa lớn cộng dồn những hậu quả trước đây kể cả sản xuất, thiết kế hạ tầng chúng ta chưa kịp phục hồi. Trong khi đó dự báo giai đoạn tới cụ thể từ tối nay diễn biến thời tiết vẫn rất khó lường, mưa liên tục từ giờ tới cuối tháng. Nếu chúng ta không chủ động sẽ rất nguy hiểm khi những vùng trũng chưa thoát hết nước, nhiều người mất tích chưa tìm được”, ông Cường chia sẻ.
Toàn cảnh cuộc họp chỉ đạo.
Cũng tại buổi họp, ông Trần Quang Hoài, Tổng cục Trưởng tổng cục Phòng chống Thiên tai cũng thống kê, từ đầu năm 2018 đến nay, thế giới liên tiếp phải hứng chịu các trận thiên tai lớn, nhất là mưa lũ lịch sử tại miền Tây Nhật Bản làm 242 người chết; mưa lũ trên diện rộng tại 241 con sông/16 tỉnh tại Trung Quốc làm 33 người chết; động đất tại Indonesia làm 176 người chết; nắng nóng tại Tokyo - Nhật Bản làm 33 người chết và 37 người chết ở Canada…
Tại Việt Nam, tiếp theo một năm 2017 thiên tai bất thường, nghiêm trọng, từ đầu năm 2018 đến nay, trên cả nước đã xuất hiện 14/21 loại hình thiên tai, điển hình là lũ quét, sạt lở đất, bão, áp thấp nhiệt đới, dông, lốc sét, nắng nóng, rét đậm, rét hại…
Bão, áp thấp nhiệt đới và mưa lũ: Đã xảy 04 cơn bão, 4 áp thấp nhiệt đới, trong đó hoàn lưu sau bão số 3 đã gây mưa lớn diện rộng từ ngày 13-22/7/2018, đặc biệt có nơi gần 1.000mm (Km46 Sơn La đến 934mm) kéo dài ở hầu hết các tỉnh phía Bắc từ Hà Tĩnh trở ra.
Đập thủy điện Xe Pian-Xe Namnoy bị vỡ gây ngập lụt ở ở tỉnh Attapeu, đông nam Lào. Ảnh: IT.
Lũ lớn trên báo động 3 ở thượng lưu sông Thao, sông Hoàng Long, riêng sông Bứa tại tỉnh Phú Thọ đã vượt mức lũ lịch sử năm 1975 là 1,26m; gây thiệt hại nghiêm trọng về người, tài sản và sản xuất nông nghiệp tại các địa phương chịu ảnh hưởng.
Lũ quét, sạt lở đất: Đã xảy ra 8 đợt lũ quét, sạt lở đất, nghiêm trọng là tại ở Lai Châu, Hà Giang từ ngày 23-26/6/2018; tại Yên Bái và một số tỉnh miền núi phía Bắc từ ngày 13-21/7/2018.
Mưa đá, lốc, sét: Từ đầu năm trên cả nước đã xảy ra 151 trận lốc, sét, mưa đá làm 22 người chết, 29 người bị thương; Tổng hợp từ đầu năm 2018 đến nay thiên tai đã làm 110 người chết và mất tích, 82 người bị thương. Tổng thiệt hại về kinh tế gần 3.600 tỷ đồng.
Về phía trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Trung ương, ông Hoàng Đức Cường - Giám đốc cũng cho biết, mưa do vùng áp thấp suy yếu đang diễn ra ở phía Bắc, mưa chủ yếu ở thượng nguồn sông Thao và đêm nay chuyển sang thượng nguồn sông Đà. Dọc các tỉnh biên giới Hà Giang, Lai Châu đang mưa và có mưa dao động từ 40-100mm/ngày, lượng mưa chỉ ở 1 vài điểm.
Từ hôm nay đến ngày 27: Dự kiến lượng mưa lớn tập trung ở khu vực miền núi phía Bắc trải dài các tỉnh Hà giang, Lào Cai, Yên Bái sang Lai Châu, lượng mưa ước tính từ 50-100mm/ngày. Lượng mưa ở Vân Nam (Trung Quốc) và thượng lưu sông Thao to hơn ở Việt Nam trong đợt này, ước tính 100-300mm/ngày; sông Đà lượng mưa ước tính khoảng 200mm; sông Lô: 250mm.
Từ 28 đến 31/7, dự kiến mưa tập trung ở đồng bằng Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ. Lượng mưa ở sông Đà: 200mm, lưu vực sông Thao: 230 mm. Theo ông Hoàng Đức Cường, Yên Bái đang là nơi chịu mưa liên tục nhất, còn nguy cơ lũ quét và sạt lở đất xảy ra ở hầu hết các tỉnh miền nhí phía Bắc nhưng đặc biệt Lai Châu vì đợt mưa trước và đất đá bão hòa; sau đó là Yên Bái rồi Hòa Bình, các tỉnh phía Tây, Thanh Hóa.
Đến sáng ngày 25/7, lực lượng chức năng ở Lào vẫn đang tìm kiếm người mất tích và di tản người dân khỏi vùng bị ảnh hưởng bởi lũ gây ra từ vụ vỡ đập thủy điện Xepian Xe Nam Noy ở tỉnh Attapeu. Ảnh: Attapeu Today.
Trước đó, đêm 23/7, đập thủy điện Xe Pian-Xe Namnoy ở tỉnh Attapeu, phía Đông Nam Lào bị vỡ. Theo hãng thông tấn Lào LNA, hàng trăm người mất tích và nhiều người ở 6 làng thuộc huyện Sanamxay, tỉnh Attapeu, Đông Nam Lào, được cho là đã thiệt mạng.
Nhiều nhà dân bị cuốn trôi. Hàng trăm người mất tích và hàng nghìn người lâm vào cảnh không nhà cửa sau sự cố vỡ đập. Hiện lực lượng cứu hộ đang phải đối mặt nhiều thách thức về đi lại và liên lạc do địa bàn bị ảnh hưởng có phạm vi rất rộng.
Báo Vientiane Times dẫn lời một quan chức địa phương ở tỉnh Attapeu cho biết, tính đến sáng nay 25/7, đã có 19 thi thể được tìm thấy trong khi hơn 3.000 người cần cứu trợ, gần 3.000 người khác đã được đưa đến nơi an toàn
