Những năm gần đây, lĩnh vực bán hàng, marketing online nhận được sự quan tâm của rất nhiều người. Trong thời đại bùng nổ công nghệ thông tin như hiện nay, các cửa hàng đều chú trọng đến mảng này. Tuy nhiên, không phải ai cũng thành công. 1 trong số nhiều lý do gây nên thất bại chính là việc thiếu kiến thức, kỹ năng liên quan đến marketing.
Nhận thấy vấn đề rắc rối ấy, Hà Phương Anh (SN 1990, Hải Dương) cùng những người bạn của mình đã sáng lập ra một công ty chuyên cung cấp giải pháp marketing tự động. Nó giúp khách hàng giải quyết vấn đề không có đủ thời gian, công sức, tiền bạc để theo học cũng như cập nhật đầy đủ các kiến thức mới nhất liên quan đến marketing.
Co-Founder - Hà Phương Anh (28 tuổi).
Theo thống kê gần đây, có những cửa hàng đã tăng tới 30% doanh số chỉ sau tháng đầu tiên sử dụng ứng dụng của công ty. Dịch vụ cũng đặc biệt hữu ích khi cửa hàng đã được nhận diện thương hiệu tốt trên thị trường hoặc có lượng lớn dữ liệu của khách hàng như email, facebook, số điện thoại…
Hiện công ty có doanh thu 2 triệu đô/năm và được đánh giá là khá thành công. Để tìm hiểu về hành trình đi từ con số 0 đến ngày hôm nay, chúng tôi có buổi gặp gỡ và trò chuyện cùng Hà Phương Anh (SN 1990, Hải Dương) - đồng sáng lập dự án.
Cô tốt nghiệp ngành Quan hệ Quốc tế của Học viện Ngoại giao.
Muốn khởi nghiệp thành công - hãy tìm ra rắc rối của nhiều người và giải quyết bài toán đó
Trước đây, Phương Anh từng hợp tác xây dựng dự án siêu web - một nền tảng cho phép người dùng tự tạo ra các website. Lúc ấy, nhóm làm sản phẩm nhìn thấy nhu cầu của rất nhiều người là họ muốn tạo lập và sở hữu 1 website để tiện cho việc bán hàng, marketing qua mạng. Tuy nhiên, không phải ai cũng có đủ kiến thức, kinh nghiệm về việc này. Nền tảng siêu web cho phép họ thiết kế 1 trang web như mong đợi mà chỉ cần tốn rất ít thời gian, tiết kiệm chi phí.
Lúc rảnh, Phương Anh thích đi du lịch. Ảnh: NVCC.
Sau 1,5 năm phát triển, dự án này đã có tới hơn 90.000 khách hàng - 1 con số đáng nể đối với dự án startup có tuổi đời còn khá trẻ. Tuy nhiên, lúc đó Phương Anh cùng các cộng sự lại không cảm thấy hài lòng với dự án mình đang làm. Lý do là họ tiếp tục nhìn ra nhiều bất cập khác. Chẳng hạn, khi đã có 1 website đẹp đẽ, nhiều người vẫn không biết làm cách nào để marketing online hiệu quả. Từ đó, chuyện bán hàng vẫn tiếp tục ì ạch, không có kết quả lạc quan.
“Vì thế mình phát triển thêm mảng outsource (dịch vụ làm thuê) ra bên ngoài. Mảng này đem về nguồn thu khá ổn tuy nhiên tụi mình không thấy hào hứng với nó”.
Cô bạn có cuộc sống đầy màu sắc, thú vị. Ảnh: NVCC.
Theo Phương Anh, về lâu dài nếu cứ theo đuổi mảng outsource thì đồng nghĩa với việc cả nhóm sẽ không còn thời gian để tìm kiếm giải pháp tối ưu, có thể áp dụng chung, giúp được nhiều người cùng giải quyết bài toán hóc búa liên quan đến marketing online. Vì thế, Phương Anh cùng những người bạn đã quyết định bán lại nền tảng siêu web và dừng việc outsource để bắt tay vào làm 1 dự án mới.
“Bí kíp” khởi nghiệp đầu tiên mà Phương Anh muốn đề cập chính là mục đích cuối cùng của dự án. “Câu hỏi đầu tiên cần quan tâm là bạn khởi nghiệp để làm gì? Một dự án không giúp giải quyết bài toán gì, chắc chắn nó sẽ có vòng đời rất ngắn. Trong khi đó, nếu tìm ra rắc rối, nhất là những vấn đề lớn, của chung nhiều người, đồng nghĩa với việc bạn có nhiều khách hàng và cơ hội thành công cũng cao hơn”.
Phải nhanh, nhanh và nhanh hơn nữa trước khi thị trường bị bão hòa
Bắt tay vào làm dự án sau khi từng gặp thất bại và đóng cửa các mảng khác, Phương Anh cùng những người bạn vấp phải vô số khó khăn. Mọi thứ lúc đó có thể nói là “đập đi xây lại” nhưng thay vì xuất phát từ vạch số 0, lần này, họ đã có nhiều kinh nghiệm hơn và quan trọng nhất, tất cả đã nhìn thấy đúng vấn đề mình cần giải quyết.
Phương Anh chia sẻ, khi làm sản phẩm cần đẩy nhanh tiến độ trước khi thị trường bị bão hòa.
“Lúc đầu cả team có khoảng 20 người nhưng khi bắt tay vào làm dự án mới này thì con số cứ rụng dần. Có thời điểm, đi ăn trưa với nhau, bọn mình chỉ còn lại 3 founder“.
Công việc ngổn ngang, làm ngày làm đêm cũng không hết là 1 chuyện, dự án lúc đó còn chưa có doanh thu, phải bù ra chi phí hoạt động khá lớn hàng tháng. “Bọn mình đi gọi vốn khắp nơi nhưng khi dự án chưa ổn thì cũng bị từ chối khá nhiều”, Phương Anh kể lại.
Thành công thường không bỗng dưng mà đến. Dù đã học được nhiều bài học quý giá ở những vấp ngã trước, có tới 3 người cùng chung chí hướng và cống hiến sức lực, thời gian, ở bên cạnh và động viên nhau nhưng có đôi lúc, Phương Anh cũng không tránh nổi cảm giác hoang mang.
“Dù biết là tiềm năng dự án này rất tốt nhưng có đôi lúc mình cũng bị stress vì công việc quá nhiều”, Phương Anh nói.
Thị trường công nghệ phát triển liên tục và vì thế, nó rất dễ bị bão hòa. Một ý tưởng bạn nghĩ ra, rất có thể ngay sau đó, ở nơi nào đó trên thế giới, cũng có người đã nghĩ đến và đang bắt đầu làm.
“Vì thế, phải cho ra sản phẩm càng nhanh càng tốt. Bọn mình làm việc cật lực với áp lực khủng khiếp và cuối cùng, chỉ sau 1 tháng, app đầu tiên của chúng mình đã ra mắt. 4 tháng sau, nó đã đánh bật các đối thủ ở Mỹ, Canada để dẫn đầu trên Shopify App Store và nhận được phản hồi tích cực từ khách hàng“.
Cột mốc 4 tháng cũng ghi nhận bước thành công đầu tiên khi team startup nhận được khoản đầu tư từ ông Hajime Hotta - nhà đầu tư thiên thần nổi tiếng, người đã từng rót vốn vào dự án Lozi được nhiều người biết tới của startup Việt.
Vẻ cá tính của nữ Co-Founder. Ảnh: NVCC.
Sau 3,5 năm hoạt động, hiện tại, công ty đã được các nhà đầu tư hàng đầu thế giới định giá 30 triệu đô. Dự án hướng tới khách hàng chủ yếu ở Mỹ và đang chuẩn bị mở chi nhánh tại đây để “tấn công” tới các tập đoàn, doanh nghiệp lớn. Mục tiêu tiếp theo của Phương Anh và đồng đội sẽ là đưa công ty lên sàn chứng khoán quốc tế và chứng minh rằng, startup Việt đang có nhiều cơ hội vươn tầm ra thế giới thay vì chỉ là đi học hỏi kiến thức, kinh nghiệm từ nước ngoài để giải quyết các bài toán khó phát sinh trong nước.
Trong công việc, Phương Anh là người rất nghiêm túc.
Ngoài ra, cô là người có cá tính lạc quan, vui vẻ.
“Nhiều bạn startup cũng nói đến việc gọi vốn giống như nó là điều rất dễ dàng. Kinh nghiệm thực tế của mình cho thấy, các nhà đầu tư sẽ quan tâm đến bạn hơn nếu như dự án đó bắt đầu chứng minh được tiềm năng phát triển, nhận được phản hồi tốt của khách hàng. Muốn làm được điều này thì các startup cũng cần 1 chút vốn liếng bên cạnh kinh nghiệm khởi nghiệp và kiến thức chuyên môn.
Khi có nhà đầu tư, startup sẽ được hỗ trợ rất nhiều vì ngoài vấn đề rót vốn, họ cũng sẽ theo sát và có những cố vấn tích cực. Trong giai đoạn đầu, ông Hajime Hotta đã giúp đỡ bọn mình rất nhiều“.
Tìm kiếm những người đồng đội đấu chung 1 trận chiến cam go
Hiện tại công ty Phương Anh đồng sáng lập chỉ có khoảng 50 nhân sự - một con số khiêm tốn nếu so với doanh thu hơn 2 triệu USD/năm.
“Bọn mình không muốn tuyển người ồ ạt mà thật sự đang tìm kiếm những người đồng đội, sẵn sàng đương đầu với thử thách để đi trên cùng 1 con thuyền chiến đấu”.
Phương Anh tâm sự, trước khi quyết định startup, cô từng làm thuê cho một số công ty và nhận thấy môi trường doanh nghiệp ở đó không phù hợp với định hướng riêng của mình. “Mỗi ngày chúng ta mất tới 8 tiếng đi làm và nếu chỉ làm công việc mình không thích thì coi như đã lãng phí mất 2/3 cuộc đời“.
Suy nghĩ về điều này, Phương Anh dần nhận ra, mục tiêu kiếm tiền không còn là vấn đề đặt lên hàng đầu đối với những người thật sự muốn làm việc. Đó cũng là 1 phần lý do cô muốn đi theo con đường startup. Thứ nhất, nó vừa có khả năng giải quyết rắc rối cho nhiều khách hàng, đối tác, thứ 2, nó tạo ra môi tường làm việc tốt hơn cho nhân viên, khắc phục những rắc rối mà cô đã nhìn thấy trong quá trình đi làm thuê.
“Mình luôn muốn tạo ra môi trường tốt cho mọi người cùng làm việc chứ không phải trở thành sếp để bắt ai đó phải nghe theo. Trong công ty, vai trò của mình là kết nối các ý tưởng hướng về mục tiêu chung. Quá trình thực hiện thì mỗi người có 1 ý tưởng và họ có cơ hội, điều kiện để thực hiện nó.
Mọi người hỗ trợ, thúc đẩy nhau cùng làm việc. Chúng mình là những người đồng đội vì thế chỉ khi nào, mỗi cá nhân đều là 1 thủy thủ xuất sắc thì con thuyền mới được chèo lái tốt để cán đích và chinh phục thử thách”.
Phương Anh tâm sự, công ty chỉ có 50 người nhưng họ thực sự là những công sự tuyệt vời. Tất cả đều xác định, con đường mình đi có thể sẽ chông gai nhưng hạnh phúc lớn nhất là họ cùng làm việc, cống hiến và ghi nhận giá trị của nhau. Không biết có thể bên nhau đến khi nào nhưng ít nhất, quãng thời gian cùng chung chí hướng, tất cả đều nỗ lực, sống và làm việc hết mình.
“Bạn không thể sống đời bình thường nếu muốn hướng tới hạnh phúc khác biệt”
Đây chính là phương châm của Phương Anh khi cô quyết định từ bỏ con đường làm thuê để dấn thân vào lĩnh vực khởi nghiệp. “Con đường đi khác mọi người thường sẽ khó khăn, mạo hiểm hơn nhưng nó cũng đem lại nhiều trải nghiệm thú vị, hấp dẫn hơn. Khi làm startup, không khi nào chúng mình ngừng cập nhật kiến thức, kinh nghiệm và điều đó giúp mình liên tục duy trì nỗ lực phát triển bản thân”.
Phương Anh năm nay 28 tuổi và theo quan niệm của nhiều người, con gái tuổi này phải ổn định chuyện gia đình. “Nhưng mình thì vẫn còn đang khá lông bông“, Phương Anh cười. Cô nói bố mẹ mình cũng từng tạo nhiều áp lực nhưng sự thật là quan điểm về hạnh phúc của mỗi người 1 khác. Nếu thế hệ trước xem việc phụ nữ sống dựa vào chồng, yên bề gia thất, con cháu đủ đầy là hạnh phúc thì giờ đây, quan niệm ấy đã dần thay đổi.
“Mình nghĩ hạnh phúc không nhất thiết phải làm theo số đông, sống theo tiêu chuẩn của mọi người. Nói chung mỗi người là 1 sự độc lập, khác biệt và muốn hiểu, yêu thương nhau thì phải tôn trọng sự khác biệt ấy”.
Cố gắng chăm lo cho công việc, Phương Anh cũng dần chứng minh được lựa chọn của mình là đúng đắn. Lâu dần, bố mẹ cô cũng hiểu và ủng hộ Phương Anh.
“Mình nghĩ phụ nữ nên mạnh dạn hơn với vấn đề khởi nghiệp. Mình rất mong sau này có cơ hội mở các chương trình truyền cảm hứng cho các bạn nữ dấn thân vào con đường startup. Có 1 sự nghiệp và quan trọng là mở rộng hơn hiểu biết, hoàn thiện mình chính là chìa khóa quan trọng xây đắp cuộc sống hạnh phúc.
Nếu phải sống an phận, chạy theo tiêu chuẩn của số đông thì mình nghĩ đó cũng là 1 lựa chọn nhưng chị em đã bỏ lỡ 1 cuộc sống đầy màu sắc, thú vị mà mình biết là rất nhiều người muốn trải nghiệm nhưng lại chưa đủ động lực để khám phá”.
