Tối hôm thứ tư, thông tin từ Tổ chức y tế Thế giới (WHO) cho biết, tại khu vực Panzi, tỉnh Kwango, Cộng hòa Dân chủ Congo đã ghi nhận 406 trường hợp mắc một bệnh chưa rõ nguyên nhân, trong đó có 31 trường hợp tử vong.
Các triệu chứng của bệnh bao gồm sốt, đau đầu, ho, sổ mũi và đau cơ. Các trường hợp mắc chủ yếu là trẻ em (53% số mắc và 54,8% số tử vong là dưới 5 tuổi) và tất cả các trường hợp nặng đều bị suy dinh dưỡng nghiêm trọng.
Kết quả xét nghiệm ban đầu từ cuộc điều tra dịch bệnh bí ẩn ở Congo cho thấy nhiều mẫu thử dương tính với sốt rét. Tuy nhiên, người đứng đầu Tổ chức Y tế Thế giới, Tedros Adhanom Ghebreyesus cho biết khả năng có nhiều hơn một loại bệnh liên quan đến đợt bùng phát lần này.
Trong số 12 mẫu bệnh phẩm, 9 mẫu có kết quả dương tính với bệnh sốt rét nhưng các mẫu này không có chất lượng tốt, vì vậy nhà chức trách đang tiếp tục nghiên cứu để tìm hiểu xem đây có phải là một dịch bệnh hay không. Các mẫu bệnh phẩm khác cũng sẽ được thu thập và xét nghiệm để xác định nguyên nhân chính xác.
Từ ngày 30/11, WHO đã cử đội chuyên gia đến hỗ trợ tỉnh Kwango, sau nhiều ngày di chuyển khó khăn do mùa mưa và hạn chế viễn thông. Khu vực này cũng có tỷ lệ suy dinh dưỡng cao và độ bao phủ tiêm chủng thấp, khiến trẻ em dễ mắc nhiều bệnh như sốt rét, viêm phổi, sởi. Hầu hết các trường hợp mắc và tử vong là trẻ em dưới 14 tuổi.
THÁCH THỨC LỚN VÌ THIẾU ĐIỀU KIỆN Y TẾ
Về dịch bệnh 'bí ẩn' tại Congo, khu vực đang xảy ra dịch là khu vực nông thôn, thuộc tỉnh vùng sâu cách xa thủ đô Kinshasa (48 tiếng di chuyển đường bộ). Khu vực này vừa xảy ra tình trạng thiếu lương thực trong những tháng gần đây; điều kiện y tế thiếu thốn, tỷ lệ tiêm chủng thấp, khả năng tiếp cận chẩn đoán, quản lý ca bệnh rất hạn chế.
Đặc biêt, quốc gia này có thể gặp khó khăn trong việc phát hiện nguyên nhân do các vấn đề về cơ sở hạ tầng xét nghiệm chẩn đoán, cũng như khó khăn trong việc thu thập mẫu, vận chuyển mẫu đến phòng xét nghiệm và xét nghiệm.
Hiện tại cũng đang là mùa mưa lớn nên tiếp cận dịch vụ y tế rất khó khăn (ảnh hưởng đến việc xác định nguyên nhân gây bệnh). Sốt rét là bệnh phổ biến ở khu vực này và đang được nhận định có thể liên quan đến các trường hợp mắc bệnh; tuy nhiên các biện pháp kiểm soát sốt rét cũng rất hạn chế.
WHO đánh giá mức độ nguy cơ đối với các cộng đồng bị ảnh hưởng tại khu vực xảy ra dịch là cao trên cơ sở các thông tin về hạn chế trong cung cấp, tiếp cận dịch vụ y tế; tỷ lệ tiêm chủng thấp; điều kiện đời sống, lương thực, giao thông tại địa bàn rất khó khăn.
Đồng thời, ghi nhận thông tin ban đầu về chùm ca bệnh trong các cụm gia đình, cho thấy khả năng lây lan trong các hộ gia đình.
Tuy nhiên, ở cấp quốc gia của Congo, nguy cơ được coi là trung bình do đợt bùng phát hiện tại có tính chất cục bộ trong khu vực Panzi, tỉnh Kwango, mặc dù vẫn có khả năng lây lan sang các khu vực lân cận
VIỆT NAM THEO DÕI CHẶT DỊCH BỆNH ‘BÍ ẨN’
Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế sẽ tiếp tục theo dõi, bám sát diễn biến tình hình dịch bệnh, chủ động thực hiện giám sát dựa vào sự kiện với thông tin về dịch bệnh tại Congo và WHO phối hợp đầu mối IHR các quốc gia cập nhật, chia sẻ thông tin về dịch bệnh.
Trường hợp có các diễn biến mới, Cục Y tế dự phòng sẽ phối hợp WHO, USCDC và các đơn vị liên quan đánh giá nguy cơ để đề xuất các đáp ứng phù hợp, bao gồm việc tăng cường côn g tác kiểm dịch y tế.
Với cấp độ khu vực và toàn cầu, WHO đánh giá mức độ nguy cơ thấp; chỉ lưu ý việc giám sát tại biên giới với quốc gia láng giềng gần khu vực xảy ra dịch là Angola.
Một số quốc gia cũng nhận định nguy cơ bệnh xâm nhập từ Congo là thấp, do lượng khách đi đến từ khu vực này đến rất ít và không có chuyến bay trực tiếp từ Congo.
WHO nhấn mạnh rằng căn bệnh mới xuất hiện trong bối cảnh quốc gia này đang chịu áp lực từ nhiều dịch bệnh khác, đặc biệt là mpox (bệnh đậu mùa khỉ), với hơn 47.000 ca nghi ngờ nhiễm và hơn 1.000 ca tử vong.
