Hơn 1,5 triệu người đã nộp đơn tham dự kỳ thi công chức tại Trung Quốc năm nay. Kỳ thi hàng năm là bước đầu tiên để các ứng viên có được một vị trí làm việc trong cơ quan nhà nước, còn được mô tả là cuộc chiến “bát cơm sắt” hay “bát cơm vàng” ở quốc gia gần 1,4 tỷ dân.
Tại Trung Quốc, việc làm trong cơ quan nhà nước thường đem tới sự ổn định lâu dài. Công chức nước này có chế độ chăm sóc sức khỏe và hưởng lương hưu tốt hơn những người khác. Một số thậm chí còn được cung cấp nơi ăn, chỗ ở miễn phí. Điều kiện để thi tuyển công chức là công dân Trung Quốc tuổi từ 18 đến 35 và có bằng đại học.
Kỳ thi có hai phần: một bài kiểm tra năng lực với 135 câu hỏi trắc nghiệm về toán học, các vấn đề thế giới, ngôn ngữ, và logic kéo dài trong hai giờ; và một bài viết luận trong 3 tiếng.
Nếu vượt qua kỳ thi này, các ứng viên sẽ bắt đầu tham gia vòng kiểm tra chuyên sâu và phỏng vấn ở các phòng ban cụ thể.
Rất đông ứng viên chờ được dự thi tuyển công chức được tổ chức tại một ngôi trường ở thành phố Nam Xương, tỉnh Giang Tây ngày 24/4/2011. Ảnh: Getty
Tỷ lệ chọi cực cao
Năm nay, trong tổng số 1,5 triệu đơn ứng tuyển, chỉ 1,38 triệu người có đủ điều kiện tham dự kỳ thi tuyển công chức vào ngày 10/12. Tuy nhiên với 28.533 vị trí công việc trên toàn quốc, cơ hội trúng tuyển là rất thấp khi tỷ lệ chọi là 1:48.
Trường hợp đặc biệt, có tới 2.666 người ứng tuyển cho một vị trí tại Phòng Thông tin thuộc Vụ hợp tác quốc tế của Hiệp hội Kế hoạch hóa gia đình Trung Quốc. Đây được coi là vị trí cạnh tranh nhất trong kỳ thi năm nay, theo dữ liệu của một “lò” ôn thi ở Bắc King. Tuy nhiên, con số này vẫn chưa là gì so với vị trí nhân viên lễ tân tại Ủy ban Trung ương Liên đoàn Dân chủ Trung Quốc, với gần 10.0000 ứng viên nộp đơn vào năm ngoái.
Tính ổn định trong công việc ở các cơ quan nhà nước ở Trung Quốc khiến rất nhiều người có bằng thạc sĩ và tiến sĩ chấp nhận đăng ký dự thi, dù mức lương thấp. Vào năm 2015, công chức được xếp hạng thấp nhất sẽ có mức lương cơ bản mới là 212 USD/tháng, thậm chí là “không cao” nếu so với thu nhập của một lao động ở nông thôn, theo truyền thông Trung Quốc.
Ứng viên dự thi công chức ở Đại học Khoa học và Công nghệ Huazhong tại thành phố Vũ Hán, tỉnh Hồ Bắc vào ngày 24/4/2011. Ảnh: Getty
Thi công chức có từ khi nào
Kỳ thi tuyển công chức ở Trung Quốc đã có từ lâu chứ không phải mới hình thành trong xã hội hiện đại. Trong hơn 1.200 năm, nước này đã tiến hành nhiều kỳ thi tuyển vị trí ở mọi cấp hành chính. Mục đích của các kỳ thi là khuyến khích tuyển dụng dựa trên năng lực, thay vì quan hệ.
Dưới thời các triều đại phong kiến Trung Quốc, hàng triệu đàn ông từng tham dự các kỳ thi như thi hương, thị hội, thi đình để được làm quan. Các kỳ thi chỉ được bãi bỏ vào năm 1905, trước khi được sửa đổi và tái áp dụng sau nhiều thập kỷ.
Ngoài Trung Quốc, còn nước nào thi công chức
Trung Quốc không phải là quốc gia châu Á duy nhất tổ chức thi tuyển công chức nhà nước. Hai năm một lần, Philippines tổ chức thi tuyển nhân viên làm việc trong các cơ quan công quyền, dành cho bất cứ ai trên 18 tuổi và mọi trình độ học vấn.
Hàn Quốc cũng tổ chức các kỳ thi tương tự để người dân có thể làm việc trong các cơ quan chính phủ như Sở Cảnh sát hay Sở cứu hỏa. Theo Korea Times, việc một người có được công việc trong chính phủ “được coi là niềm vinh dự cho cả dòng họ”. Năm nay, hơn 600.000 người Hàn Quốc đang chuẩn bị cho kỳ thi công chức, thậm chí có hẳn một ngôi làng để ứng viên tập trung tới ôn bài.
