Các nhà khoa học vô cùng sửng sốt khi một loài cá quý hiếm được cho là đã tuyệt chủng ở vùng biển Campuchia mới đây được một ngư dân đánh bắt gần đập thủy điện Sesan II ở tỉnh Stung Treng.
Thach Panara, người đứng đầu Phòng thí nghiệm, Viện Nghiên cứu và Phát triển Thủy sản Nội địa thuộc Cơ quan Quản lý Thủy sản, cho hay đã hơn hai thập kỷ qua, không có con cá chép hồi khổng lồ Mekong (Aaptosyax grypus) nào được tìm thấy trên các tuyến đường thủy của Thái Lan. Chính quyền cho rằng loài cá này đã tuyệt chủng. Việc một ngư dân bắt được một con cá chép hồi khổng lồ đã gây bất ngờ.
Panara cho biết con cá chép khổng lồ nặng 6 kg nhưng không may đã chết. Tuy nhiên, thân thịt vẫn là một nguồn tài nguyên có giá trị cho nghiên cứu. Các nhà khoa học sẽ kiểm tra kỹ lưỡng nó để tìm manh mối về lối sống của loài quý hiếm này.
“Chúng tôi rất tiếc vì nó đã chết, nhưng nó vẫn quan trọng đối với chúng tôi với tư cách là các nhà khoa học. Điều này có thể cho thấy rằng chúng vẫn còn ở vùng nước ngọt của Campuchia", ông Panara nói.
Các mẫu vật lấy từ con cá hiện đang được kiểm tra tại phòng thí nghiệm của ông để xác định xem mẫu vật đó là cá chép khổng lồ thuần chủng hay cá biến đổi gen.
Theo Chea Seila, giám đốc chương trình Kỳ quan sông Mekong, loài cá chép khổng lồ hiếu động, bắt cá con làm thức ăn và sống ở các vực sâu của sông Mekong ở đông bắc Campuchia giáp với Lào và miền trung Thái Lan. Bởi vì loài cá này hoạt động bơi lội để kiếm mồi, nó dễ dàng bị mắc vào lưới đánh cá, và trong thập kỷ qua, số lượng của chúng được ước tính đã giảm hơn 90%.
Bà Seila nói thêm, hiện nay số lượng cá chép hồi khổng lồ ở Lào và Thái Lan được dự đoán sẽ tuyệt chủng do đánh bắt quá mức và sự phát triển của các con đập dọc theo sông Mekong gây mất môi trường sống của chúng.
“Theo nghiên cứu gần đây nhất - được thực hiện vào năm 2017-2018 - đã xác định rằng cá chép hồi khổng lồ có khả năng đã tuyệt chủng ở Campuchia và chỉ được tìm thấy với số lượng ít nhất ở Thái Lan và Lào", bà nói.
Tuy nhiên, vụ đánh bắt gần đây đã làm dấy lên hy vọng mới cho các nhà nghiên cứu và các nhà bảo tồn.
Mặc dù vị trí chính xác của quần thể cá chép hồi ở Campuchia vẫn chưa được xác định, nhưng vụ đánh bắt mới đây đã chứng minh loài cá này vẫn còn tồn tại và cần có sự hợp tác nhiều hơn nữa để phát hiện loài cá quý hiếm này.
Cá chép hồi khổng lồ có thể phát triển chiều dài tới 130 cm và nặng tới 30 kg. Nó có vảy nhỏ và miệng lớn, tương tự như của rùa, với hàm dưới rõ rệt. Không giống như nhiều người anh em họ nước ngọt sâu của nó, loài cá chép này không có ria mép.
