Người Awa từ lâu đã ở trong lãnh thổ nguy hiểm do tình trạng khai thác gỗ bất hợp pháp, có thể xóa sổ họ hoàn toàn.
Từ năm 1800, người Awa bắt đầu áp dụng lối sống du mục sau khi những người định cư châu Âu bắt đầu tấn công khu vực, và từ đó họ đã có thể bảo tồn phần lớn nền văn hóa của mình.
Tuy nhiên, với việc rừng Amazon đang phải hứng chịu làn sóng phát triển, các cư dân bộ tộc hiện đang chiến đấu để bảo vệ truyền thống săn bắn hái lượm và cuộc sống của họ. Điều này trái ngược với các bộ lạc khác có các thành viên sống sót nhờ sự hỗ trợ của chính phủ.
Chỉ còn lại 80 thành viên, câu hỏi đặt ra là Awa có thể tồn tại được bao lâu nữa?
Lịch sử Awa
Trước khi thực dân Bồ Đào Nha xuất hiện hơn 500 năm trước, người Awa sống ở bang Para, phía bắc Brazil, nơi họ định cư trong những ngôi làng nhỏ và canh tác hoa màu.
Tuy nhiên, sự xuất hiện của thực dân đã dẫn đến các cuộc nổi dậy, bộ tộc phải di cư về phía đông đến Maranhao. Ở đó, họ bắt gặp một bộ tộc lớn hơn, Guajajara và bị tách khỏi lãnh thổ.
Cuối cùng, người Awa, đang vật lộn để tìm nơi định cư, đã áp dụng lối sống du mục mà họ giữ cho đến ngày nay.
Một số thành viên đã chọn cư trú trong khu bảo tồn Alto Turiaçu nhưng có những người khác lại thích tiếp tục di chuyển, tạo ra sự gián đoạn kết nối giữa họ và phần còn lại của nền văn minh.
Ngôn ngữ chính thức của người Awa là Guaja, một ngôn ngữ Tupi-Guarani.
Họ đã tiếp tục bày tỏ lòng tôn kính đối với quê hương và lịch sử ban đầu bằng cách sử dụng cung tên.
Trong khi những người Awa định cư cũng đã trở thành những tay thiện xạ điêu luyện bằng cách lấy súng ngắn từ những kẻ săn trộm, họ duy trì một cây cung và bộ mũi tên được chế tạo chuyên nghiệp trong trường hợp hết đạn.
Tuy nhiên, đối với những người không giao tiếp bên ngoài, họ tồn tại bằng cách đi săn bằng những chiếc cung dài 2 mét.
Các ông chồng được vợ khuyến khích vào rừng săn thịt thú rừng nhưng không phải cái gì cũng bắt được.
Họ cũng có cách tiếp cận tôn trọng Mẹ Thiên nhiên, từ chối ăn thịt cá linh thiêng, một sinh vật tượng trưng cho sự sống sót trong các vùng lãnh thổ nguy hiểm và sự khôn ngoan của nước, cũng như đại bàng harpy.
Awa cũng không ăn dơi vì có thể gây đau đầu, cũng như chim ruồi vì chúng quá nhỏ.
Các loài động vật khác chỉ bị săn bắt vào những thời điểm cụ thể trong năm, để bảo tồn cả tương lai của Awa cũng như của khu rừng.
Người Awa có mối liên hệ chặt chẽ với thiên nhiên. Ví dụ, nếu người dân bộ lạc tìm thấy một con vật con trong khi đi săn, họ sẽ mang nó về nuôi như thể nó là con, thậm chí đôi khi còn cho nó bú sữa mẹ.
Được coi là những người nuôi thú cưng "phi thường", hầu hết các gia đình đều có nhiều động vật hơn người, chăm sóc những sinh vật như gấu trúc giống gấu trúc đến lợn rừng, kền kền chúa và khỉ.
Khỉ con được tôn kính đến mức mặc dù chúng được coi là nguồn thực phẩm quan trọng, nhưng một khi khỉ con đã hòa nhập vào gia đình Awa và được bú sữa mẹ, nó sẽ không bao giờ bị giết thịt.
Ngay cả khi con khỉ quay trở lại khu rừng, Awa sẽ mãi mãi công nhận nó là hanima - một phần của gia đình.
Những mối đe dọa
Người Awa không xa lạ gì với những hành động tàn bạo lạnh giá đe dọa sự tồn tại của họ.
Đầu tiên là dịch bệnh đậu mùa bùng phát sau khi người Awa làm nô lệ cho t thực dân Bồ Đào Nha.
Họ sống sót sau đó, nhưng sau đó phải đối mặt với cuộc đảo chính ở Brazil năm 1964, liên quan đến cuộc diệt chủng, tra tấn, hãm hiếp và bắt giữ một số bộ lạc bản địa ở Amazon mà các thành viên của họ chống lại việc hòa nhập vào xã hội "Brazil hiện đại".
Và mối đe dọa gần đây nhất làm suy yếu quyền của các nhóm bản địa là ngành khai thác gỗ.
Khai thác gỗ ngoài làm hao hụt lượng cây cối từ rừng nhiệt đới, nó cũng đã cướp đi nhiều sinh mạng.
Thẩm phán người Brazil Carlos do Vale Madeira thậm chí đã mô tả cuộc khủng hoảng là "một cuộc diệt chủng thực sự" sau khi những kẻ khai thác gỗ xây dựng các khu định cư bất hợp pháp và điều hành các trại chăn nuôi gia súc. Các tay súng được thuê, hay còn gọi là súng lục, cũng đã săn lùng Awa.
Bất chấp các sáng kiến như chiến dịch Sinh tồn và Tổ chức Người da đỏ Quốc gia (FUNAI) đang hoạt động để hỗ trợ Awa, các mối đe dọa liên tục về khai thác gỗ trái phép, bệnh sốt rét và xung đột bộ lạc với bộ tộc Ka’apor đã khiến bộ lạc này rơi vào tình thế bấp bênh.
Vào năm 2011, những kẻ khai thác gỗ bất hợp pháp đã sát hại một cách vô nghĩa một bé gái 8 tuổi Awa bằng cách thiêu sống sau khi cô bé bị phát hiện đi lang thang khỏi làng của mình. Vụ việc diễn ra trong khu vực được bảo vệ của bang Maranhão.
Theo báo cáo của Hội đồng Truyền giáo Bản địa, từ năm 2003 đến năm 2010, khoảng 450 người bản địa đã bị giết hại. Do đó, bộ tộc dễ bị tổn thương nhất thế giới tiếp tục đối mặt với hoàn cảnh đáng thương.
Vì 35% diện tích đất được bảo vệ hợp pháp của Awa đã bị phá hủy, nên nơi sinh sống của họ đã trở thành khu vực của người bản địa biến mất nhanh nhất ở vùng Amazon của Brazil.
Với hy vọng cứu các khu rừng, Awa đang tiếp tục chiến đấu để sinh tồn.
