Justin Payne, 29 tuổi, là một công nhân ở Toronto, Canada. Ngày bình thường của Payne bắt đầu bằng việc thức dậy vào sáng sớm và đến công trường ở khu ngoại ô thành phố nơi anh sống để làm công việc trộn bê tông. Nhưng bên cạnh đó, bất kể lúc nào còn thức, Payne lại lang thang trên mạng, đóng giả làm một cậu bé hay một cô nhóc để thực hiện công việc đặc biệt là săn tìm và giăng bẫy những kẻ ấu dâm, theo Vice.
Mỗi khi có thời gian rảnh, Payne lại đăng nhập vào ba trang mạng hẹn hò khác nhau và vờ làm một đứa trẻ từ 9 đến 13 tuổi. Payne cho hay, nhiều lúc, anh nhận được hàng chục tin nhắn chỉ trong vài phút, đa phần từ những người đàn ông trưởng thành, có người đã ngoài 60.
“Cháu mới 9 tuổi và sẽ bước sang tuổi thứ 10 trong vài ngày nữa, chú thấy vậy có ổn không?” là câu mà Payne hay hỏi những người đàn ông tiếp cận mình qua mạng. Trong hầu hết các trường hợp, đối phương đều nói họ “không có vấn đề gì”. Phía bên kia sẽ nhanh chóng hỏi Payne về việc anh đã quan hệ tình dục bao giờ chưa hay yêu cầu anh gửi cho họ ảnh khỏa thân.
Justin Payne ngoài là một công nhân trộn bê tông bình thường còn là một người hùng thầm lặng chuyên săn lùng và lật mặt những kẻ ấu dâm. Ảnh: Vice.
Payne không bao giờ đồng ý. Anh chỉ gửi một tấm ảnh chụp con của người bạn cách đây nhiều năm và tất nhiên là mặc đầy đủ quần áo. Nhưng những kẻ theo đuổi không từ bỏ dễ dàng.
“Họ sẽ bắt đầu trước bằng cách gửi cho tôi ảnh họ cởi trần rồi sau đấy là ảnh chụp dương vật”, Payne kể và trưng ra một tấm hình anh lưu trong điện thoại để chứng minh.
Công việc khó khăn
Trên chiếc xe Kia Spectra, Payne cất giữ nhiều trang thiết bị phục vụ cho công việc săn lùng của mình. Chúng gồm một cuộn dây điện, một chiếc kính gắn camera ẩn và một máy tính xách tay chứa phần mềm giúp gửi tin nhắn thoại bằng giọng trẻ em.
Điện thoại và máy quay phim là hai đồ nghề rất quan trọng của Payne. Ảnh: Vice.
Khoảng một tuần một lần, Payne tới gặp những người dụ dỗ anh trên mạng để lôi họ ra ánh sáng. “Tôi sẽ tìm đến những ai từng làm điều đó trước đây hoặc có mong muốn làm điều đó”, Payne nói.
Payne thường chọn một địa điểm ở nơi công cộng nhưng vắng vẻ để gặp mặt, ví dụ như bãi đỗ xe tại trung tâm thương mại sau giờ đóng cửa. Mang theo bằng chứng là những bản in của các cuộc nói chuyện qua mạng giữa anh và đối tượng cùng một máy quay phim, Payne khiến họ phải tâm phục khẩu phục. Payne ghi hình toàn bộ quá trình sau đó đăng lên Facebook hoặc Youtube để hàng nghìn người theo dõi anh xem.
Ngồi trong bãi đỗ xe của một trung tâm thương mại tại quận North York, Toronto, Payne chỉ về tòa chung cư ở bên kia đường và cho biết đấy là nơi một kẻ ấu dâm từng bị anh phát hiện sinh sống. Người đàn ông này tên là Christopher, 51 tuổi. Ông ta có một thời gian nói chuyện qua mạng với Payne, từng đề nghị quan hệ tình dục qua đường miệng với anh và gửi cho anh nhiều bức hình chụp dương vật. Ông ta còn thú nhận đã quan hệ tình dục với một bé trai 14 tuổi.
Khi Payne đến gặp Christopher, người đàn ông này liên tục nói lời xin lỗi và hứa không bao giờ làm như thế nữa. “Lời xin lỗi của ông chẳng giải quyết được vấn đề gì. Những đứa trẻ vẫn gặp ác mộng hàng đêm, phải điều trị tâm lý ngày này qua ngày khác, tất cả các mối quan hệ xã hội đều bị hủy hoại”, Payne hét lớn. Cuối cùng, người đàn ông gần như bật khóc và van xin Payne “rủ lòng thương”. Tất cả đều được máy quay ghi lại.
Thông thường, Payne sẽ báo cáo những gì anh phát hiện cho cảnh sát nhưng như thế vẫn chưa đủ để cơ quan chức năng mở một cuộc điều tra, Payne cho hay, khuôn mặt tỏ vẻ thất vọng.
Nguy cơ tiềm ẩn
Theo thám tử Kim Gross từ đơn vị điều tra tội phạm lạm dụng trẻ em thuộc sở cảnh sát Toronto, hành động tự phát của những người không qua đào tạo chuyên môn như Payne tiềm ẩn nguy cơ phá hỏng cả quá trình thu thập chứng cứ để đưa những kẻ ấu dâm ra trước tòa.
“Anh ấy sẽ khiến những kẻ bị tình nghi cảnh giác”, Vice dẫn lời bà Gross nói và thêm rằng cảnh sát rất có thể sẽ không bao giờ bắt được tội phạm chỉ vì hành động của Payne.
Gross cho biết, khi đơn vị gồm 17 sĩ quan của bà thực hiện một chuyên án ngầm, họ phải lên kế hoạch tỉ mỉ và tuân thủ những quy trình pháp lý nghiêm ngặt. Chẳng hạn, nếu một cảnh sát tham gia bẫy một đối tượng bằng cách thúc đẩy người này thực hiện hành vi tội ác mà họ không định thực hiện, điều đó sẽ bị coi là hành động vi phạm quyền công dân.
Vì thế, dù ngưỡng mộ hành động của Payne nhưng bà Gross khuyến cáo mọi người không nên làm theo. Ngay cả nếu Payne giúp cảnh sát bắt giữ được nghi phạm thì một luật sư giỏi vẫn hoàn toàn có thể tống anh vào tù.
Dù tiềm ẩn nhiều nguy hiểm nhưng Payne chưa có ý định ngừng công việc mình đang làm lại. Ảnh: Vice.
Việc Payne công bố danh tính của người khác có khả năng bị coi là hành vi xâm phạm quyền riêng tư và anh có nguy cơ phải đối mặt với một vụ kiện. Payne cũng sẽ rơi vào rắc rối nếu anh vô tình nói chuyện với một cảnh sát ngầm, luật sư Arun Maini từ văn phòng công tố Toronto, nhấn mạnh. Chưa biết những đoạn video của Payne có thể giúp cơ quan chức năng bắt giữ tội phạm hay không nhưng “chúng rất dễ gây ra vấn đề bởi đó không phải bằng chứng do cảnh sát thu thập”. Ngoài ra, Payne còn có thể bị những kẻ mà anh lật mặt trả thù.
Trong trường hợp của người đàn ông 51 tuổi ở North York, thành viên gia đình ông này đã liên lạc với Payne và nói rằng lời buộc tội của anh là vô căn cứ. Nhưng đoạn video vẫn xuất hiện trên mạng. Khi được hỏi liệu anh có sợ buộc tội nhầm người không, Payne khẳng định anh rất cẩn thận và thường xuyên sao lưu các bằng chứng mình nắm giữ.
Payne dường như không màng đến an toàn của bản thân. Mẹ anh trong khi đó thì luôn lo lắng con trai sẽ gặp nguy hiểm vì anh lúc nào cũng hành động đơn độc. Thám tử Gross cũng đồng cảm với niềm lo âu này của người mẹ.
Nỗi lo sợ của họ không phải là không có cơ sở. Hành động theo phương châm “thận trọng là trên hết” và luôn né tránh các cuộc xung đột, đối đầu trực tiếp, nhưng Payne từng có lúc phải rượt đuổi những kẻ tình nghi.
Payne ắt hẳn cho rằng anh đang thực hiện trách nhiệm đối với xã hội nhưng động lực nào thúc đẩy anh dành hết thời gian rảnh rỗi của mình để nói chuyện với những người có khả năng là kẻ ấu dâm thì không ai rõ, theo Vice.
Lớn lên tại một khu phố nghèo nằm gần một công viên ở New Glasgow, tỉnh Nova Scotia, Canada, Payne cho biết anh từng mắc chứng trầm cảm và lo âu. Anh không ít lần vướng vào các vụ đánh nhau và bị cảnh sát đến tận nhà “hỏi thăm”. Khi còn là một cậu thiếu niên, anh thường xuyên tự làm đau mình bằng cách cắt dao vào da thịt và từng tự tử hai lần.
Payne kể, lần đầu tiên anh quan hệ tình dục là khi mới 14 tuổi, với một phụ nữ ngoài 40. Người này là bạn mẹ anh và đã lẻn vào phòng Payne sau một bữa tiệc.
Lên 18, Payne chuyển tới sống ở Ontario cùng mẹ và một người anh trai. Payne cho hay anh được truyền cảm hứng từ một chương trình truyền hình Mỹ, trong đó, một đội chuyên gia đóng giả làm các thanh thiếu niên mới lớn để lên mạng điều tra những kẻ tấn công tình dục. Hơn hai năm trước, Payne bắt đầu làm theo và nhận được vô số phản hồi tích cực khi anh đăng tải video lên mạng.
“Nhiều người bảo tôi rằng 'Hãy tiếp tục đi'. Và tôi tìm thấy động lực trong đó”, Payne nói.
Payne cũng có vẻ vẫn chưa muốn dừng lại và nỗ lực của anh đã thu hút chú ý cũng như sự tán dương của hàng nghìn người. Một trong số đó là Alycha Reda, 26 tuổi. Reda từng bị một người đàn ông tên là Mark Bedford tấn công tình dục từ khi còn nhỏ. Bedford năm 2008 bị bắt với tội danh lạm dụng tình dục hàng trăm bé gái trên mạng.
Theo Reda, cô ủng hộ Payne vì hành động của anh đã thu về những kết quả khả quan ngoài mong đợi.
“Anh ấy không đến đó và đánh đập những kẻ ấu dâm. Anh ấy chỉ vạch mặt họ bằng chiếc máy quay phim của mình”, Reda nói. “Chúng tôi tóm được khoảng 20 - 30 người trong một tháng. Cảnh sát có thể đạt đến con số như thế không? Rõ ràng là không”.
