Tết Thanh minh là một dịp đặc biệt quan trọng để con cháu thể hiện sự hiếu kính với tổ tiên, ông bà. Vào ngày này, con cháu thường ra phần mộ của tổ tiên, lau dọn, thắp hương, tưởng nhớ và cầu nguyện cho người đã mất. Ngày nay, tại Trung Quốc, cuộc sống và công việc quá bận rộn hay khoảng cách quá xa, khiến nhiều người không có đủ thời gian tự chuẩn bị những việc như vậy. Thế nhưng, họ cũng không hề quan ngại vấn đề này vì có thể thuê người làm hộ.
Ngày 4/2, người xem kinh ngạc trước quy trình tảo mộ thuê của một đội ngũ nhân viên chuyên nghiệp tại thành phố Tây An, tỉnh Thiểm Tây. Trong khi 3 người đứng trước phần lăng mộ người đã khuất lau dọn sạch sẽ, cúi đầu, thành tâm cầu nguyện, đứng phía bên tay trái của họ là một người đàn ông trên tay cầm điện thoại, trực tiếp phát sóng “buổi lễ” trang trọng gửi tới cho khách hàng.
Trên thực tế, những năm gần đây, dịch vụ “tảo mộ thuê” không còn xa lạ với người dân Trung Quốc. Ngày nay nó còn được “rao bán” rộng rãi ngay cả trên những trang mua hàng trực tuyến nổi tiếng như Taobao. Đã có rất nhiều doanh nghiệp lựa chọn hình thức này để kinh doanh, thậm chí còn tổ chức cả những đội khấn vái, khóc thuê… tùy thuộc vào giá cước từng gói dịch vụ.
Tiểu Biên, một người hoạt động trong lĩnh vực này cho biết, số lượng người có nhu cầu ngày càng gia tăng, vì vậy số người tảo mộ thuê trong nhóm của cô cũng do đó mà tăng lên, để có thể đáp ứng đủ số lượng khách hàng mỗi dịp Tết Thanh minh về.
Cô cũng cho hay, mức giá cho một lần tảo mộ thuê không cố định, nó còn tùy thuộc vào phần mộ của khách hàng xa hay gần, yêu cầu của khách hàng nhiều hay ít. Thông thường mức giá dao động từ vài trăm đến vài nghìn nhân dân tệ.
Một quy trình tảo mộ thuê thường bao gồm những bước như: tìm nghĩa trang, mua sắm đồ cúng, quay video xác nhận với khách hàng, lau chùi mộ, tưởng niệm… Nếu bao gồm toàn bộ những bước này, chi phí sẽ khoảng 200 nhân dân tệ (tương đương gần 700.000 VND).
Ông Phùng, giám đốc một công ty tang lễ nói, tính đến năm 2018, ông thực hiện dịch vụ cho thuê người tảo mộ nhiều hơn 70 lần so với những năm trước. Lý do chủ yếu do mạng internet phủ sóng rộng, nên việc tìm người tảo mộ thuê cũng dễ dàng hơn đối với khách hàng.
Tuy nhiên, dịch vụ này cũng gây ra nhiều tranh cãi. Phần lớn là do những “người tảo mộ thuê” tỏ ra khá hờ hững khi làm việc. Do vậy, những người thuê dịch vụ đã yêu cầu họ quay trực tiếp hoạt động này để kiểm chứng.
Ngay tại thủ đô Bắc Kinh cũng có những nghĩa trang chủ động thực hiện cho thuê dịch vụ tảo mộ thuê. Quản lý một nghĩa trang tại đây chia sẻ, khách hàng tại Bắc Kinh thường sử dụng 3 gói dịch vụ có giá cước lần lượt là 388 nhân dân tệ, 588 nhân dân tệ và 888 nhân dân tệ. Tất cả 3 gói dịch vụ này đều cung cấp đầy đủ hoa quả, đồ cúng, đồ uống,… Ngoài ra còn có thêm đội ngũ nhân viên chuyên phụ trách quay phim, chụp ảnh, phát livestream gửi tới khách hàng để chứng minh họ hoàn thành tốt nhiệm vụ.
Mặc dù người tảo mộ thuê có thể đảm bảo truyền thống, cũng như đáp ứng được nhu cầu hoàn thành nghi thức tưởng nhớ tổ tiên của phần lớn những người bận rộn. Tuy vậy, nhiều người nhận định nếu được chính con cái hay những người thân yêu đến viếng thăm, người đã khuất chắc chắn sẽ cảm thấy yên lòng hơn.