Nếu bạn đã từng yêu thích bộ phim Rio kể về chú vẹt lông xanh tìm về cội nguồn của mình ở rừng già Amazon, chắc hẳn bạn sẽ không quên khung cảnh kỳ vĩ với chim muông, thú vật bay nhảy giữa tầng tầng lớp lớp cây cối và thác đổ. Nhưng có lẽ bạn không biết sâu trong khu rừng ấy, hiện vẫn có một bộ tộc người tối cổ còn sinh sống. Đặc biệt hơn, họ là những người cuối cùng còn sót lại trải qua bao năm bám trụ và sinh tồn bằng việc tự cung tự cấp y như thời cổ đại.
Bộ tộc Awa trước đây có đến hơn 10.000 người, nhưng giờ chỉ còn khoảng 400 người, và đang đứng trên bờ tuyệt chủng.
Tuy nhiên, cuộc sống của bộ tộc này đang bị đẩy đến bờ tuyệt chủng bởi nhiều hành vi khai thác rừng, chiếm đất và bắt họ làm nô lệ của một số người phương Tây. Dù phải đấu tranh để sinh tồn, những người tối cổ ấy vẫn sống hòa thuận với ngôi nhà rừng rậm đã bao bọc họ cả trăm năm nay. Hầu hết các gia đình Awa (tên gọi của bộ tộc) đều nuôi những động vật hoang dã thành thú cưng trong nhà, thậm chí các bà mẹ còn nuôi chúng bằng chính dòng sữa của mình cho đến khi đủ lớn.
Người Awa coi thú vật như con đẻ của mình, dành bầu sữa mẹ nuôi những con thú nhỏ cho đến khi lớn lên rồi thả về rừng, và không bao giờ ăn thịt chúng.
Dù nguy cơ tuyệt chủng là rất lớn, bộ tộc Awa vẫn tránh xa khỏi thế giới hiện đại để giữ an toàn cho chính mình. Chính vì vậy, chỉ có rất ít người mới có cơ hội gặp được người Awa. Nhiếp ảnh gia Domenico Pugliese là một trong số ít người may mắn có thời gian chia sẻ với bộ tộc đặc biệt này. Thậm chí anh còn trở thành “trò mua vui” cho phụ nữ, trẻ em ở đây.
Trẻ em Awa vui đùa với sóc nhỏ.
Domenico chia sẻ “Lần đầu tôi gặp được người Awa là năm 2009. Khi nghe tiếng động cơ từ chiếc thuyền chở tôi đến đây, họ lao ra ngỡ ngàng và sợ sệt không hiểu chuyện gì xảy ra. Sau đó khi giao tiếp được với các gia đình và tôi nói vẫn chưa lấy vợ, ai cũng choáng váng và cho tôi lời khuyên. Họ không hiểu tôi đến từ hành tinh nào mà giờ này còn độc thân. Còn tôi thì chẳng biết phải giải thích thế nào. Họ không hề có khái niệm về thế giới của chúng ta đang sống”. Đối với bộ tộc Awa, gia đình đóng vai trò vô cùng quan trọng, và các thành viên không chỉ có con người. Họ nuôi các loài vật như lợn rừng, chồn, khỉ…, giúp sóc hái hạt dẻ, gom trái cây từ ngọn cây xuống đất, canh chừng giấc ngủ cho chúng. Đối với người Awa, thú vật cũng là một phần của gia đình.
Thế nhưng cho đến nay, chỉ còn khoảng 400 người Awa còn sót lại sau khi những người khai hoang Bồ Đào Nha đến khu rừng này 500 năm trước. Nhiều người đã chết vì bệnh tật như thủy đậu, sởi, cảm cúm lây lan từ thế giới bên ngoài. Những người còn sống bị bắt làm nô lệ và làm việc trên các đồn điền cao su và mía đường.
Khu vực sinh sống của người Awa bị thu hẹp lại rất nhỏ và môi trường sống bị ảnh hưởng nghiêm trọng do nạn chặt phá rừng bừa bãi.
Hơn nữa, nạn chặt phá và đốt rừng bừa bãi khiến cho môi trường sống của những người Awa bị ảnh hưởng vô cùng nghiêm trọng. Nguồn sống duy nhất của họ chính là cây rừng, suối nước, nhưng không khí dày đặc khói bụi, chim muông chết hàng loạt… là những dấu hiệu đáng lo khiến các gia đình hoang mang tột độ. Chính phủ Brazil cũng đang vào cuộc để ngăn chặn tình trạng này và bảo vệ bộ tộc này khỏi nguy cơ tuyệt chủng.
Nhiếp ảnh gia Domenico còn nói “Ban đầu tôi sợ rằng khi tặng áo t-shirt, họ sẽ không thèm nhận vì chiếc áo này cũng là một phần phá hoại môi trường sống. Thế nhưng thực ra người Awa lại vô cùng háo hức với món quà này, vì hàng ngày họ cũng chỉ che thân bằng áo lá chuối trong rừng mà thôi. Thật là dễ thương phải không?”.
Gia đình đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với bộ tộc Awa, các thành viên còn bao gồm các loài động vật hoang dã được nuôi như thú cưng trong nhà.
