Đối với thế giới ngoài kia, Bill và Melinda Gates luôn tỏ ra là chiếc xe Mazda của các cặp vợ chồng: không hào nhoáng, nhưng rất đáng tin cậy và khó có thể đổ vỡ. Thế nên, khi cả hai thông báo ly hôn sau 27 năm vì "không còn tin có thể phát triển cùng nhau", hầu hết mọi người đều choáng váng.
Chuyện gì đã xảy ra?Internet tràn ngập những đồn đoán về quyết định ly hôn của cặp vợ chồng sẽ tác động ra sao đối với hoạt động từ thiện, sức khỏe toàn cầu, tương lai của công nghệ và thị trường chứng khoán.
Nhiều người còn bi quan hơn khi cho rằng, nếu vợ chồng Gates, với một dự án chung đã tạo ra những tác động thực sự cho thế giới, 3 đứa trẻ và 27 năm hôn nhân, mà cũng tan vỡ, vậy còn hy vọng nào cho phần còn lại như chúng ta?
Ly hôn xám
Thông báo của vợ chồng Bill Gates gây sốc nhưng không phải là điều bất thường. Trong những năm gần đây, tỷ lệ ly hôn đang giảm dần ở tất cả các cặp vợ chồng theo nhóm tuổi, nhưng có một ngoại lệ đáng chú ý ở nhóm những người trên 50 tuổi.
Trong khi theo thống kê, tỷ lệ ly hôn thường ở mức cao hơn trong những năm đầu tiên của cuộc hôn nhân, thế hệ những người trên 50 tuổi như Melinda (57 tuổi) và Bill (65 tuổi) cũng có nhiều khả năng ly hôn hơn. Đây là xu hướng mới đáng gây chú ý mà phương Tây gọi là: ly hôn xám (gray divorce).
“Điều này ngày càng phổ biến", Israel Helfand, người cùng với vợ là Cathie đang điều hành một dịch vụ giúp "tĩnh tâm" dành cho những người giàu có tài sản ròng cao song cuộc hôn nhân trên bờ vực đổ vỡ. Họ thấy nhiều khách hàng đang ở tuổi nghỉ hưu. “Mọi người không chỉ sống lâu và khỏe mạnh hơn khi ở tuổi cao hơn, họ còn nhìn thấy nhiều cơ hội hơn. Vậy nên mọi người trở nên kén chọn hơn một chút về mức độ hạnh phúc. Họ không muốn thỏa hiệp", Helfand nói.
Trong khi không ai, ngoại trừ Bill và Melinda Gates, biết điều gì thực sự đã xảy ra trong cuộc hôn nhân của họ, một điều mà các chuyên gia về hôn nhân nhận thấy là ly hôn cũng hay xảy đến với những cặp đôi mà cả hai cùng làm việc, đủ giàu để thấy chi phí tổn thất trong việc chia tay là rất ít.
“Những người không có áp lực tài chính thực sự có ít ràng buộc hơn trong việc ở bên nhau nếu họ đối mặt với khoảng thời gian cảm thấy kém hạnh phúc hơn và sự cống hiến mất dần đi”, Scott Stanley, giáo sư nghiên cứu và là đồng giám đốc của Trung tâm Nghiên cứu Hôn nhân và Gia đình tại Đại học Denver, nhận định. “Khi mọi người có vô số lựa chọn thay thế, bao gồm cả về tài chính, họ sẽ thấy dễ dàng buông bỏ hơn khi khoảng cách đã quá lớn".
Tuy nhiên, gần đây nhất là năm ngoái, Bill và Melinda Gates vẫn thân thiết. Vào dịp kỷ niệm 26 năm ngày cưới, Melinda đã chia sẻ một bài đăng trên tài khoản Instagram rằng: Ngày đầu năm mới luôn thật đặc biệt với bà vì đó là "cơ hội để kỷ niệm ngày cưới". “Tôi vẫn đang ngạc nhiên về việc một trái tim có thể tràn đầy sức sống đến mức nào. Chúc mừng ngày kỷ niệm người đàn ông đã giúp tôi vui vẻ suốt cuộc đời".
Hội chứng 'tổ trống' và những điểm chung vơi nhạt
Một yếu tố khác mà nhiều chuyên gia nhận thấy ảnh hưởng ít nhiều tới cuộc hôn nhân là "hội chứng tổ trống" khi các con của họ đã trưởng thành. 3 người con nhà Gates có độ tuổi từ 18 đến 25 và giai đoạn nuôi dạy con cái trong mối quan hệ vợ chồng giữa họ đã kết thúc. Con gái lớn Jennifer, người đính hôn vào năm 2020, chia sẻ trên mạng xã hội rằng khoảng thời gian gần đây "là quãng thời gian đầy thử thách đối với cả gia đình chúng tôi".
Nhiều cặp vợ chồng nhận thấy khi họ không còn cùng nhau nuôi dạy con cái, họ có ít dự án hoặc sở thích chung. Đây là thời điểm để họ có cái nhìn khác về những điều họ thực sự muốn trong cuộc sống.
“Đó là thời điểm mà họ đánh giá lại mối quan hệ của mỗi người với tư cách cá nhân", John Gottman, tác giả cuốn The Seven Principles for Making Marriage Work (Tạm dịch: 7 nguyên tắc giúp hôn nhân tốt đẹp), nói. "Nếu một phần của mối quan hệ bị xói mòn, sự lãng mạn, niềm đam mê, cuộc phiêu lưu tập thể, thì rất nhiều cặp đôi coi đó là thời điểm để kết thúc mối quan hệ. Và tôi đoán theo nhiều cách, họ có thể đã sống theo hai đường thẳng song song với nhau. Họ rất bận rộn và cả hai đều là những người có trí tuệ độc lập rất mạnh mẽ".
Tỷ phú Bill, một người nghiện công việc nổi tiếng, hồi tháng 3/2020 tuyên bố ý định rút lui khỏi hội đồng quản trị của Microsoft và Berkshire Hathaway, đồng thời hy vọng sẽ dành nhiều thời gian hơn tại quỹ viện trợ toàn cầu mà ông cùng vợ gây dựng.
Quỹ Bill & Melinda Gates dường như chỉ cung cấp một “cuộc phiêu lưu tập thể” như Gottman ám chỉ. Nhưng ngay cả khi mới thành lập, cả hai đã phát triển những mối quan tâm khác nhau. Bill tập trung vào biến đổi khí hậu và sức khỏe. Còn bà Melinda ngày càng tích cực trong các vấn đề ảnh hưởng đến phụ nữ và trẻ em gái.
Khi bước sang tuổi 50, Melinda từng nói với tạp chí TIME rằng bà không còn tham gia các cuộc họp về khoa học và y học tại quỹ nữa. “Tôi tin rằng Bill nắm được những vấn đề đó", bà nói. "Tôi sẽ tham gia nhiều cuộc họp hơn về các vấn đề của phụ nữ và trẻ em gái". Bà Melinda cũng đã thành lập quỹ từ thiện của riêng mình, Pivotal Ventures, kể từ năm 2015.
Thật vậy, nói như Gottman, công việc của cả hai ở tổ chức chung có thể đã góp phần khiến họ ly hôn. Đơn giản là họ có thể không có thời gian dành cho nhau mà một cuộc hôn nhân tốt đẹp cần có.
Các chuyên gia hôn nhân khác lại cho rằng, tuyên bố của nhà Gates là tất cả những lời giải thích cần thiết. “Khi họ nói rằng họ 'không còn tin rằng chúng tôi có thể cùng nhau phát triển như một cặp vợ chồng', nhà Gates có thể đang bày tỏ mình không hy vọng về hòa hợp, niềm vui khi ở bên nhau và sự gần gũi về tình cảm có thể được khôi phục", Daphne de Marneffe, chuyên gia về hôn nhân và tác giả của cuốn The Rough Patch, phân tích.
Marneffe bác bỏ khả năng đây là một cuộc ly hôn vội vã theo kiểu khủng hoảng tuổi trung niên và cho rằng việc quyết định ly hôn có thể là kết quả tốt và khiến họ hạnh phúc hơn. “Có vẻ như, ít nhất là dựa trên tuyên bố của hai người, nhà Gates thực sự đã cố gắng. Khi mọi người cố gắng, suy nghĩ và làm việc mà không thể khiến mọi thứ tốt hơn, tôi nghĩ sự chấp nhận sẽ có giá trị", chuyên gia nhận định.
